Έτσι τέλειωσε ο Δεκέμβρης

Έτσι τέλειωσε ο Δεκέμβρης. Έριξε ο Λαός τον μπόγο του στον ώμο

κι έφυγε ο Λαός. Δεν τον σηκώνει ο τόπος.

Όπου δεν είναι λευτεριά δεν τον σηκώνει ο τόπος.

Μας πήραν την Αθήνα

 Στις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου του 1945 οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ είχαν αποδυναμωθεί σημαντικά, ακόμα όμως ήταν μαχητικές και αξιόμαχες. 

Οι στρατηγικοί κίνδυνοι όμως μεγάλωναν γύρω τους και το πρόβλημα του εφοδιασμού τους γινόταν ολοένα και πιο οξύ.  

Γυναίκες: Η πολύμορφη δράση τους από την Αντίσταση στο Δεκέμβρη του 1944

 

Φιλιώ Τόλια
(Υποψήφια διδάκτορας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου)

Από το πρόσφατο βιβλίο
«Δεκέμβρης του '44. Κρίσιμη ταξική σύγκρουση»
Άρθρα και ντοκουμέντα
(Για όποιον αναζητεί την ιστορική αλήθεια)

Δεν το πίνουμε το γάλα

Δεν το πίνουμε το γάλα 

Δεν το πίνουμε το γάλα, βάρκα – γιαλό
δεν το πίνουμε το γάλα,
ούτε και τη μαρμελάδα,
αχ να σε χαρώ, βάρκα – γιαλό.

“Της Ελ Ντάμπα”

“Της Ελ Ντάμπα”

«Θα σας πω μιαν ιστορία
από την αιχμαλωσία,
– βάρκα γιαλό –
Κάποια μέρα του πολέμου
(δεν το πίστευα ποτέ μου)
– βάρκα γιαλό –

Το στρατιωτικό ζήτημα και η σημασία του

Ο ΕΛΑΣ, εμπειροπόλεμος και ετοιμοπόλεμος όπως ήταν, αποτελούσε τον σοβαρότερο ανασταλτικό παράγοντα στα σχέδια των Αγγλων και της ντόπιας ολιγαρχίας.Το κύριο πρόβλημα των Αγγλων, της ντόπιας οικονομικής ολιγαρχίας και των πολιτικών εκπροσώπων της ήταν η διασφάλιση των συμφερόντων τους στη μεταπολεμική Ελλάδα.

Το χρονικό των Δεκεμβριανών, μέρα τη μέρα

 Τα ιμπεριαλιστικά σχέδια και επιδιώξεις τους καθόριζαν από την πρώτη στιγμή του πολέμου τη στρατηγική και τακτική των Αγγλων και μπροστά στην εκπλήρωσή τους δεν είχαν τον παραμικρό δισταγμό.

Ο ηρωικός Δεκέμβρης του 1944

05/01/1945 Έπειτα από 33 μέρες σκληρών μαχών απέναντι σε συντριπτικά υπέρτερες δυνάμεις του εχθρού, ο ΕΛΑΣ Αθήνας - Πειραιά συμπτύσσεται για να καταλάβει θέσεις στις προσβάσεις γύρω από την πρωτεύουσα. Χιλιάδες λαού της Αθήνας και του Πειραιά ακολουθούν τον ΕΛΑΣ.

Η σύσκεψη με τον Τσώρτσιλ στην Αθήνα

 

Το τρίτο δεκαήμερο του Δεκέμβρη, παρά τη σθεναρότατη και ηρωική αντίσταση του λαού της πρωτεύουσας και των μαχητών του ΕΛΑΣ, η στρατιωτική υπεροχή των Εγγλέζων γίνεται πλέον αισθητή. Επίσης, οι εφεδρείες του ΕΛΑΣ (σε έμψυχο δυναμικό και μέσα) δεν μπορούν να φθάσουν έγκαιρα στην Αθήνα.

H επιχείρηση των υπονόμων της Αθήνας

Μια προσωπική μαρτυρία για τον αφάνταστο ηρωισμό των μαχητών του ΕΛΑΣ Αθήνας. στις επιχειρήσεις ενάντια στους Αγγλους κατακτητές, το Δεκέμβρη του '44

Το εγχειρίδιο του μαχητή της Αθήνας

To Σεπτέμβριο του 1944 η Αθήνα φλεγόταν. Οι Γερμανοί κατακτητές ετοιμάζονταν να εγκαταλείψουν την πρωτεύουσα και οι μάχες μεταξύ των δυνάμεων του ΕΛΑΣ μαζί με τους συνεργάτες τους των Ταγμάτων Ασφαλείας, της Ειδικής Ασφάλειας και των διαφόρων ομάδων δωσιλόγων ήταν καθημερινό φαινόμενο όχι μόνο στις συνοικίες αλλά και στο κέντρο της πόλης. 

Η μάχη στο Κεφαλάρι

Το ξενοδοχείο Σέσιλ χρησιμοποιείτο ως γραφεία Επιτελείου, της RAF

17-19/12/1944: Η μάχη στο Κεφαλάρι και η κατάληψη του αρχηγείου της RAF

Η «μάχη του Κεφαλαρίου» ξεκίνησε στις 17-12-1944 και έληξε στις 19-12-1944 με τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ να καταλαμβάνουν το Αρχηγείο της βρετανικής αεροπορίας, που στεγαζόταν στο ξενοδοχείο «Σέσιλ» στην Κηφισιά, αιχμαλωτίζοντας πάνω από 500 Βρετανούς.

Ο Ηρωικός Δεκέμβρης του 1944

 Ο Ηρωικός Δεκέμβρης του 1944

Η Καισαριανή στα Δεκεμβριανά

Απόσπασμα από το υπό έκδοση βιβλίο του Σπύρου Τζόκα: «Κάποτε στην Καισαριανή»

Τα Δεκεμβριανά: Η αρχή ήταν στις 2 Δεκεμβρίου 1944, όταν παραιτήθηκαν, σε ένδειξη διαμαρτυρίας, όλοι οι υπουργοί και υφυπουργοί του ΕΑΜ που συμμετείχαν στην κυβέρνηση. Κατήγγειλαν ότι η κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου, σε συνεννόηση με τον στρατηγό Σκόμπυ, αθέτησαν προηγούμενη συμφωνία με το ΕΑΜ και επεδίωκαν τον μονομερή αφοπλισμό του ΕΛΑΣ, διατηρώντας ένοπλες τις φιλομοναρχικές μονάδες της Ορεινής Ταξιαρχίας και του Ιερού Λόχου.

Ο Δεκέμβρης μέσα από τα μάτια των λογοτεχνών

Η μάχη του Δεκέμβρη ήρθε ως αποτέλεσμα του γεγονότος ότι, σε αντίθεση με τις υποχωρήσεις και τους συμβιβασμούς που είχε κάνει το ένοπλο ΕΑΜικό κίνημα με την καθοδήγηση του ΚΚΕ, τις αυταπάτες για «εθνική ενότητα» - αποτέλεσμα και των στρατηγικών θέσεων του Κόμματος που δεν προσανατόλιζαν στον αγώνα για την εξουσία - η αστική τάξη και ο βρετανικός ιμπεριαλισμός δεν εγκατέλειψαν ποτέ το στόχο να τσακίσουν το εργατικό - λαϊκό κίνημα, να το αφοπλίσουν, να αποκαταστήσουν πλήρως την εξουσία τους στη χώρα. Παρ' όλες τις ταλαντεύσεις και τα λάθη από πλευράς του ΕΛΑΣ, του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, η ένοπλη αντιπαράθεση, ως δήλωση ότι «ο λαός δεν διαλέγει τις αλυσίδες αλλά τα όπλα», άφησε σημαντική παρακαταθήκη. 

Ο ΕΛΑΣ της Αθήνας

Ο ΕΛΑΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ του Ορέστη Μακρή (Γιάννη) καπετάνιου του 2ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ  7 Νοεμβρίου 1944.

Είναι η μέρα που για πρώτη φορά οι Άγγλοι στρατιώτες προκαλέσανε τον 6ο λόχο του ΙΙΙου τάγματος. Ήταν 7 το βράδυ κι όλοι οι μαχητές του λόχου βρίσκονταν στη γιορτή που γινότανε στην πλατεία της Νέας Ελβετίας. Ξαφνικά μας ειδοποιούν πω ς δυο φορτηγά με Άγγλους στρατιώτες σταμάτησαν κοντά στην πλατεία. Δεν προφτάσαμε να ζυγώσουμε και τρεις Άγγλοι μας πρότειναν τα αυτόματα, όπως μας τα είχανε πολλές φορές προτείνει οι γερμανοτσολιάδες.

Το στρατιωτικό ζήτημα και η σημασία του

Ο ΕΛΑΣ, εμπειροπόλεμος και ετοιμοπόλεμος όπως ήταν, αποτελούσε τον σοβαρότερο ανασταλτικό παράγοντα στα σχέδια των Αγγλων και της ντόπιας ολιγαρχίας.Το κύριο πρόβλημα των Αγγλων, της ντόπιας οικονομικής ολιγαρχίας και των πολιτικών εκπροσώπων της ήταν η διασφάλιση των συμφερόντων τους στη μεταπολεμική Ελλάδα.

Οδοιπορικό... στην Αθήνα του Δεκέμβρη του '44

Σχεδόν σε κάθε γωνιά, κάθε τετράγωνο, κάθε δρόμο των συνοικιών της Αθήνας τον Δεκέμβρη του '44 δόθηκε μία μικρή ή μεγάλη μάχη, στήθηκε ένα οδόφραγμα, ένα πρόχειρο νοσοκομείο. Έπεσε νεκρός ένας μαχητής ή μια μαχήτρια του ΕΛΑΣ.

Πρώτες μέρες του Δεκέμβρη 1944

Αυτές τις πρώτες μέρες του Δεκέμβρη 1944, συνέβησαν εκείνα τα γεγονότα που οδήγησαν τελικά στον εμφύλιο. Πολλοί ακόμα άνθρωποι αναρωτιούνται :Ποιος προκάλεσε τον εμφύλιο ; Ποιος τον επεδίωξε ; Ποιος τον σχεδίασε ;

«Ντοκουμέντο – Η Μάχη της Αθήνας»

Βρετανός στρατιώτης δολοφονεί εν ψυχρώ

άοπλο ΕΑΜίτη τον Δεκέμβρη του ’44

 Τσώρτσιλ προς Σκόμπυ: «Μη διστάζετε να ενεργείτε σα να βρισκόσαστε σε κατακτημένη πόλη»

Η αγγλική αεροπορία αρχίζει, να βομβαρδίζει νύχτα και μέρα την Αθήνα.