Επιλογή γλώσσας

Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2019

Οι απεργίες στη Σύρο το 1879

Στη Σύρο, ένα από τα πρώτα βιομηχανικά κέντρα της Ελλάδας, έχει ξεσπάσει οικονομική κρίση, πυροδοτώντας σειρά απεργιακών-κοινωνικών αγώνων, σημαντική συμβολή στις οποίες έχουν και οι σοσιαλιστές.

Σε απεργία κατεβαίνουν οι αρτοποιοί, οι οινοπώλες, οι εργάτες των ναυπηγείων, κ.α. Στις 19/2/1879 ξεκινά η απεργία των εργατών των βυρσοδεψείων, η οποία υπήρξε από τις πιο δυναμικές. Συνολικά τα αιτήματα των εργατών των βυρσοδεψείων ήταν:
Αύξηση των μεροκάματων κατά 27%, πληρωμή σε νόμισμα με βάση τη βασιλική διατίμηση, κατάργηση της κουτουράδας (κατ' αποκοπή εργασία), εξασφάλιση εργασίας για όλους τους εργάτες, ελάττωση των ωρών εργασίας και κατάργηση της δίωρης απασχόλησης της Κυριακής που ήταν αγγαρεία γιατί δεν πληρωνόταν.

Έγινε προσπάθεια να δουλέψουν τα βυρσοδεψεία με απεργοσπάστες που όμως απέτυχε, υπήρξε σύγκρουση με την αστυνομία και ενίσχυση των δυνάμεων καταστολής με μεταφορά από την Αθήνα 50 σκαπανέων, πραγματοποιήθηκαν συλλήψεις, εντάθηκε η τρομοκρατία αλλά το απεργιακό κίνημα δεν υποχώρησε και μετά από μία βδομάδα αγώνων κατάφερε να επιβάλει τα αιτήματά του.

Μόλις όμως οι εργάτες σταμάτησαν την απεργία κι επέστρεψαν στη δουλειά τους, οι εργοδότες «δεχθέντες κατ' εκλογήν τους αναγκαιούντας εργάτας, απέβαλλον τους λοιπούς. Ούτω μέγας αριθμός εργατών, μείνας άεργος, εξεπατρίσθη εις Κωστάντζαν, Οδησσόν, Χίον και Αλεξάνδρειαν». Παρά την κατάληξη που είχε το απεργιακό κίνημα της Σύρου το 1879, σε λίγο οι απεργίες θα κατέκλυζαν την Ελλάδα. Η εργατική τάξη έκανε τα πρώτα της βήματα στην ταξική πάλη.


Οι απεργίες και τ' αποτελέσματά τους
Οι πρώτοι από τους εμπόρους που επιχείρησαν να εφαρμόσουν τη βασιλική διατίμηση στα προϊόντα τους ήταν οι αρτοποιοί και οι οινοπώλες, προκαλώντας την αντίδραση των εργατών του ναυπηγείου που πληρώνονταν σε ρωσικά νομίσματα. Οι εργάτες κατέβηκαν σε απεργία ζητώντας τα ημερομίσθιά τους να πληρώνονται σε νομίσματα βάσει της βασιλικής διατίμησης και όσα ημερομίσθια δεν πληρώνονταν με τη βασιλική διατίμηση να αυξηθούν κατά 27%.

Την απεργία των εργατών του ναυπηγείου ακολούθησαν οι εργάτες των βυρσοδεψείων. Συστάθηκε δε, κοινή επιτροπή για συνεννόηση με τις αρχές της πόλης (Δήμαρχο, Νομάρχη, Εμπορικό Επιμελητήριο) ώστε προσωρινά να γίνονται δεκτά τα νομίσματα στην αγοραία τους διατίμηση. Ομως οι εργοστασιάρχες των ατμομύλων αντέδρασαν και δε δέχτηκαν την πρόταση με αποτέλεσμα η επιτροπή των σωματείων, για να μπορέσει να διοχετεύσει στην αγορά φτηνό ψωμί, να ζητά από τον Πειραιά 20.000 σάκους αλεύρι.

Συνολικά τα αιτήματα των εργατών των βυρσοδεψείων ήταν: Αύξηση των μεροκάματων κατά 27%, πληρωμή σε νόμισμα με βάση τη βασιλική διατίμηση, κατάργηση της κουτουράδας (κατ' αποκοπή εργασία), εξασφάλιση εργασίας για όλους τους εργάτες, ελάττωση των ωρών εργασίας, κατάργηση της δίωρης απασχόλησης της Κυριακής που ήταν αγγαρεία γιατί δεν πληρωνόταν.

Πρέπει να σημειωθεί ότι οι πηγές γύρω από τις απεργιακές κινητοποιήσεις στη Σύρο το 1879 κάνουν λόγο και για επίδραση των σοσιαλιστών πάνω στο εργατικό κίνημα. Ο Κωστής Μοσκώφ αναφέρει ότι υπήρχε στην Ερμούπολη «ένας αναρχικός εργατικός κύκλος». Παρόμοιες πληροφορίες δίνει και ο Κορδάτος17. Ο δε Χαρ. Γκούτος λέει ότι «στη Σύρο διέδιδαν σοσιαλιστικές ιδέες και λίγοι τοπικοί συνεργάτες του Απόστολου Μακράκη (1831- 1905), ο οποίος υπήρξε δάσκαλος, φιλόσοφος, θεολόγος, συγγραφέας και αρχηγός πολιτικού κόμματος, αποδοκιμάσθηκε δε, την 8.1.1879 από την Ιερά Σύνοδο για παραποίηση του χριστολογικού δόγματος και φυλακίστηκε κατά τους μήνες Απρίλιο, Μάιο, Ιούλιο - Δεκέμβριο του 1879 μετά από τρεις καταδίκες του».


Ας δούμε όμως ποια ήταν η κατάληξη των απεργιών.
Η απεργία των εργατών του ναυπηγείου έληξε προσωρινά στις 19 Φεβρουαρίου, ύστερα από συμβιβαστική λύση. Οι εργάτες, έγραφε η «Πατρίς», «επανήλθον εις τα έργα των, με μικράν αύξησιν των ημερομισθίων, ουχί όμως εκείνην ην διά της απεργίας αυτών ήθελαν να επιβάλωσιν». Μόλις όμως επέστρεψαν στη δουλιά τους οι ναυπηγοί άρχισαν να απολύουν τους πρωταίτιους της απεργίας και αρκετούς άλλους, κάνοντας ταυτόχρονα νέες προσλήψεις και καταπατώντας τα συμφωνηθέντα. Ετσι στις 27 Φεβρουαρίου οι εργάτες των ναυπηγείων κατέβηκαν σε νέα απεργία που κράτησε τρεις με τέσσερις μήνες, χωρίς όμως να υπάρξουν ουσιαστικά αποτελέσματα υπέρ τους.

Με τους εργάτες των βυρσοδεψείων τα πράγματα πήραν δυναμικότερη μορφή. Εκδηλώθηκε προσπάθεια να δουλέψουν τα βυρσοδεψεία με απεργοσπάστες που όμως απέτυχε, υπήρξε σύγκρουση με την αστυνομία και ενίσχυση των δυνάμεων καταστολής του κράτους με μεταφορά από την Αθήνα 50 σκαπανέων, πραγματοποιήθηκαν συλλήψεις, εντάθηκε η τρομοκρατία αλλά το απεργιακό κίνημα δεν υποχώρησε και μετά από μία βδομάδα αγώνων κατάφερε να επιβάλει τα αιτήματά του. Μόλις όμως οι εργάτες σταμάτησαν την απεργία κι επέστρεψαν στη δουλιά τους, οι εργοδότες «δεχθέντες κατ' εκλογήν τους αναγκαιούντας εργάτας, απέβαλλον τους λοιπούς. Ούτω μέγας αριθμός εργατών, μείνας άεργος, εξεπατρίσθη εις Κωστάντζαν, Οδησσόν, Χίον και Αλεξάνδρειαν».

Παρά την κατάληξη που είχε το απεργιακό κίνημα της Σύρου το 1879, σε λίγο οι απεργίες θα κατέκλυζαν την Ελλάδα. Η εργατική τάξη δεν είχε και δεν έχει άλλο τρόπο για να διεκδικήσει τα δίκαιά της μέσα στο αστικό καθεστώς.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου