Νέα αντεργατικά «ρεκόρ» σε «ευελιξία» και εργατικά «ατυχήματα»

ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΤΟΥ ΣΕΠΕ ΓΙΑ ΤΟ 2017

Κόντρα στη νέα προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να «αναστήσει» την απάτη περί του... «ταξικού προσήμου» και της «ενίσχυσης της θέσης των εργαζομένων» που έφερε τάχα η διακυβέρνησή του από το 2015, τα ίδια τα επίσημα στοιχεία των κρατικών φορέων έρχονται να επιβεβαιώσουν αυτό που βιώνουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι: Τη συνεχή ένταση της εκμετάλλευσης, τη διαρκή επιδείνωση της θέσης τους από την πολιτική που υπηρετεί τα κέρδη και την ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου.

Τα παραπάνω αποτυπώθηκαν ανάγλυφα ξανά πριν από λίγες μέρες, με τη δημοσιοποίηση της Εκθεσης Πεπραγμένων 2017 του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ, υπάγεται στο υπουργείο Εργασίας, αρμόδιο για τον έλεγχο τήρησης των μέτρων για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία και των συνθηκών εργασίας). Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, το 2017 ήταν έτος «ρεκόρ» ως προς την αύξηση των εργατικών «ατυχημάτων», των θέσεων μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης, της εργασίας ανηλίκων, ενώ μειώθηκαν κι άλλο οι έλεγχοι για την τήρηση των μέτρων για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία.

Την ίδια ώρα, σε ό,τι αφορά το ίδιο το ΣΕΠΕ, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει στον ίδιο αντεργατικό δρόμο με τους προκατόχους της: Το Σώμα εξακολουθεί να υποφέρει από μεγάλες ελλείψεις σε υλικοτεχνική υποδομή και προσωπικό. Η κυβέρνηση ενισχύει τον προσανατολισμό του, στους ελέγχους που ασκεί, στη «συμφιλίωση» μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου, μετατοπίζοντας, τελικά, την εργοδοτική ευθύνη στις πλάτες των εργαζομένων. Ξεζουμίζει τους ελάχιστους εργαζόμενους στο ΣΕΠΕ, μόνο και μόνο για να εμφανίσουν μια εικόνα ότι κάνουν ελέγχους για την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας...

 

Ρεκόρ μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΠΕ, το 2017 σημειώθηκε ξανά άνοδος της απασχόλησης (οι νέες προσλήψεις εμφανίζονται υπερδιπλάσιες των νέων προσλήψεων το 2009, στο ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης), η άνοδος αυτή ωστόσο συνοδεύεται από το τσάκισμα συνολικά των δικαιωμάτων των εργαζομένων, από την επικράτηση των «ευέλικτων» μορφών εργασίας, στο έδαφος της αντεργατικής νομοθεσίας της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία για τις νέες συμβάσεις απασχόλησης. Σύμφωνα με την Εκθεση, στο σύνολο των νέων συμβάσεων:

• Το 2009 οι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης ήταν 746.911 και αποτελούσαν το 79% των νέων συμβάσεων.
• Το 2017 οι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης ήταν 1.083.418 και αποτελούσαν μόλις το 45% των νέων συμβάσεων.

Ως προς τις νέες συμβάσεις μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης ισχύουν τα εξής:

• Το 2009 ήταν 198.227 και αποτελούσαν το 21% των νέων συμβάσεων.
• Το 2017 ήταν 1.316.980 (ο μεγαλύτερος αριθμός από το 2009) και αποτελούσαν το 55% των νέων συμβάσεων!

Να σημειωθεί μάλιστα ότι οι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης δεν αντιστοιχούν και σε θέσεις μόνιμης εργασίας. Αντιθέτως, η αύξηση των αριθμού των νέων συμβάσεων (κάθε μορφής) είναι ένας ακόμα δείκτης που δείχνει τη μεγάλη ανακύκλωση του εργατικού δυναμικού, το διαρκές πέρασμα από την εργασία στην ανεργία. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη», σε κάθε 100 προσλήψεις αντιστοιχούν περίπου 95 απολύσεις.
Εξίσου σημαντικό είναι το στοιχείο των μετατροπών συμβάσεων πλήρους απασχόλησης σε μερικής και εκ περιτροπής, που το 2017 έφθασαν τις 59.605.

 

Τα περισσότερα εργατικά «ατυχήματα» από το 2000

Το 2017 καταγράφονται 7.357 εργατικά «ατυχήματα», ο μεγαλύτερος αριθμός από το 2000, πρώτο χρόνο λειτουργίας του ΣΕΠΕ.
Να σημειωθεί μάλιστα ότι από το 2012 μέχρι το 2017 υπάρχει συνεχής αύξηση των εργατικών «ατυχημάτων».

Αντίστοιχα, σε ό,τι αφορά τα θανατηφόρα εργατικά «ατυχήματα» σημειώνεται συνεχής αύξησή τους από το 2014 και μετά, ενώ τα 76 θανατηφόρα που καταγράφονται το 2017 είναι ο μεγαλύτερος αριθμός νεκρών εργατών από το 2011.

Επιχειρώντας να κουκουλώσει τα παραπάνω, η κυβέρνηση καταφεύγει σε μία ακόμα αθλιότητα: Στην Εκθεση Πεπραγμένων διαχωρίζει με επιμονή τα θανατηφόρα εργατικά «ατυχήματα» σε παθολογικά και μη, υπονοώντας προφανώς ότι ορισμένα από αυτά δεν έχουν άμεση σχέση με το χώρο εργασίας.

Ωστόσο, ακόμα και οι θάνατοι εργατών που οφείλονται σε παθολογικά αίτια τις περισσότερες φορές έχουν άμεση σχέση με τις άθλιες συνθήκες εργασίας και ζωής, με το τεράστιο άγχος και την ανασφάλεια που γεννούν οι ελαστικές σχέσεις εργασίας, ο οποίες όπως είδαμε αυξάνονται συνεχώς, με το κυνήγι για το μεροκάματο, τη συνεχή μετάβαση μεταξύ εργασίας και ανεργίας, τους μισθούς - ψίχουλα, την εντατικοποίηση της εργασίας, την ουσιαστική ανυπαρξία Πρόληψης κ.ο.κ.

Η αθλιότητα αυτή της κυβέρνησης εκφράζεται με το συμπέρασμα στην Εκθεση Πεπραγμένων: «Η αύξηση αυτή, της τάξης του 24% εντός της διετίας (σ.σ. 2015 - 2017), δεν αντανακλάται στην αντίστοιχη πορεία των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων, η οποία εμφανίζει στασιμότητα. 

Συγκεκριμένα, τα θανατηφόρα ατυχήματα μη παθολογικής αιτιολογίας ανήλθαν σε 34, έναντι 33 και 34 που συνέβησαν κατά τα έτη 2016 και 2015 αντίστοιχα»! Και παρακάτω: «Η μεταβολή όμως (σ.σ. των θανατηφόρων) κατά την τριετία οφείλεται στην αύξηση των δηλωθέντων ατυχημάτων παθολογικής αιτιολογίας και όχι των υπολοίπων, όπως έχει αναφερθεί και παραπάνω».

 

«Ρεκόρ» και στην εργασία ανηλίκων

Μια ακόμα θλιβερή «πρωτιά» προσθέτει το γεγονός ότι το 2017 θεωρήθηκαν 7.647 βιβλιάρια ανηλίκων (άνω των 15 ετών), έναντι 2.780 θεωρήσεων το 2005 και 562 θεωρήσεων το 2012!

Από το σύνολο των ανηλίκων, τα 4.028 είναι αγόρια και τα 3.619 κορίτσια.
Το 2005 είχαν γίνει 5 μηνύσεις και είχαν επιβληθεί 29 πρόστιμα για παράνομη απασχόληση ανηλίκων, το 2012 έγιναν 4 μηνύσεις και επιβλήθηκαν 16 πρόστιμα. Το 2017 δεν έγινε καμία μήνυση, ενώ επιβλήθηκαν 12 πρόστιμα...

Ελεγχοι - «βιτρίνα» και ελάχιστο προσωπικό

Οσο για τους ελέγχους για την τήρηση των μέτρων για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία (ΥΑΕ), το 2017 σημειώθηκε ξανά μείωσή τους, καταγράφοντας νέο αρνητικό ρεκόρ.
Μάλιστα, από το 2013 και μετά υπάρχει συνεχής μείωση των ελέγχων και επανελέγχων, φθάνοντας τους 21.423 το 2017, ο μικρότερος αριθμός από το 2001.

Από την άλλη, καταγράφεται αύξηση στους ελέγχους που αφορούν τις εργασιακές σχέσεις, χωρίς όμως αυτή να ανταποκρίνεται στην αύξηση της απασχόλησης και στην ένταση της εργοδοτικής ασυδοσίας. Το 2017 έγιναν 30.492 έλεγχοι και επανέλεγχοι, περισσότεροι από τα έτη 2015 και 2016 αλλά λιγότεροι από τα προηγούμενα.

Σε κάθε περίπτωση, ο αριθμός των ελέγχων τόσο για τα μέτρα ΥΑΕ όσο και για τις εργασιακές σχέσεις είναι σταγόνα στον ωκεανό.

Χαρακτηριστικά, το 2017 το ΣΕΠΕ πραγματοποίησε μόλις 14.000 ελέγχους για ΥΑΕ (δεν περιλαμβάνονται οι επανέλεγχοι και οι έλεγχοι που προκαλούνται από καταγγελίες και εργατικά «ατυχήματα»). Με δεδομένο ότι ο αριθμός των καταγεγραμμένων επιχειρήσεων είναι 236.500, απαιτούνται 17 χρόνια για να γίνουν έλεγχοι σε όλες τις επιχειρήσεις! Για τις εργασιακές σχέσεις πραγματοποιήθηκαν 30.000 έλεγχοι, που σημαίνει ότι για να ελεγχθούν όλες οι επιχειρήσεις απαιτούνται 8 χρόνια!

Την ίδια στιγμή, ο αριθμός του προσωπικού που στελεχώνει τις Επιθεωρήσεις Εργασίας συνεχίζει να είναι εξαιρετικά μικρός. Το 2017 υπηρετούσαν μόλις 373 επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων και 245 επιθεωρητές για την ΥΑΕ!

 

Οργανο ταξικής «συμφιλίωσης»

Παραποιώντας την πραγματικότητα αυτή, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να ταυτίσει τον προσανατολισμό του ΣΕΠΕ με τους εργαζόμενους σε αυτό.
Στη συνέχεια αποθεώνει την ταξική συνεργασία, δείχνοντας ποιος είναι ο πραγματικός ρόλος του ΣΕΠΕ: «Είναι σαφές ότι ο αγώνας και η αγωνία των Επιθεωρητών Εργασιακών Σχέσεων (σ.σ. το σωστό θα ήταν: Η αγωνία της κυβέρνησης) συμβαδίζουν με τον αγώνα και την αγωνία των επιχειρήσεων, που προσπαθούν να κρατηθούν στην αγορά και φυσικά των εργαζομένων που αισθάνονται ανασφάλεια ως προς την εργασιακή τους σχέση και τα δικαιώματά τους. Η Επιθεώρηση Εργασίας φιλοδοξεί - και προς αυτό το στόχο εργάζεται αδιάκοπα - να αποτελέσει εκείνη τη σταθερά που θα εξισορροπεί τις καταστάσεις σε έναν μεταβαλλόμενο εργασιακό χάρτη, δρώντας προληπτικά και προστατευτικά προς όφελος των εργαζομένων και της υγιούς αγοράς εργασίας».

Αυτό είναι λοιπόν το ζητούμενο της κυβέρνησης, να συμφιλιωθεί ο εργαζόμενος με τον εκμεταλλευτή του, στον οποίο το αστικό κράτος δίνει όλα τα εργαλεία για να εντείνει την εκμετάλλευση...

Ριζοσπάστης