Λαός κερνάει ... κεφάλαιο πίνει

ΚΟΙΝΟΤΙΚΑ ΚΟΝΔΥΛΙΑ - ΕΣΠΑ

Μπροστά στις ευρωεκλογές, δεν θα μπορούσε να μην αξιοποιηθεί στην αντιπαράθεση και το «θαύμα» των κοινοτικών κονδυλίων της ΕΕ. Αξιοποιείται σαν κίνητρο και φόβητρο μαζί, για να υπερκεραστεί η όποια αδιαφορία και αρνητική στάση υπάρχει για την ΕΕ.

Τα «πολύτιμα» κοινοτικά κονδύλια δεν αφορούν σε «οικονομική ενίσχυση» των λαών των κρατών - μελών. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για ένα ισχυρό πολιτικό εργαλείο αύξησης της εκμετάλλευσης των λαών στα χέρια της αστικής τάξης. Οι χρηματοδοτήσεις βοηθούν στην προώθηση των γεωστρατηγικών συμφερόντων, αντιλαϊκών πολιτικών και οικονομικών στόχων της ΕΕ, τόσο στο εσωτερικό της όσο και στην παγκόσμια ιμπεριαλιστική σκακιέρα. Θεμελιακός στόχος τους είναι η τόνωση της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου έναντι των ανταγωνιστών του σε άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα!

 

Από ποιον και για ποιον;

Ο προϋπολογισμός διαμορφώνεται από τα φορολογικά βάρη, έμμεσα και άμεσα, που φορτώνονται οι λαοί των κρατών - μελών (π.χ. ΦΠΑ, φόροι εισοδήματος) και από αρπαγή του παραγόμενου από αυτούς πλούτου (απόδοση % επί του ετήσιου ΑΕΠ κάθε κράτους στην ΕΕ).
Στο νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027, έχει ανοίξει συζήτηση για αύξηση των εσόδων της ΕΕ με την επιβολή νέων φόρων όπως ο «πράσινος φόρος». Στόχος είναι η θωράκιση της οικονομίας της ΕΕ και του ευρώ, καθώς επιβραδύνεται η οικονομία της Ευρωζώνης, οξύνεται ο διεθνής ανταγωνισμός και παραμένει ισχυρό το ενδεχόμενο υλοποίησης του Brexit.
Ακρογωνιαίος λίθος του κοινοτικού προϋπολογισμού είναι η στήριξη των μονοπωλίων. Το παράδειγμα των 181 έργων προτεραιότητας του ΕΣΠΑ 2007-2013 στην Ελλάδα είναι χαρακτηριστικό.

Τα έργα αυτά εξυπηρετούσαν «μνημονιακούς στόχους» και επεδίωκαν τη διαμόρφωση του υπόβαθρου για την ανάκαμψη των κερδών του κεφαλαίου. Αποτελούσαν πάνω από το 50% της συνολικής χρηματοδότησης του ΕΣΠΑ, περίπου 11,5 δισ. ευρώ, και τα περισσότερα αφορούσαν σε έργα υποδομών (οδικά, σιδηροδρομικά, Ενέργειας κ.ά.).
Το εύρος και το μέγεθός τους από μόνο του απέκλειε αντικειμενικά την ανάληψή τους από μικροεπιχειρηματίες του κλάδου των Κατασκευών, ενώ οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι είχαν επιπλέον την ικανότητα ανάληψης περισσοτέρων του ενός έργου. Φυσική συνέπεια ήταν να εισρεύσει στα ταμεία των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων πακτωλός χρημάτων.

Γενικότερα, όμως, η στήριξη του κεφαλαίου εκφράστηκε και με το σύνθημα «μη χαθεί ούτε κονδύλι»! Μπροστά στην κλειστή «κάνουλα» της ρευστότητας των μεγάλων επιχειρήσεων, υλοποιήθηκε η μεταφορά κονδυλίων από προγράμματα στήριξης μικρών επιχειρήσεων στις μεγάλες, έναντι της χαμηλής απορρόφησής τους.
Σε αδρές γραμμές, το ΕΣΠΑ λειτούργησε ενισχυτικά στη φιλομονοπωλιακή αναπτυξιακή πολιτική της κυβέρνησης. Την ώρα που το κεφάλαιο ενισχυόταν με «ζεστό» χρήμα, προνόμια και μείωση φορολογίας, οι μικροί επιχειρηματίες πνίγονταν στους φόρους, στα «κόκκινα» δάνεια, στους πλειστηριασμούς και οδηγούνταν στο κλείσιμο και στη φτώχεια.

 

Συμβολή στην αντεργατική πολιτική

Το ΕΣΠΑ στήριξε την αντεργατική πολιτική της ΕΕ. Αξιοποιήθηκε για την ανακύκλωση της ανεργίας και την εικονική της μείωση, για τη διαχείριση της ανέχειας των ήδη λαβωμένων από την καπιταλιστική κρίση εργαζομένων. Διαπαιδαγώγησε τη νεολαία στη λογική του «μικρότερου κακού».

Τα γνωστά voucher απασχολησιμότητας εμφανίστηκαν με το ΕΣΠΑ. Μόνο το 2014, οι αιτήσεις για μισοδουλειά χωρίς εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα έφτασαν τις 300.000. Σήμερα αφορά περισσότερες ηλικιακές κατηγορίες εργαζομένων και ο αριθμός αυτών των εργαζομένων δεν ανακοινώνεται καν, αφού σηματοδοτεί την «επιστροφή στην κανονικότητα» και την «πρόοδο» της επέκτασης της ευέλικτης εργασίας.

Το ΕΣΠΑ αξιοποιήθηκε και για την επιχείρηση εξαγοράς διοικήσεων σωματείων, Εργατικών Κέντρων, έως και τριτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργάνων. Ενέτειναν την ενσωμάτωσή τους στη γραμμή του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού. ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ είναι οι πρώτες διδάξασες στη διεκδίκηση τέτοιων κονδυλίων.

Το ΕΣΠΑ συνέβαλε ώστε οι παιδικοί σταθμοί να αρχίσουν να λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Στήριξε τη σύνδεση της Ερευνας με τους στόχους των επιχειρηματικών ομίλων στον παγκόσμιο ανταγωνισμό (Κυβερνοασφάλεια, IT, συστήματα παρακολούθησης).

Στηρίχθηκαν οι ιδιωτικοποιήσεις χώρων πρασίνου, ακόμη και προστατευόμενων εκτάσεων με Natura για την ενίσχυση της επιχειρηματικής δράσης. Ακόμη και οι Μεταφορές, που εκσυγχρονίστηκαν, επαναφέρουν το ερώτημα «για ποιον;», όταν αναλογιστεί κανείς ότι η αναβάθμισή τους συνοδεύτηκε από αυξήσεις στα κόμιστρα των εισιτηρίων, στα διόδια, στους φόρους. Αφετέρου, πέραν της επιχειρηματικής τους εκμετάλλευσης, αυτές συνδέονται άμεσα με τους στρατιωτικούς σχεδιασμούς της ΕΕ στο γεωπολιτικό παίγνιο.

Ο σχεδιασμός της επόμενης προγραμματικής περιόδου (2021-'27) εστιάζει σε διακρατικές υποδομές μεταφορών, για να εξασφαλιστεί η γρήγορη μετάβαση των στρατιωτικών οχημάτων σε περιοχές του άμεσου ενδιαφέροντος της ΕΕ, όπως τα Δυτικά Βαλκάνια, η Ανατολική Μεσόγειος και η Αφρική, έναντι των ανταγωνιστών της. Ο σχεδιασμός αυτός κλειδώνει με την ενίσχυση της κατασταλτικής της λειτουργίας, με τη Frontex, την PESCO, την κατασκοπεία αλλά και τη δημιουργία νέου ευρωπαϊκού στρατού, συμπληρωματικού στο ΝΑΤΟ.

 

Ισχυρή λαϊκή αντιπολίτευση

Το ΚΚΕ αποκάλυψε και εναντιώθηκε στις ιεραρχήσεις του κεφαλαίου στη Βουλή, στην Ευρωβουλή, στους δήμους, στις Περιφέρειες. Απέδειξε το περιεχόμενο των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων. Δεν έμεινε, όμως, μόνο σε αυτό! Αντιπάλεψε τα αντιλαϊκά μέτρα. Διεκδικώντας κονδύλια για την κάλυψη των λαϊκών αναγκών, όπως η αντισεισμική, αντιπλημμυρική και αντιπυρική θωράκιση και αναδεικνύοντας τον πραγματικό αντίπαλο της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων.

Αρκεί να θυμηθούμε τις Ερωτήσεις που κατέθεσε για τη φονική πλημμύρα στη Μάνδρα και την πυρκαγιά το Μάτι, σχετικά με τα μέτρα άμεσης ανακούφισης και πρόληψης, τόσο στο Ευρωκοινοβούλιο όσο και στη Βουλή.

Η αντιλαϊκή πολιτική της ΕΕ, η οποία εξειδικεύεται στα κράτη - μέλη, αλλά και στους δήμους και τις Περιφέρειες, από τη μία, και η ακούραστη και αταλάντευτη πάλη του ΚΚΕ για τα συμφέροντα του εργαζόμενου λαού, από την άλλη, πρέπει να αποτελέσουν το ενιαίο κριτήριο ψήφου υπέρ του ΚΚΕ σε όλες τις εκλογικές κάλπες!

Γιατί το ΚΚΕ αποτελεί τη μοναδική καθαρή αντεπίθεση στην ΕΕ, στον ιμπεριαλιστικό της χαρακτήρα, στο αντεργατικό της οπλοστάσιο. Γιατί μόνο με το ΚΚΕ πιο ισχυρό θα βελτιωθεί ο συσχετισμός δυνάμεων υπέρ των λαϊκών συμφερόντων. Για να σπάσει η μοιρολατρία και να ανοίξει ο δρόμος για τη συνολική αντεπίθεση κατά της εξουσίας των μονοπωλίων. Για να γίνει ο λαός κυρίαρχος στον τόπο του και στον πλούτο που παράγει.

Της
Αιμιλίας - Εμμυ ΒΑΜΒΑΚΙΔΟΥ*
* Μέλος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ