Η πρώτη γυναίκα που «περπάτησε» στο διάστημα φορούσε εθνόσημο με σφυροδρέπανο

 Σβετλάνα Σαβίτσκαγια

Το πέταγμα του Γιούρι Γκαγκάριν και της Βαλεντίνας Τερέσκοβα στο Διάστημα, επηρέασαν καθοριστικά την επιλογή και στη συνέχεια τη ζωή της μικρούλας και λεπτοκαμωμένης Σβετλάνας από τη Μόσχα.

Κόντρα στις παραινέσεις των γονιών της να ολοκληρώσει τις σπουδές της στη μουσική, το μικρό κορίτσι ακολούθησε τα
«φτερά»  της καρδιάς της, για να γίνει η δεύτερη γυναίκα στην ΕΣΣΔ και τον κόσμο που ταξίδεψε (1982) και η πρώτη που «περπάτησε» στο Διάστημα, στις 25 του Ιούλη 1984.

Σβετλάνα Σαβίτσκαγια

Η πρώτη γυναίκα που «περπάτησε» στο διάστημα φορούσε εθνόσημο με σφυροδρέπανο

Η Σβετλάνα Σαβίτσκαγια γεννήθηκε στις 8 του Αυγούστου 1948 και είναι κόρη του γνωστού από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στρατάρχη της αεροπορίας Γιεβγκένι Σαβίτσκι, δυο φορές Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης. Η Σβετλάνα προετοιμαζόταν για έναν τέτοιο άθλο από παιδί. Όταν συμπλήρωσε τα 16 της χρόνια μπήκε σε ειδική σχολή αλεξιπτωτιστών. Στα 17 της έπεσε με αλεξίπτωτο στη γη από τη στρατόσφαιρα, από ύψος 14.252 μέτρων, πετυχαίνοντας συνολικά την ίδια χρονιά τρία παγκόσμια ρεκόρ στην πτώση με αλεξίπτωτο από τη στρατόσφαιρα.

Η νεαρή Σβετλάνα Σαβίτσκαγια μαζεύει το αλεξίπτωτό της μετά από πτώση

Στα 19 της απονεμήθηκε ο τίτλος του μετρ του αθλητισμού της ΕΣΣΔ για τις επιδόσεις της ως πιλότου.
Η Σβετλάνα Σαβίτσαγια τέλειωσε την Κεντρική Σχολή Πτήσης και Τεχνολογίας του Ινστιτούτου Αεροπορικής Τεχνολογίας της Μόσχας και εργάστηκε ως σύμβουλος πτήσεων. Από το 1976, αφού αποφοίτησε από Σχολή Εκπαίδευσης πιλότων – δοκιμαστών, ασχολήθηκε με τις δοκιμές αεροσκαφών. Έχει κυβερνήσει πάνω από 20 τύπους αεροπλάνων και έχει στο ενεργητικό της χιλιάδες ώρες πτήσης.

Η Σβετλάνα Σαβίτσκαγια έχει κυβερνήσει πάνω από 20 τύπους αεροπλάνων και έχει στο ενεργητικό της χιλιάδες ώρες πτήσης.

Υπήρξε μέλος του ΚΚΣΕ από το 1975 και μέλος της ΚΕ της Κομσομόλ (Κομμουνιστική Νεολαία).
«Ανυπομονώ να νιώσω την ταχύτητα των 28 χιλιάδων χιλιομέτρων την ώρα. Είναι φανταστικό να πετάς μια βδομάδα συνέχεια. Θέλω να γνωρίσω αυτό το καινούργιο που μου επιφυλάσσει η διαστημική πτήση. Την ερευνητική δουλειά», δηλώνει πριν την πτήση που θα την καθιερώσει ως τη δεύτερη, στην ΕΣΣΔ και τον κόσμο, μετά τη Βαλεντίνα Τερέσκοβα γυναίκα  που θα ταξιδέψει στο Διάστημα.

«Αυτό το θάρρος της είναι που εκτιμάω πάνω απ’ όλα σ’ αυτή τη γυναίκα και τις εξαίρετες γνώσεις της που έχει πάνω στα θέματα της διαστημικής τεχνολογίας» θα πει λίγο πριν από την πτήση ο κυβερνήτης του διαστημόπλοιου Λεονίντ Ποπόφ. Σβετλάνα Σαβίτσκαγια, Λεονίντ Ποπόφ και Αλεξάντερ Σερεμπρόφ, θ’ αναχωρήσουν και οι τρεις για το Δάστημα στις 19 του Αυγούστου 1982 με πρόγραμμα να συνδεθούν με το διαστημικό σταθμό Σαλιούτ-7 και να εκτελέσουν μια σειρά πειράματα στα πλαίσια μιας επιστημονικής, τεχνολογικής και βιοιατρικής έρευνας, μαζί με τους κοσμοναύτες Ανατόλι Μπερεζοβόι  και Βαλεντίν Λεμπέντεφ, που εργάζονται στο διαστημικό σταθμό από τις 14 του Μάη 1982.

Η Σβετλάνα Σαβίτσκαγια επιστρέφει στη γη μετά από πτήση στο Διάστημα

«Θέλω να τονίσω ότι δεν κάναμε καμιά ευνοϊκή παραχώρηση στη γυναίκα που προορίζεται να εργαστεί στο Διάστημα. Και κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για την πτήση δεν προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε για τη Σβετλάνα παραδεισένιες συνθήκες ζωής», θα πει ο διευθυντής του Κέντρου Εκπαίδευσης Κοσμοναυτών «Γιούρι Γκαγκάριν».

«Κάποια μέρα πολλές οικογένειες θα μπορούν να ζουν και να εργάζονται μαζί σε διαστημικούς σταθμούς», είπε η Σαβίτσκαγια σε συνέντευξη που της πήρε εν πτήση η σοβιετική τηλεόραση, ενώ στην ερώτηση τι έχει να πει στα εκατομμύρια γυναίκες που παρακολουθούν την πτήση της στο Διάστημα, υπογράμμισε πάνω απ’ όλα την επιθυμία της «να υπάρξει ειρήνη στη γη, που είναι το σπουδαιότερο και πιο αναγκαίο αγαθό για όλη την ανθρωπότητα».

Στο δεύτερο διαστημικό ταξίδι της, που άρχισε στις 17 του Ιούλη 1984, η Σβετλάνα Σαβίτσκαγια έγινε η πρώτη γυναίκα στην Ιστορία που εκτοξεύθηκε για δεύτερη φορά στο διάστημα. Οκτώ μέρες αργότερα, στις 25 του Ιούλη, έγινε η πρώτη γυναίκα στην ιστορία που εκτέλεσε έναν «περίπατο στο διάστημα» (δραστηριότητα εκτός σκάφους, EVA), βγαίνοντας έξω από τον διαστημικό σταθμό Σαλιούτ-7 και παραμένοντας στο κενό επί 3 ώρες και 35 λεπτά, κατά τη διάρκεια των οποίων έκοψε και οξυγονοκόλλησε μέταλλα μαζί με τον συνάδελφό της Βλαντίμιρ Ντζανιμπέκοφ. Μέχρι το 2010 παρέμενε η μοναδική γυναίκα στον κατάλογο των 57 Σοβιετικών ή Ρώσων που είχαν κάνει «διαστημικό περίπατο».

Η Σβετλάνα Σαβίτσκαγια στο Διάστημα

Η Σβετλάνα Σαβίτσκαγια αποστρατεύθηκε το 1993 από τη Ρωσική Πολεμική Αεροπορία με τον βαθμό της επισμηναγού. Το 1996 εκλέχθηκε μέλος της Κρατικής Δούμας (κάτω βουλής) με το Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΡΟ), και επανεκλέχθηκε 4 φορές στη συνέχεια.
Κόρη πιλότου, αδελφή πιλότου και γυναίκα πιλότου, η Σβετλάνα Σαβίτσκαγια θα εκφράσει τη δυσαρέσκειά της για τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης σε συνέντευξη σε αμερικανική εφημερίδα, λέγοντας πως οτιδήποτε για το οποίο είχαν δουλέψει σκληρά οι γονείς της για να φτιαχτεί καταστράφηκε σχεδόν μέσα σε μια νύχτα και ότι «καλά που δεν έζησαν να το δουν αυτό».

Το επίτευμα της Σβετλάνας Σαβίτσκαγια, όπως και της Βαλεντίνας Τερέσκοβα, ήταν αποτέλεσμα των συνθηκών ζωής, μόρφωσης και δουλειάς των γυναικών στην ΕΣΣΔ και τις χώρες του σοσιαλισμού. Στο σοβιετικό κράτος, στα πρώτα κιόλας βήματά του, αλλά και στη συνέχεια σ’ όλες τις χώρες όπου η εξουσία πέρασε στα χέρια των εργατών και αγροτών, ξεριζώθηκαν οι ρίζες της υποδούλωσης της γυναίκας. Καταργήθηκαν όλοι οι νόμοι που την τοποθετούσαν σε ανισότιμη και ταπεινωτική βαθμίδα στην κοινωνία και την οικογένεια.

Το 2001, η Σαβίτσκαγια, ως βουλευτής του ΚΚΡΟ, ασκώντας κριτική στην ακολουθούμενη πολιτική των κυβερνήσεων μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, θα τονίσει «πως δεν υπάρχει τίποτα για το οποίο θα πρέπει να περηφανευόμαστε τα τελευταία 20 χρόνια»…