Μιντιακός Αυταρχισμός

Πριν από λίγες μέρες δόθηκε στη δημοσιότητα η Εκθεση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης για τα έτη 2018 - 2019. Σε αυτήν, εκτός των άλλων δημοσιεύονται και τα στοιχεία για την προβολή των πολιτικών κομμάτων στα κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας, δημόσια και ιδιωτικά. Αρκεί μία απλή και γρήγορη ματιά για να διαπιστώσει κανείς την πλήρη καταστρατήγηση της αρχής της αναλογικής εκπροσώπησης των κομμάτων, η οποία προβλέπει ότι κάθε κόμμα δικαιούται χρόνο προβολής στα δελτία ειδήσεων και τις πολιτικές εκπομπές τουλάχιστον ίσο με το εκλογικό του ποσοστό.

Θα διαπιστώσει κανείς ότι υπάρχουν κόμματα, με πρώτο και κύριο το εκάστοτε κυβερνητικό, που υπερεκπροσωπούνται, με ποσοστά της τάξης του 60% και 70%, και κόμματα που υποεκπροσωπούνται, με ποσοστά κάτω από αυτά που πήραν στις εκλογές. Υπάρχουν επίσης κόμματα που αν και δεν είναι κυβερνητικά, π.χ. το ΚΙΝΑΛ, απολαμβάνουν μονίμως ευνοϊκής μεταχείρισης, γιατί έχουν το ρόλο του «μπαλαντέρ» και του πιθανού κυβερνητικού εταίρου στο πλαίσιο του αστικού πολιτικού συστήματος.

Το ΚΚΕ είναι το μοναδικό κόμμα που τόσο το έτος 2018 (δηλαδή με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ) όσο και το έτος 2019 (δηλαδή με κυβέρνηση της ΝΔ) έχει σταθερά εκπροσώπηση στα ΜΜΕ κάτω από το εκλογικό του ποσοστό. Στην παραπάνω κατάφωρη όσο και παράνομη αδικία θα πρέπει να προστεθεί και η έμμεση καταστρατήγηση της αρχής της αναλογικότητας, μέσω της πρόσκλησης σε εκπομπές συγκεκριμένων δημοσιογράφων ή δημοσιολογούντων, που πρόσκεινται στο ένα ή στο άλλο κόμμα του δικομματισμού και ουσιαστικά αναπαράγουν την κυρίαρχη πολιτική αντιπαράθεση χωρίς αντίλογο.

Οπως επίσης θα πρέπει να προστεθούν τα νέα δεδομένα μετά την πανδημία, η οποία λειτούργησε ως ευκαιρία για να επιβληθούν στα ΜΜΕ συνθήκες μονόπλευρης ενημέρωσης, που αναπαρήγαγαν το κυβερνητικό αφήγημα για την «ατομική ευθύνη». Την ίδια στιγμή αποκλείστηκαν ή περιθωριοποιήθηκαν φωνές κομμάτων, συνδικάτων, μαζικών φορέων, επιστημόνων, ακόμη και των Ενώσεων των υγειονομικών, που αναδείκνυαν τα πραγματικά προβλήματα, τις πραγματικές ευθύνες και διεκδικούσαν ουσιαστικά μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας.

Ολα τα παραπάνω προσφέρονται για να βγουν χρήσιμα πολιτικά συμπεράσματα σχετικά με το ζήτημα της ενημέρωσης, που θα έπρεπε να είναι δικαίωμα του λαού.

• Το πρώτο συμπέρασμα που βγαίνει αβίαστα είναι η απύθμενη υποκρισία των κυβερνητικών κομμάτων. Οταν είναι στην αντιπολίτευση εμφανίζονται ως οι «ριγμένοι» της ενημέρωσης, ενώ όταν κάθονται στην κυβερνητική καρέκλα συνεχίζουν στις ίδιες ράγες, απλώς με αντιστροφή των ρόλων. Η ΝΔ πάντα ήταν το «αγαπημένο παιδί» των καναλαρχών, ο δε ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να μπει «σφήνα» προωθώντας τις δικές του προνομιακές σχέσεις με μεγαλοεπιχειρηματίες, ενώ βαρύνεται με τα «έργα και τις ημέρες» του στην κρατική ΕΡΤ, που θύμιζε τις χειρότερες μέρες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, ως κυβερνητικό φερέφωνο.
• Το δεύτερο και πιο ουσιαστικό συμπέρασμα έχει να κάνει με το ίδιο το ιδιοκτησιακό καθεστώς της «ενημέρωσης». Οσο τα μέσα ενημέρωσης και τα δίκτυα είναι ιδιοκτησία μεγάλων επιχειρηματιών, αυτοί θα τα αξιοποιούν για να προωθούν τα διάφορα οικονομικά και επιχειρηματικά τους συμφέροντα, αλλά και την πολύμορφη διαπλοκή τους με το πολιτικό σύστημα.

Ο νόμος Παππά, που διαφημίστηκε ως «τομή» στο τηλεοπτικό τοπίο, αυτό που ουσιαστικά προώθησε ήταν μια αναδιανομή της πίτας στα «τζάκια» της ενημέρωσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ διαμαρτύρεται - και σωστά - για τη σημερινή καταθλιπτική κατάσταση στο τηλεοπτικό τοπίο, όμως είναι συνδιαμορφωτής, άρα και συνένοχος για αυτήν την κατάσταση. Ακόμη και το αντίτιμο που κλήθηκαν να πληρώσουν οι καναλάρχες, για την απόκτηση των αδειών, ρυθμίστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση σε πολυετείς δόσεις, ενώ ως αντιστάθμισμα έφερε τη μείωση της φορολογίας τους επί των διαφημίσεων.

Το ΚΚΕ και τότε είχε προβάλει την ανάγκη να υπάρχουν ασφαλιστικές δικλίδες, τόσο όσον αφορά την πολυφωνία όσο και σε σχέση με τα εργασιακά δικαιώματα, όμως δεν εισακούστηκε.

Σήμερα έρχεται η κυβέρνηση της ΝΔ και επιδεινώνει ακόμη περισσότερο το νομοθετικό πλαίσιο σε βάρος των εργαζομένων και υπέρ των καναλαρχών, ενώ ήδη έχει μοιράσει στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, με πρόσχημα την ενημέρωση για την πανδημία.

Αυτή η επιλογή δικαιολογημένα ξεσήκωσε πλήθος πολιτικών αντιδράσεων. Ποια ήταν όμως η στάση των άλλων κομμάτων απέναντι στην τροπολογία του ΚΚΕ, που προέβλεπε τα μηνύματα σε όλο το φάσμα του Τύπου για θέματα υγείας να είναι απολύτως δωρεάν, ενώ για όλα τα άλλα ζητήματα να υπάρχουν αντικειμενικά και ασφαλή κριτήρια διαφάνειας; Η μεν κυβέρνηση απέρριψε την τροπολογία χωρίς συζήτηση, τα δε άλλα κόμματα σιώπησαν εκκωφαντικά, διότι όλοι θέλουν να συντηρείται ένα τέτοιος μηχανισμός χειραγώγησης.

• Το τρίτο συμπέρασμα που προκύπτει είναι ο διακοσμητικός ρόλος του ΕΣΡ. Ουσιαστικά το ΕΣΡ λειτουργεί ως μία αρχή «νομιμοποίησης» της ασυδοσίας των καναλαρχών. Ως προς αυτό, το ΕΣΡ ερμηνεύει κατά το δοκούν μία απόφαση του ΣτΕ, που λέει ότι η προβολή των κομμάτων θα πρέπει να μετριέται και με ποιοτικούς και όχι μόνο με ποσοτικούς δείκτες. Αυτό αξιοποιείται για να δικαιολογηθεί η πλήρης καταστρατήγηση ακόμη και αυτής της αρχής της αναλογικής εκπροσώπησης, που για το ΚΚΕ είναι μόνιμη και επαναλαμβανόμενη.

Η όψιμη κριτική ορισμένων κομμάτων για το ΕΣΡ, που έφτασε μέχρι να ζητείται η παραίτηση του προέδρου του, αποτελεί τραγέλαφο. ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ και ΚΙΝΑΛ από κοινού συμφώνησαν το 2016 για τον σημερινό πρόεδρο και τα άλλα μέλη της σύνθεσης του ΕΣΡ. Ενώ στο πλαίσιο της συνταγματικής αναθεώρησης ουσιαστικά συμφώνησαν η συγκρότηση των λεγόμενων ανεξάρτητων αρχών, συμπεριλαμβανομένου του ΕΣΡ, να γίνεται με μικρότερη πλειοψηφία στη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής, που είναι και το αρμόδιο όργανο. Αντί για 4/5 που ήταν, προβλέφθηκαν τα 3/5. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Οτι το εκάστοτε κυβερνών κόμμα θα μπορεί ευκολότερα να επιλέγει και να καθορίζει τη σύνθεση του ΕΣΡ.

Είναι προφανές ότι είμαστε αντιμέτωποι με μία πραγματικότητα που συνιστά μιντιακό αυταρχισμό. Αυτό δεν το λέει μόνο το ΚΚΕ. Το κατανοεί και ο ελληνικός λαός, ανεξάρτητα από το τι ψηφίζει ο καθένας και η καθεμία. Αντιλαμβάνεται όμως τη μονοφωνία της ενημέρωσης, τους ψεύτικους και αποπροσανατολιστικούς δικομματικούς καβγάδες, τον εξοβελισμό από την «ενημέρωση» των αναγκών του λαού και φυσικά των αγώνων του.

Γι' αυτό και το ΚΚΕ θα συνεχίσει να αναδεικνύει τα πολιτικά ζητήματα, αλλά και τις ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση. Θα συνεχίσει, με όλα τα μέσα, να προσπαθεί ώστε το μήνυμα του ΚΚΕ, αλλά και του εργατικού - λαϊκού κινήματος, να ξεπεράσει τα στεγανά αυτού του μιντιακού αυταρχισμού, να παλεύει για τα δικαιώματα των εργαζομένων στα ΜΜΕ. Για να βγει στο προσκήνιο η πραγματική αλήθεια από τη σκοπιά των λαϊκών συμφερόντων. Αλλά και για να γίνει αντιληπτό ότι η καπιταλιστική ιδιοκτησία στα ΜΜΕ είναι το μεγάλο εμπόδιο στην πραγματική ενημέρωση, αλλά και στην ψυχαγωγία του λαού.

(Το άρθρο είναι αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα iEidiseis.gr)

Του
Γιάννη ΓΚΙΟΚΑ*
*Ο Γ. Γκιόκας είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου της και βουλευτής Ανατ. Αττικής