Πολύτιμη η πείρα της ΕΣΣΔ στην πάλη για τον σοσιαλισμό

   

Παρέμβαση του ΚΚΕ σε εκδήλωση του Κομμουνιστικού Επαναστατικού Κόμματος Γαλλίας

Στις 14/1/2023 το Κομμουνιστικό Επαναστατικό Κόμμα Γαλλίας διοργάνωσε στο Παρίσι εκδήλωση με θέμα τα100 χρόνια από την ίδρυση της Σοβιετικής Ενωσης.

Ακολουθεί η παρέμβαση που έκανε στην εκδήλωση οΕλισαίος Βαγενάς, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ.

***

«Το να πει κάποιος ότι αύριο δεν θα υπάρχει ΕΣΣΔ σήμαινε για εμάς πως αύριο δεν θα ανατείλει ο ήλιος», είχε πει σε μια συνέντευξή του ο ηγέτης της Κουβανικής Επανάστασης, Φιντέλ Κάστρο. Η φράση αυτή αποτυπώνει τα αισθήματα εκατομμυρίων κομμουνιστών και άλλων προοδευτικών ανθρώπων, που καταλάβαιναν πως η ανατροπή του σοσιαλισμού και η διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης θα σήμαιναν για τους εργαζόμενους σε όλο τον κόσμο μια μεγάλη κοινωνική οπισθοδρόμηση.

Πριν λίγες βδομάδες συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την ίδρυση της Ενωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ). Η ενοποίηση των λαών σε ισότιμη βάση, και μάλιστα με το δικαίωμα της αποχώρησης από την ΕΣΣΔ, δημιούργησε έναν νέο τύπο κρατικής οργάνωσης, με τις αρχές της αλληλεγγύης και του διεθνισμού των εργαζομένων των πιο διαφορετικών εθνών. Συγκροτήθηκε ένα κράτος στηριγμένο στην κοινή οικονομική βάση της κοινωνικοποίησης των μέσων παραγωγής, του κεντρικού σχεδιασμού της οικονομίας, του εργατικού ελέγχου.

Αλήθειες που δεν μπορεί να κρύψει η αστική προπαγάνδα

Σήμερα δεν υπάρχει η ΕΣΣΔ, που διαλύθηκε πριν 31 χρόνια. Το αποτέλεσμα - εκτός των άλλων - ήταν και η «βιομηχανία» ψεμάτων και συκοφαντιών εις βάρος της, αλλά αυτό δεν μπορεί να αλλάξει ορισμένες «σταθερές» της πραγματικότητας, όπως:

• Οι λαοί, που ζούσαν στα εδάφη που πριν ανήκαν στην τσαρική αυτοκρατορία και χαρακτηρίζονταν από τη βαθιά οικονομική, τεχνολογική, κοινωνική και πολιτιστική καθυστέρηση, μέσα από τη συγκρότηση της ΕΣΣΔ γνώρισαν μια πρωτοφανή οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, μια εθνική και πολιτιστική αναγέννηση. Καταργήθηκε η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Πολλά από τα εκατοντάδες έθνη που ζούσαν σε αυτά τα εδάφη απέκτησαν γραφή, ξεπεράστηκε η αγραμματοσύνη, η επιστήμη και ο πολιτισμός έλαμψαν.
• Οι λαοί της ΕΣΣΔ γνώρισαν πρωτόγνωρες κοινωνικές και πολιτικές κατακτήσεις, όπως ήταν η δωρεάν Υγεία, η δωρεάν Παιδεία, η φτηνή κατοικία, το 8ωρο, τα χαμηλά όρια συνταξιοδότησης (στα 60 για τους άνδρες, στα 55 για τις γυναίκες), η εξάλειψη της ανεργίας, η προστασία της μητρότητας και της παιδικής ηλικίας, η Κοινωνική Ασφάλιση, τα σημαντικά βήματα για την κατάργηση της ανισοτιμίας της γυναίκας, η εκλογή των εκπροσώπων του λαού απευθείας από τους χώρους δουλειάς και το δικαίωμα ανάκλησής τους σε περίπτωση αθέτησης των δεσμεύσεών τους, πριν καν προκηρυχθούν οι επόμενες εκλογές, κ.ο.κ.
• Η ακτινοβολία των κοινωνικών και πολιτικών κατακτήσεων της ΕΣΣΔ άσκησε σημαντική επίδραση σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο και οι λαοί που αγωνίζονταν για τα δικαιώματά τους, ενάντια στην αποικιοκρατία, στον καπιταλισμό και στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, βρήκαν έναν σταθερό συμπαραστάτη.
• Η ΕΣΣΔ ήταν η βασική δύναμη που συνέτριψε το τέρας του φασισμού, το οποίο γέννησε ο καπιταλισμός. Το Λένινγκραντ, το Στάλινγκραντ, οι Μάχες της Μόσχας και του Κουρσκ και τόσες άλλες θυσίες του σοβιετικού λαού θα παραμείνουν στην Ιστορία, όπως και η αποτύπωση της Κόκκινης Σημαίας στο Ράιχσταγκ, που ο Κόκκινος Στρατός «κάρφωσε» στην «καρδιά» της ναζιστικής Γερμανίας.
• Η ΕΣΣΔ βάδισε σε νέους, έως τότε «απάτητους» δρόμους στην κοινωνική εξέλιξη και σε αυτήν την πορεία δεν μπόρεσε να αποφύγει αδυναμίες, στρεβλώσεις και λάθη, όπως ήταν η αλλαγή του τρόπου εκλογής των Σοβιέτ (1936), ο «δανεισμός» μηχανισμών της αγοράς (δεκαετία του '60) με αποτέλεσμα να αδυνατίσουν η εργατική εξουσία, η κοινωνική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και ο κεντρικός επιστημονικός σχεδιασμός, να διαμορφωθούν σταδιακά οι συνθήκες - οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές - που «τροχοδρόμησαν» την ανατροπή της πορείας της, με την «περεστρόικα» τη δεκαετία του '80.
• Η ανατροπή του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ δεν έγινε με λαϊκές εξεγέρσεις και επαναστάσεις, αλλά «από τα μέσα και από τα πάνω», ως κατάληξη της οπορτουνιστικής μετάλλαξης του KK και της αντίστοιχης πολιτικής κατεύθυνσης της σοβιετικής εξουσίας. Στην πράξη οι δυνάμεις του οπορτουνισμού, που είχαν κυριαρχήσει στην ηγεσία του ΚΚΣΕ, έπαιξαν προδοτικό ρόλο για την υπόθεση του σοσιαλισμού, καθοδήγησαν τη διαδικασία της αντεπανάστασης. Εκφράζοντας έτσι εκείνες τις κοινωνικές δυνάμεις που σταδιακά είχαν εμφανιστεί στο εσωτερικό της σοβιετικής κοινωνίας, ελέγχοντας «βήμα το βήμα» τις δομές της σοβιετικής εξουσίας και του ΚΚ, επιδιώκοντας την επιστροφή στον καπιταλισμό.

Ο αντικομμουνισμός ως «κοινή βάση» προώθησης των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών

Σήμερα, 31 χρόνια μετά, οφείλουμε να ρωτήσουμε τους λαούς: Πώς είναι λοιπόν ο κόσμος μας; Εγινε καλύτερος χωρίς την ΕΣΣΔ;

Είχαν δίκιο τα δεξιά, σοσιαλδημοκρατικά, «ευρωκομμουνιστικά» κόμματα, που πολέμησαν την ΕΣΣΔ, που πανηγύρισαν για το τέλος της;

Σήμερα οι λαοί, που αντιμετωπίζουν τα διαρκώς αυξανόμενα προβλήματα που προκαλεί ο καπιταλισμός, μπορούν να διακρίνουν πως μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ και την ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος το 1991 έως και σήμερα, στο «κατώφλι» του 2023, έχει δυναμώσει η στυγνή εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Συντρίβονται σημαντικές κατακτήσεις δεκαετιών της εργατικής τάξης, των λαών. Επανέρχεται ο εργασιακός «χειμώνας», με τη διάλυση της Κοινωνικής Ασφάλισης, τον περιορισμό συνδικαλιστικών ελευθεριών και δικαιωμάτων, την αύξηση της ανεργίας. Δυναμώνουν οι οικονομικές κρίσεις και σειρά αντεργατικών - αντιλαϊκών νόμων. Πολλαπλασιάζονται τα κοινωνικά προβλήματα, με την εμπορευματοποίηση της Υγείας, της Παιδείας, με το οξυμένο πρόβλημα στέγασης, τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, την ενεργειακή φτώχεια, τις ανατιμήσεις, τον πληθωρισμό που κατατρώει το λαϊκό εισόδημα, τη βαριά φορολογία στα λαϊκά στρώματα.

Ταυτόχρονα οξύνονται οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και αντιθέσεις, που οδηγούν σε ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, συγκρούσεις και πολέμους, όπως αυτός στην Ουκρανία. Η απειλή της πυρηνικής καταστροφής δυναμώνει, ενώ «ποτάμια» είναι πλέον οι πρόσφυγες και μετανάστες.

Βεβαίως οι αστικές προσεγγίσεις, τόσο στα εδάφη της πρώην ΕΣΣΔ όσο και στη Δύση, προσπαθούν να παρουσιάσουν τον καπιταλισμό ως μονόδρομο, χωρίς καμία εναλλακτική διέξοδο για τους λαούς, αναπαράγοντας τις συκοφαντίες περί «αναποτελεσματικότητας» της κεντρικά σχεδιασμένης και χωρίς αγορά οικονομίας, περί δήθεν «εγκλημάτων του κομμουνισμού», όπως το περίφημο «Γκολοντομόρ», που προωθούν στην Ουκρανία όλα τα αστικά καθεστώτα τα τελευταία 30 χρόνια, ή ότι η ΕΣΣΔ διαλύθηκε γιατί ο Λένιν και οι μπολσεβίκοι έβαλαν μια «νάρκη» στα θεμέλιά της, όπως υποστηρίζει ο Βλ. Πούτιν. «Κοινός παρονομαστής» όλων τους είναι ο αντικομμουνισμός και η διαστρέβλωση των ιστορικών γεγονότων, που αποσκοπεί στην προώθηση των αντιλαϊκών πολιτικών και των σχεδιασμών τους.

Για τη συκοφαντία ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία σχετίζεται με την «ανασύσταση της ΕΣΣΔ»

Επιπλέον, κάποιοι αστοί κονδυλοφόροι που πολέμησαν την ΕΣΣΔ προσπαθούν να παραπλανήσουν για άλλη μια φορά τους λαούς, ισχυριζόμενοι πως ο πόλεμος στην Ουκρανία οφείλεται στον Πούτιν, που «θέλει να ανασυστήσει την ΕΣΣΔ». Ομως ο Πούτιν, ο Ζελένσκι και τα άλλα αστικά καθεστώτα στα εδάφη της πρώην ΕΣΣΔ είναι «κομμάτια» από τη δική τους «πάστα»! Είναι το αποτέλεσμα της ανατροπής του σοσιαλισμού, της παλινόρθωσης του καπιταλισμού.

Και αυτό δεν αλλάζει επειδή η ρωσική ηγεσία, όπως κάθε αστική ηγεσία, δρα σαν τον χαμαιλέοντα και δεν έχει κανένα πρόβλημα να αξιοποιήσει το ένα ή το άλλο ιδεολόγημα, ακόμα και την κληρονομιά της ΕΣΣΔ, την οποία πολέμησε με πάθος στο πρόσφατο παρελθόν και εξακολουθεί με τον τρόπο της να την πολεμά.

Αυτό το κάνει για να προωθήσει τα δικά της ταξικά συμφέροντα στη μεγάλη κόντρα που έχει ξεσπάσει με τις άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ) για τις πρώτες ύλες, την Ενέργεια, τους δρόμους μεταφοράς των εμπορευμάτων, τα γεωπολιτικά στηρίγματα, την εργατική δύναμη, τα μερίδια των αγορών.

Αυτό όμως καθόλου δεν σημαίνει ότι επιδιώκει να «αναστήσει» την ΕΣΣΔ. Δεν είναι αυτή η πρόθεση όλων αυτών των παρασίτων, που όπως σε κάθε καπιταλιστική χώρα, έτσι και στη σημερινή Ρωσία κρατούν στα χέρια τους τα «κλειδιά» της οικονομίας και της εξουσίας. Ο στόχος τους ήταν και είναι η καπιταλιστική ενοποίηση των εδαφών των χωρών που προήλθαν από την πρώην ΕΣΣΔ, όπου η αστική τάξη της Ρωσίας θα έχει έναν ισχυρό και διακριτό ρόλο, ανάλογο με αυτόν της Γερμανίας και της Γαλλίας στις διεργασίες καπιταλιστικής ενοποίησης στα εδάφη των χωρών της ΕΕ.

Ο πόλεμος λοιπόν δεν οφείλεται σε κάποιες φιλοσοβιετικές νοσταλγικές διαθέσεις της ρωσικής ηγεσίας, αλλά στην αντιπαράθεση των δυνάμεων του ευρωατλαντικού ιμπεριαλιστικού μπλοκ (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ) με το υπό διαμόρφωση ευρασιατικό ιμπεριαλιστικό μπλοκ (Ρωσία, Κίνα κ.ο.κ.).

Η ανασύσταση της ΕΣΣΔ, που ήταν μια ένωση Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, το κοινό κρατικό «σπίτι» των λαών που οικοδομούσαν μια νέα σοσιαλιστική - κομμουνιστική κοινωνία, δεν εξαρτάται ούτε από τα τερτίπια της ρωσικής ολιγαρχίας ούτε από τον βαθμό νοσταλγίας του πληθυσμού, η οποία διαρκώς αυξάνεται παρά τον οχετό της αντικομμουνιστικής προπαγάνδας. Εξαρτάται από την έμπρακτη θέληση και τον υψηλό βαθμό οργάνωσης των λαών, καθώς και από την ετοιμότητά τους να διεκδικήσουν και πάλι όλα αυτά που τους ανήκουν και τα οποία έχουν απολέσει τις τελευταίες τρεις δεκαετίες.

Για τη λαθεμένη ταύτιση της ΕΣΣΔ με την καπιταλιστική Ρωσία

Οι κυρίαρχες δυνάμεις στην ΕΕ και στις ΗΠΑ επιδιώκουν να ταυτίσουν τη σημερινή Ρωσία με την ΕΣΣΔ, με το πρόσχημα του «ολοκληρωτισμού», των «αυταρχικών ηγεσιών», προχωρώντας σε ένα νέο κυνήγι μαγισσών. Μεταξύ άλλων προσπαθούν να ταυτίσουν την απαράδεκτη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία με τη διεθνιστική στρατιωτική βοήθεια που έδωσε η Σοβιετική Ενωση σε διάφορες χώρες στο παρελθόν. Στη βάση αυτή βλέπουμε σε μια σειρά από χώρες να ενισχύεται η καμπάνια καταστροφής των σοβιετικών μνημείων, στην Πολωνία να προωθείται νέα νομοθεσία απαγόρευσης του ΚΚ.

Σε αυτές τις συνθήκες κάκιστη υπηρεσία προσφέρουν στο εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα εκείνες οι αριστερές, κομμουνιστικές δυνάμεις, που δικαιολογούν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, που αποδέχονται τα προσχήματα περί «αποστρατιωτικοποίησης» και «αποναζιστικοποίησης» της Ουκρανίας και πολύ περισσότερο αυτοί που προχωρούν στην εκτός τόπου και χρόνου ταύτιση της ΕΣΣΔ, ενός εργατικού κράτους, με τη σημερινή καπιταλιστική Ρωσία, όπου κουμάντο κάνουν τα συμφέροντα των λίγων.

Η προσπάθεια να γίνουν παραλληλισμοί του σημερινού ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία πότε με τον σοβιετo-φινλανδικό πόλεμο (1939 - 1940) και πότε με τον Μεγάλο Αντιφασιστικό πόλεμο του σοβιετικού λαού (1941 - 1945), είναι πέρα για πέρα παραπλανητική γιατί αφαιρούνται από τον ταξικό χαρακτήρα των δυνάμεων που συγκρούονταν τότε και σήμερα.

Οι δυνάμεις που ασκούνται σε τέτοιες συγκρίσεις παραγνωρίζουν πως στον Β' Παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό Πόλεμο, τμήμα του οποίου ήταν και η σκληρή και ηρωική μάχη που έδωσαν ο σοβιετικός λαός και ο Κόκκινος Στρατός, ήταν ένας πόλεμος δίκαιος μόνο για την ΕΣΣΔ και για τα αντάρτικα κινήματα των κατεχόμενων χωρών, στα οποία ηγούνταν τα ΚΚ και όχι βέβαια για τα αστικά «δημοκρατικά» καθεστώτα, π.χ. της Βρετανίας και των ΗΠΑ, που συμμετείχαν στην αντιχιτλερική συμμαχία, αλλά όπως και η γερμανική φασιστική ηγεσία ευθυνόταν για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, έκαναν τεράστια εγκλήματα κατά τη διεξαγωγή του και τα συμφέροντά τους ήταν πέρα για πέρα αντιλαϊκά, όπως φάνηκε με την ιμπεριαλιστική επέμβαση της Βρετανίας και των ΗΠΑ στην Ελλάδα στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Εκτός τόπου η ταύτιση της σημερινής Κίνας με την ΕΣΣΔ

Αλλο, λοιπόν, η ΕΣΣΔ, κι άλλο η σημερινή καπιταλιστική Ρωσία. Οπως άλλο ήταν η ΕΣΣΔ και άλλο η σημερινή Κίνα, όπου κυριαρχούν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, η εργατική δύναμη είναι εμπόρευμα, οι κοινωνικές ανάγκες έχουν εμπορευματοποιηθεί, όπως συμβαίνει και στον υπόλοιπο καπιταλιστικό κόσμο.

Ξεκινώντας από το 2012 και μέχρι σήμερα, σταθερά πάνω από το 60% του ΑΕΠ της Κίνας παράγεται από τον ιδιωτικό τομέα. Εκατομμύρια άνθρωποι είναι καταδικασμένοι στη φτώχεια, όταν η Κίνα είναι 1η στον κόσμο σε δισεκατομμυριούχους, στη διάθεση των οποίων βρίσκονται κολοσσιαίοι όμιλοι ηλεκτρονικού εμπορίου, τράπεζες, εργοστάσια, ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα, κινηματογράφοι, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εταιρείες κινητών τηλεφώνων κ.ο.κ. Την ίδια ώρα, δεκάδες εκατομμύρια περιφερόμενοι εσωτερικοί μετανάστες, που απασχολούνται σε προσωρινές θέσεις εργασίας και μπορεί να μένουν άνεργοι, δεν μετριούνται στις επίσημες στατιστικές και μπορεί να φτάνουν και έως το 30% του εργατικού δυναμικού της χώρας. Δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι είναι αποκλεισμένοι από σύγχρονες κοινωνικές υπηρεσίες, όπως είναι η τεχνική και ανώτερη Εκπαίδευση, οι υγειονομικές παροχές, εξαιτίας της εμπορευματοποίησής τους και δεδομένου πως τα εισοδήματά τους είναι ιδιαίτερα χαμηλά.

Τι σχέση μπορεί να έχουν τα παραπάνω με την εμπειρία της ΕΣΣΔ; Κατά την άποψή μας καμία!

Να αντλήσουμε συμπεράσματα και από την αρνητική εμπειρία της ΕΣΣΔ

Ορισμένοι αναφέρονται στα συστήματα ασφαλείας του ΟΗΕ και του ΟΑΣΕ (σ.σ.: πρώην Διάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη), που συγκροτήθηκαν με την ενεργή συμβολή της ΕΣΣΔ στα 1945 και 1975 αντίστοιχα, προκειμένου να καλέσουν στη διαμόρφωση νέων «συστημάτων ασφαλείας», τόσο διεθνών όσο και περιφερειακών, που δήθεν μπορούν να συνυπολογίσουν τις «ανησυχίες ασφάλειας» όλων των πλευρών και να εξασφαλίσουν και πάλι την ειρήνη, όπως όταν υπήρχε η ΕΣΣΔ.

Αυτές οι απόψεις, που καλλιεργούνται από σοσιαλδημοκρατικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις οι οποίες καλούν στη δημιουργία μιας «νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας», που δήθεν ειρηνικά θα επιτρέψει να συγκεραστούν τα συμφέροντα των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ με τη Ρωσία και την Κίνα για να επιτευχθεί «ειρηνική συνύπαρξη», είναι πέρα για πέρα αποπροσανατολιστικές για τους λαούς. Κι αυτό γιατί δεν μπορεί να υπάρξει «ειρηνικός ιμπεριαλισμός», όπως έχει δείξει ο Λένιν, και έχει αποδειχθεί ιστορικά και θεωρητικά ότι καμία συμφωνία, κανένας διεθνής ή περιφερειακός οργανισμός ανάμεσα σε καπιταλιστικά κράτη δεν μπορεί να διασφαλίσει μόνιμα την ειρήνη.

Συχνά αυτές οι πασιφιστικές διακηρύξεις που ακούμε αποτελούν απλώς «φύλλο συκής» για τη στήριξη της αστικής τάξης της κάθε χώρας στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και πολέμους. Κι εδώ είναι πολύ χαρακτηριστική η στάση του Γαλλικού ΚΚ και του ΚΚ Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Το Γαλλικό ΚΚ στις 25/2/2022, την επομένη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, τοποθετούνταν υπέρ «μιας προοπτικής διαρκούς ειρήνης και ασφάλειας στην Ευρώπη, με βάση τις αρχές της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι και της Χάρτας των Παρισίων του 1990». Στις 30/11/22 η θέση αυτή «συνδυάστηκε» από το Γαλλικό ΚΚ με την ψήφιση στη γαλλική Βουλή των πολεμικών εξοπλισμών της χώρας προς όφελος της αντιδραστικής κυβέρνησης Ζελένσκι, καθώς και της παραπέρα ενίσχυσης του ΝΑΤΟ με την ενσωμάτωση της Φινλανδίας και της Σουηδίας.

Την ίδια ώρα, από μεριάς ΚΚΡΟ, η στήριξη της ρωσικής αστικής τάξης στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο της Ουκρανίας διεξάγεται μεταξύ άλλων τόσο με το επιχείρημα της υπεράσπισης του «ρωσικού πολιτισμού» στον «πόλεμο των πολιτισμών», όσο και με την ανάγκη «μιας νέας αρχιτεκτονικής ασφαλείας και διεθνών σχέσεων», που υποστηρίζεται από το ΚΚΡΟ πως ξεκινά να διαμορφώνεται με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Είναι γνωστό πως ο οπορτουνισμός στις κρίσιμες στιγμές με διάφορα εύσχημα επιχειρήματα, π.χ. «υπέρ της ειρήνης», έρχεται να στηρίξει τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και πολέμους των αστικών τάξεων της κάθε πλευράς.

Σε αυτές τις συνθήκες το ΚΚΕ αυτοτελώς και με την Κοινή Ανακοίνωση των 44 Κομμουνιστικών Κομμάτων και των 30 Κομμουνιστικών Νεολαιών έχει ταχθεί ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Το ΚΚΕ τονίζει πως η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα δεν πρέπει να επιλέξουν ιμπεριαλιστική πλευρά στη σύγκρουση αυτή. Η σωστή πλευρά της Ιστορίας είναι η ενίσχυση της πάλης ενάντια στον καπιταλισμό, για την ανατροπή της αστικής εξουσίας, για την οικοδόμηση της νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας.

Την ίδια ώρα πρέπει να σημειώσουμε πως για τον ευρωκομμουνισμό και γενικά για τις οπορτουνιστικές απόψεις ήταν «αέρας στα πανιά τους» μια σειρά από λαθεμένες εκτιμήσεις και η πολιτική γραμμή της «ειρηνικής άμιλλας» των δύο συστημάτων, που κυριάρχησαν στην ΕΣΣΔ μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ.

Μιλάμε καταρχήν για την υπερεκτίμηση των παγκόσμιων θετικών διεργασιών μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, που κυριάρχησε στην ΕΣΣΔ, καθώς και για το λαθεμένο διαχωρισμό από την ΕΣΣΔ των αστικών δυνάμεων των άλλων χωρών, που διαστρέβλωνε «την αναφορά του Λένιν στην ειρηνική συνύπαρξη, που αφορούσε τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις ανάμεσα στα δύο κοινωνικοοικονομικά συστήματα, μεταλλάχθηκε και προσδόθηκε σε αυτήν ιδεολογικό και στρατηγικό περιεχόμενο»¹.

Μια τέτοια θέση, όμως, στην πράξη «εξωράιζε τον καπιταλισμό και εμπέδωνε τη λαθεμένη αντίληψη ότι, τουλάχιστον για μια ιστορική περίοδο, τα δύο συστήματα θα μπορούσαν να συνυπάρχουν και να συναγωνίζονται ειρηνικά μεταξύ τους»².

Στο παραπάνω έδαφος αναπτύχθηκαν ουτοπικές θέσεις, οπορτουνιστικές πολιτικές για τα διεθνή και περιφερειακά «συστήματα ασφαλείας», που θα εξασφάλιζαν την «ειρηνική συνύπαρξη» και τον αμοιβαίο «σεβασμό» των δύο κοινωνικοπολιτικών συστημάτων, υποτιμώντας την «αρπακτική» φύση του ιμπεριαλισμού.

Το ΚΚΕ, μετά από μελέτη της Ιστορίας της ΕΣΣΔ, έχει εκτιμήσει πως «η γραμμή της "ειρηνικής συνύπαρξης", όπως αναπτύχθηκε τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, ως ένα βαθμό στο 19ο (Οκτώβρης 1952) και κυρίως στο 20ό Συνέδριο του KKΣE (1956), αναγνώριζε την καπιταλιστική βαρβαρότητα και επιθετικότητα για τις ΗΠΑ και την Αγγλία, για ορισμένα τμήματα της αστικής τάξης και των αντίστοιχων πολιτικών δυνάμεων στα δυτικοευρωπαϊκά καπιταλιστικά κράτη, όχι όμως ως σύμφυτο στοιχείο του μονοπωλιακού καπιταλισμού, του ιμπεριαλισμού. Eτσι επέτρεψε την καλλιέργεια ουτοπικών αντιλήψεων ότι είναι δυνατόν ο ιμπεριαλισμός να αποδεχθεί μακροπρόθεσμα τη συμβίωση με δυνάμεις που έσπασαν την παγκόσμια κυριαρχία του»³.

Σήμερα καλούμαστε να εξετάσουμε την ιστορική πορεία της ΕΣΣΔ, να απορρίψουμε τον αντισοβιετισμό, τον αντικομμουνισμό που αναπτύσσουν αστικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις, αλλά ταυτόχρονα να απορρίψουμε και τον εξωραϊσμό της ΕΣΣΔ. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε κριτικά αυτό το σοσιαλιστικό παρελθόν, μαθαίνοντας τόσο από τα θετικά, όσο και από τις αδυναμίες του, ώστε να αντιστοιχηθούμε καλύτερα με τα μέτρα των σημερινών απαιτήσεων για την επαναστατική ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας και την οικοδόμηση της νέας σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας.

Είμαστε βέβαιοι ότι ο 21ος αιώνας θα είναι ένας αιώνας νέων σοσιαλιστικών επαναστάσεων κι εξεγέρσεων, έχοντας ως ένα επιπλέον εφόδιο την πολύτιμη πείρα απ' την πρώτη απόπειρα οικοδόμησης της νέας κοινωνίας.

Παραπομπές

1. «Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ», Β' Τόμος 1949 - 1968, σελ. 94.

2. «Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ», Β' Τόμος 1949 - 1968, σελ. 93.

3. Απόφαση του 18ου Συνεδρίου στο δεύτερο θέμα «Εκτιμήσεις και συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα με επίκεντρο την ΕΣΣΔ. Η αντίληψη του ΚΚΕ για τον σοσιαλισμό».