27/1/1976: Η μεγάλη απεργία των εργαζομένων στην «ΠΙΤΣΟΣ»

Για 40 σχεδόν μέρες, οι απεργοί αναμετρούνταν με την εργοδοσία, την κυβέρνηση και τις δυνάμεις καταστολής, μέχρι να νικήσουν

Συνεχίζοντας την αναφορά σε απεργιακές κινητοποιήσεις που έγιναν τα πρώτα χρόνια της «μεταπολίτευσης», ο «Ριζοσπάστης» παρουσιάζει σήμερα την απεργία στο εργοστάσιο «Πίτσος» στον Πειραιά, που ξεκίνησε το Δεκέμβρη του 1975 και κράτησε μέχρι τα τέλη Γενάρη 1976.

***

Στις 10 Δεκέμβρη 1975, περίπου 1.500 εργαζόμενοι στο εργοστάσιο ηλεκτρικών ειδών «ΠΙΤΣΟΣ» ξεκίνησαν κινητοποιήσεις με 7ωρες στάσεις εργασίας, διεκδικώντας 35% αυξήσεις στο μεροκάματο, 2.000 δραχμές αύξηση στους μισθούς και αναπροσαρμογή του επιδόματος παραγωγής. Παρά τη λυσσαλέα επίθεση από την εργοδοσία, την κυβέρνηση και τις δυνάμεις καταστολής, ο αγώνας τους κράτησε σχεδόν 40 μέρες και έληξε με νίκη των εργαζομένων.

Στις 16 Δεκέμβρη, η εργοδοσία κήρυξε «λοκ άουτ». Το πρωί εκείνης της μέρας, ισχυρή αστυνομική δύναμη με επικεφαλής τον αστυνομικό διευθυντή και τον εισαγγελέα Πειραιά παρατάχθηκε έξω από το εργοστάσιο. Η ΕΣΑΚ Πειραιά δήλωσε τη συμπαράστασή της στον αγώνα των εργαζομένων και πρόσφερε 500 δραχμές για ενίσχυσή τους.

Ακολούθησε ανακοίνωση της εργοδοσίας ότι δεν πρόκειται να καταβάλει τα μεροκάματα των ημερών που γίνονται στάσεις εργασίας και διαρκεί το «λοκ άουτ». Στόχος ήταν να λυγίσουν οι απεργοί. Στο μεταξύ, η αστυνομία έδωσε κλήσεις σε μέλη της Επιτροπής των απεργών για παρακώλυση εκφορτώσεων των αυτοκινήτων και παράνομη μικροφωνική εγκατάσταση!

Στις 18 Δεκέμβρη, η Μηχανουργική Ενωση Αθήνας και Περιχώρων «Ο Προμηθεύς» συμπαραστάθηκε υλικά και ηθικά στους απεργούς. Τις επόμενες μέρες, το κύμα συμπαράστασης φούντωσε κι άλλο. Τα Χριστούγεννα βρήκαν τους απεργούς έξω από το εργοστάσιο, ενώ στο μεταξύ, το ΚΚΕ έφερε το θέμα στη Βουλή, με Επερώτηση που κατέθεσε. Στις 28 Δεκέμβρη διοργανώθηκε μουσική εκδήλωση στον κινηματογράφο «Λίλια» της Νίκαιας, η οποία σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Οι εισπράξεις της διατέθηκαν για την ενίσχυση των απεργών.

Απειλές και καταστολή

 

Οι απεργοί αντιμέτωποι με τις δυνάμεις καταστολής

Στις 2 Γενάρη 1976 έγινε συνάντηση της Επιτροπής των εργατών με εκπροσώπους της εργοδοσίας στο υπουργείο Εργασίας. Οι προτάσεις της εργοδοσίας απορρίφθηκαν ως απαράδεκτες. Στις 7 Γενάρη εργαζόμενοι στη συσκευασία αμύλου και αμυλοζάχαρου, στον Πειραιά, έκαναν 2ωρη στάση εργασίας για συμπαράσταση.

Στις 8 Γενάρη, οι πάνω από 1.000 απεργοί κάνουν συγκέντρωση έξω από το υπουργείο Εργασίας ενάντια στην αντεργατική κήρυξη του «λοκ άουτ», ενώ συνέχιζαν για 21η μέρα τον αγώνα τους. Στις 9 Γενάρη, ο «Ριζοσπάστης» καταγράφει καταγγελίες για απειλητικά τηλεφωνήματα από ανθρώπους της εργοδοσίας στις οικογένειες απεργών, για σκόρπισμα διασπαστικών προκηρύξεων κ.λπ. Στο ίδιο δημοσίευμα αναφέρεται ότι ο υπουργός Εργασίας, Λάσκαρης, είπε στους απεργούς να διεκδικήσουν τα αιτήματά τους στα νόμιμα πλαίσια «όπως είναι το γνώρισμα του Ελληνα εργάτη» και ότι «οι απεργοί απάντησαν με τα συνθήματα "Οι εργάτες ενωμένοι νικούν, τα αφεντικά λυγούν" και "Νόμος είναι το δίκιο του εργάτη"».

Στις 13 Γενάρη, οι απεργοί με ανακοίνωσή τους προειδοποίησαν την εργοδοσία να μην τολμήσει να μεταφέρει εργάτες απ' έξω για να κάνουν απεργοσπασία.

Στις 14 Γενάρη, σύμφωνα με τον «Ριζοσπάστη», οι απεργοί καταγγέλλουν τις «δημοκρατικές» και «αδέσμευτες» εφημερίδες, οι οποίες «πουλήσανε στο κεφάλαιο τη δημοκρατικότητά τους και την ανεξαρτησία τους για μερικά χιλιάρικα και παραχώρησαν ένα αρκετό μεγάλο και εμφανή χώρο για να προβάλλουν τα "δίκαια" αιτήματα της "ΠΙΤΣΟΣ"».

Την ίδια μέρα, η αστυνομία του Πειραιά χτυπά τους απεργούς, όταν αυτοί δεν άφησαν να περάσουν στο εργοστάσιο 150 εργάτες που κουβάλησε η εργοδοσία από το Βόλο. Αρχικά, κατάβρεξαν τους απεργούς με πυροσβεστικές αντλίες και μετά αστυνομικοί άρχισαν να βαράνε με μακριά γκλομπ. Τραυματίστηκαν δεκάδες απεργοί, αλλά και γριές, γέροντες και έγκυες γυναίκες με σπασμένα χέρια, πόδια και τραύματα στο κεφάλι. Μαζί με τους απεργούς ήταν και ο βουλευτής του ΚΚΕ, Δ. Γόντικας, τον οποίο χτύπησαν αστυφύλακες όταν διαμαρτυρήθηκε. Την επίθεση καταδίκασε η Κομματική Οργάνωση Πειραιά.

Ακλόνητοι οι απεργοί

Από τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας των απεργών της «ΠΙΤΣΟΣ» έξω από την Εισαγγελία Πειραιώς στις 15/1/1976

Στις 15 Γενάρη, χιλιάδες εργαζόμενοι στον Πειραιά έκαναν συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο Εργατικό Κέντρο για να καταγγείλουν τη βάναυση επίθεση της αστυνομίας στους απεργούς της «ΠΙΤΣΟΣ». Στη συγκέντρωση μίλησε και ο Δ. Γόντικας. Επίσης, εκλέχτηκε Συντονιστική Επιτροπή στήριξης του αγώνα των απεργών.

Στις 16 Γενάρη γίνεται νέα συγκέντρωση των απεργών έξω από τη Βουλή.

Στο φύλλο του «Ριζοσπάστη» στις 17 Γενάρη αναφέρεται ότι την επίθεση στους απεργούς συντόνισαν η εργοδοσία και το παρακράτος. Πως οι ξένοι εργάτες από το Βόλο «πέρασαν "ειδική" διδασκαλία σε μια αποθήκη από δύο απόστρατους αξιωματικούς. Εναν ταγματάρχη των ΛΟΚ και έναν στρατηγό. Την ημέρα του αιματοκυλίσματος στα πούλμαν των ξένων εργατών αρχηγός ήταν γνωστός για τις σχέσεις του με το παρακράτος. Οι απεργοσπάστες μεταφέρθηκαν σήμερα στο εργοστάσιο. Μέσα στα λεωφορεία βρισκόντουσαν άτομα με κουρεμένα μαλλιά και κομμένες φαβορίτες».

Ακόμα, στο φύλλο του «Ριζοσπάστη» στις 18 Γενάρη καταγγέλλονται τα εξής: «Σύμφωνα με πληροφορίες μας, χουντοβασιλική οργάνωση στρατολόγησε τους 15 εργάτες. Την στρατολόγηση των Αθηναίων απεργοσπαστών κάνει το κατάστημα λιανικής πώλησης του εργοστασίου που βρίσκεται στην οδό Στουρνάρα».

Στο μεταξύ, πλήθος συνδικάτων και άλλων μαζικών φορέων εκφράζουν τη συμπαράστασή τους.

Στις 23 Γενάρη πούλμαν με απεργοσπάστες έπεσε απροειδοποίητα πάνω στους απεργούς που ήταν συγκεντρωμένοι έξω από το εργοστάσιο, τραυματίζοντας δύο από αυτούς. Οι αστυνομικοί αντί να συλλάβουν τον οδηγό έπιασαν τρεις απεργούς με την κατηγορίας της επίθεσης στους απεργοσπάστες. Το ΚΚΕ, στο μεταξύ, καταθέτει στη Βουλή ψηφίσματα των απεργών και τηλεγραφήματα διαμαρτυρίας.

Στις 26 Γενάρη οι 1.000 εργαζόμενοι στην «ΠΙΤΣΟΣ» επέστρεψαν στη δουλειά τους, αφού πρώτα έχουν πετύχει αύξηση του μεροκάματου κατά 20%, εξομοίωση του μπόνους παραγωγής για άνδρες και γυναίκες και αύξησή του κατά 25%, καταβολή 5.000 δραχμών για τις μέρες της απεργίας, επαναπρόσληψη των απολυμένων και δέσμευση ότι δε θα γίνουν απολύσεις.