Ε, ναι είμαι κομμουνιστής

 Τα πήρα όλα από τον στίβο και ευχαριστώ τον στίβο!

Συνέντευξη με τον προπονητή Γιώργο Πομάσκι μετά το χρυσό μετάλλιο του Μίλτου Τεντόγλου στους Ολυμπιακούς Αγώνες

Με τον Γιώργο Πομάσκι, τον προπονητή του χρυσού Ολυμπιονίκη του Τόκιο Μίλτου Τεντόγλου, είχε την ευκαιρία να μιλήσει ο «Ριζοσπάστης», σε μια εγκάρδια συνέντευξη για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τα προβλήματα με τα οποία κλήθηκαν να αναμετρηθούν αλλά και τους μελλοντικούς τους στόχους.

Βρεθήκαμε πρωί σε μια καφετέρια και είναι χαρακτηριστικό ότι στη τη διάρκεια της συνομιλίας μας, κόσμος που περνούσε από εκεί εκφραζόταν με εκδηλώσεις αγάπης και θαυμασμού στο πρόσωπο του προπονητή που ο αθλητής του έφτασε στο πρώτο σκαλί του βάθρου.

Το πρώτο πράγμα που ειπώθηκε μετά τα συγχαρητήρια για το μετάλλιο, ήταν ότι η χαρά όλων μας επισκιάζεται από τη δραματική κατάσταση και τις τεράστιες καταστροφές από τις πυρκαγιές, τους πυρόπληκτους και τους ανθρώπους που δοκιμάζονται, την ανάγκη να στηριχτούν ολόπλευρα.

Μεθοδική προετοιμασία για μια νέα γενιά αθλητών

Και στη συζήτηση ακολουθεί τι άλλο; Το μετάλλιο. Τι είχατε στις αποσκευές σας πηγαίνοντας στο Τόκιο, πώς προετοιμάστηκε αυτή η επιτυχία, τον ρωτάμε, και ο Γ. Πομάσκι περιγράφει:

«Αυτούς τους Ολυμπιακούς Αγώνες τους ετοιμάζαμε πολλά χρόνια. Μας δόθηκε η ευκαιρία για άλλον έναν χρόνο προετοιμασίας. Με τον Μίλτο είχαμε βρεθεί πριν από έξι χρόνια, στα 17 του. Κάναμε μια κοινή προετοιμασία από τότε. Επιλέξαμε την "κάθετη δουλειά", δηλαδή τα παιδιά να προετοιμάζονται μαζί με τους εφήβους, τους νέους και τους άνδρες και τις γυναίκες στα ίδια αγωνίσματα. Ετσι αυτά τα παιδιά απέκτησαν βιώματα με τους πολύ καλούς αθλητές από μικρή ηλικία. Βέβαια, αυτό είναι θέμα προγραμματισμού.

Ετσι όμως αυτά τα παιδιά γνωρίστηκαν μεταξύ τους, γνώρισαν εμάς τους προπονητές, είδαν πώς γίνονται και πώς διαμορφώνονται οι ασκήσεις από τις πόλεις και τα χωριά τους στο κέντρο, από τη μικρή κοινωνία στη μεγάλη κοινωνία. Γιατί το άθλημα μόλις αλλάζεις επίπεδο αλλάζει κι αυτό...

Για παράδειγμα, ένας που ζει μόνος του και σηκώνει 10 κιλά βάρη μπορεί να λέει "είμαι ο καλύτερος", αλλά αν έρθει εδώ θα δει άλλους που σηκώνουν 100 κιλά κι αν πάμε παραπέρα άλλους με 200 κιλά... Ετσι αλλάζει και ο τρόπος σκέψης και οι στόχοι κ.ο.κ.

Η προετοιμασία που επιλέξαμε, λοιπόν, βοήθησε πάρα πολύ αυτήν τη φουρνιά των παιδιών, που γρήγορα αναπτύχθηκαν και πήραν μετάλλια στις κατηγορίες παίδων - εφήβων.

Ο Μίλτος ξεχώρισε. Ηρθε σε μένα και τον είχα φοβίσει τότε ότι το μήκος είναι το πιο δύσκολο αγώνισμα. Στο τριπλούν έλεγα καλύπτεις το ένα από το άλλο, αλλά στο μήκος είναι ένα άλμα, μπαμ... κι όπου πέσει. Επέλεξε όμως να 'ρθει σε μένα. Τον ευχαριστώ και είπα ξεκινάμε!

Οπως του είχα πει και πέρσι, ο Μίλτος ευνοήθηκε από την αναβολή των Αγώνων για ένα χρόνο, γιατί θα ήταν σε πιο κατάλληλη ηλικία, στα 23 του. 22 χρόνων είσαι μικρός για Ολυμπιακούς, στα 23 είσαι κατάλληλος και από εκεί και πέρα είναι επιλογή σου να συνεχίσεις να είσαι καλός, να αποφασίσεις να κάνεις καριέρα.

Αυτή ήταν σε γενικές γραμμές η καθοδήγηση. Ομως, μας έτυχε και η πανδημία...».

Ενας αθλητής δεν φτιάχνεται σε τρεις και έξι μήνες βέβαια. Θέλει μια ανηφορική σταδιοδρομία για μια 4ετία - 5ετία ώστε να μπορέσει να σταθεί στους Ολυμπιακούς. Αλλά η πανδημία έβαλε εμπόδια, λέει ο Γ. Πομάσκι και εξηγεί ότι ο Μίλτος έχει μια αδυναμία στον επιγονατιδικό τένοντα, που από τις διακοπές προπόνησης λόγω του lockdown επιβαρύνθηκε.

Ομως, λέει ότι με τη βοήθεια του γιατρού και με μια σύγχρονη μέθοδο ενίσχυσης με βλαστοκύτταρα, άρχισε να μειώνεται το πρόβλημα, ενώ προσαρμόστηκε ανάλογα με τις συμβουλές του γιατρού και η προπόνηση. «Συντηρήσαμε το γόνατο, πήγαμε στους Ολυμπιακούς με αρκετά καλό επίπεδο, άντεξε έξι άλματα και είναι και καλά σήμερα».

Στο σημείο αυτό θυμηθήκαμε τη δήλωσή του ότι δεν πήρε ούτε μια καραμέλα από την πολιτεία ο Μίλτος για να γίνει καλύτερος και άλλες δηλώσεις από όλους τους χώρους για το πρόβλημα της υποχρηματοδότησης. «Η υποχρηματοδότηση της πολιτείας προς τις Ομοσπονδίες είχε ως αποτέλεσμα να προσπαθούμε με ελάχιστα μέσα να πετύχουμε τον υψηλότερο στόχο. Ομως δεν μπορούν όλα να μένουν στο φιλότιμο των ανθρώπων. Αλλωστε οι κυβερνώντες διαχειρίζονται τον ιδρώτα του ελληνικού λαού που με τις εκδηλώσεις δείχνει πάντα ότι θέλει να μας υποστηρίξει», σημειώνει.

Στο πρώτο σκαλί του βάθρου

Και από την προετοιμασία περάσαμε στους ίδιους τους Αγώνες:

«Φτάνοντας στο Τόκιο - λέει ο Γ. Πομάσκι - ο στόχος ήταν το μετάλλιο. Ξεχώριζα τον Χάρισον, τον Ετσεβαρία, τον Γκέιλ και τον Μίλτο. Από πίσω ήταν και ο Μόντλερ ο Σουηδός και ο Μάσο που πήρε το χάλκινο. Από αυτούς τους αθλητές περιμένεις ανά πάσα στιγμή να κάνουν μια καλή επίδοση που μπορεί να χτυπήσει μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ξέραμε ότι το 8,40 σημαίνει μετάλλιο και ότι ήταν μέσα στις δυνατότητες του Μίλτου και το είχε αποδείξει με τις επιδόσεις του μέσα στο καλοκαίρι.

Ο Μίλτος έχει επίσης άλλη μια δυνατότητα: Αν βάλει κάτι στο μυαλό του απομονώνεται, συγκεντρώνεται και κάνει τη δικιά του τη δουλειά και δεν τον επιβαρύνει ο γύρω κόσμος. Ετσι περάσαμε εδώ τις τελευταίες μέρες της προετοιμασίας και εκεί στο Ολυμπιακό Χωριό. Δυο λέξεις, δυο κινήσεις και συγκέντρωση. Ετσι φτάσαμε στον αγώνα».

Και στο βάθρο, προσθέτουμε εμείς, για να έρθει η επόμενη, «ιντριγκαδόρικη» ερώτηση: Τελικά ο Ετσεβαρία είναι καλύτερος αθλητής; «Εκαναν και οι δύο 8,40. Για μένα δεν υπάρχει καλύτερο. Αμα δεν πηδάει και αφήνει την πόρτα ανοιχτή ο Ετσεβαρία... ε την ανοιχτή πόρτα δεν την παραβιάζουμε, περνάμε! Κι εμείς περάσαμε! Αρα ο Μίλτος είναι καλύτερος», απαντά.

Επόμενος στόχος, μας εξηγεί, είναι το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου που γίνεται τον Μάρτη στο Βελιγράδι. Στη συνέχεια το καλοκαίρι έχουμε Μεσογειακούς Αγώνες, Ευρωπαϊκούς και Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. «Είναι μια πλούσια χρονιά αγωνιστική, γι' αυτό και πρέπει από τώρα να προστατεύσουμε το γόνατο, να κάνει τις διακοπές του και φαντάζομαι να γυρίσει σε μια καλή κατάσταση για να συνεχίσουμε από αυτό το επίπεδο προς τα πάνω. Στόχος πάντα το μετάλλιο», προσθέτει.

Ενα... χρωστούμενο μετάλλιο

Για τον Γιώργο Πομάσκι τι σημαίνει ένα Ολυμπιακό μετάλλιο, γιατί ήταν τόσο πολυπόθητο, ρωτήσαμε και του ζητήσαμε να πιάσει το νήμα από την αρχή. Και διηγείται:

«Ημουν 20 χρόνων όταν γίνονταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στη Μόσχα. Τόσο νέος πού να πας; Το '84, σε φανταστική κατάσταση ως αθλητής, όμως οι σοσιαλιστικές χώρες δεν συμμετείχαν στους Αγώνες του Λος Αντζελες.

Το '88 ήμασταν πολλοί καλοί αθλητές, πολύ μεγάλη όμως ομάδα κι άρχισαν οι περικοπές, από την κωπηλασία έναν, από άλλο άθλημα δύο και από τον στίβο τρεις, εκ των οποίων ο ένας ήμουν εγώ. Τότε κρέμασα παπούτσια. Σε μια βδομάδα ήμουν Ελλάδα και ξεκίνησε ο "Γολγοθάς"»...

Μιλάει στη συνέχεια για τους Ολυμπιακούς Αγώνες τη δεκαετία του '90 και μετά, τους αθλητές του που το πάλεψαν, με καλές επιδόσεις και εμφανίσεις, δεν κατάφεραν όμως να ανέβουν στο βάθρο. Αναφέρει την 4η θέση της Νίκης Ξάνθου και την 6η θέση του Λάμπρου Παπακώστα στους Ολυμπιακούς του 1996 κ.ά. «Ολο με τριγύριζε... Και τι κάνεις; Συνεχίζεις», λέει και θυμάται τις επόμενες δεκαετίες τον τραυματισμό της Βούλας Τσιαμήτα, τις προσπάθειες του Λούη Τσάτουμα, τον αποκλεισμό της Βούλας Παπαχρήστου κ.ά.

«Κάθε φορά λες, άντε την επόμενη. Οι Ολυμπιακοί είναι δύσκολο πράγμα. Κάθε τέσσερα χρόνια. Πρέπει να είναι ο αθλητής στην κατάλληλη ηλικία, να έχει προηγηθεί μια 4ετία - 5ετία ανοδική πορεία και να τον πιάσεις στα καλύτερά του...

Ε, αυτήν τη φορά μου έκατσε και με το παραπάνω! Τώρα τα έχω όλα, δεν υπάρχει μετάλλιο που να μην έχω. Τα πήρα όλα από τον στίβο και ευχαριστώ τον στίβο», λέει και λάμπει το πρόσωπό του. Και πραγματικά ήταν σαν χρωστούμενο αυτό το μετάλλιο και του άξιζε!

Ε, ναι είμαι κομμουνιστής

Το συμπέρασμα: «Οταν υπάρχει στόχος, πρόγραμμα, προσπάθεια κάποια στιγμή θα βγει και το μεγάλο άλμα, αρκεί η στιγμή να μη σε βάλει σε διαδικασία να υποχωρήσεις», είπε θυμίζοντάς μας και τη δήλωση που έκανε για το 21ο Συνέδριο του ΚΚΕ.

Πριν από τον αγώνα στο Τόκιο επικοινώνησε τηλεφωνικά μαζί του για να του ευχηθεί καλή επιτυχία ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, ενώ και στην υποδοχή του στην επιστροφή στο αεροδρόμιο οι φίλοι του φώναξαν σύνθημα για το ΚΚΕ, καθώς είναι γνωστή η πολιτική του τοποθέτηση και ότι ήταν υποψήφιος με το Κόμμα στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις.

Παίρνοντας αφορμή απ' αυτά, σημειώνει: «Οποτε γίνεται μια συζήτηση και μιλάω για κάτι ανθρώπινο, για το μέλλον ενός παιδιού, για τον ψυχισμό του, για τον ρουχισμό του, για τον τρόπο που θα το γυμνάσουμε, οτιδήποτε... μου λένε εσύ είσαι κομμουνιστής. Δηλαδή, άμα θέλουμε το καλό του ανθρώπου η αντίδραση είναι "είσαι κομμουνιστής";

Ε, ναι είμαι! Δηλαδή, σας ενοχλεί γιατί παλεύουμε να έχουμε ταρτάν; Σας ενοχλεί να έχουμε λαμπρό στάδιο, φρεσκοβαμμένο και καθαρό;», λέει και η συζήτηση πάει αναπόφευκτα στις υποδομές και τις εγκαταστάσεις.

Νούμερο 1 ζητούμενο οι εγκαταστάσεις

Βλέπουμε χαρακτηριστικές φωτογραφίες από τους χώρους που προπονούνται στο ΟΑΚΑ ο Μίλτος και οι άλλοι αθλητές του στίβου, με υγρασίες στους τοίχους, κουβάδες κάθε λίγα βήματα όπου στάζει η οροφή, λακκούβες στους διαδρόμους, χαλασμένα ταρτάν και ο Γ. Πομάσκι λέει χαρακτηριστικά ότι ο φόβος του είναι συχνά με αυτήν την κατάσταση μη γλιστρήσει ο Μίλτος στην προπόνηση!

Στη συζήτηση θυμόμαστε το στάδιο του στίβου το 2004 στην Παιανία, που έμεινε τόσα χρόνια να ρημάζει και ο Γ. Πομάσκι λέει χαρακτηριστικά: «'Η έχει δικαιολογία ή έχει επιτυχία. Δηλαδή ή δικαιολογείσαι και δεν κάνεις τίποτα ή ολοκληρώνεις το έργο και κάνεις επιτυχία».

Και προσθέτει: «Οι εγκαταστάσεις είναι το βασικότερο! Μπορεί ξυπόλητοι να είναι μέσα, αλλά αν φτιάξουμε εγκαταστάσεις θα βρούμε και παπουτσάκια. Είναι μικρό το κακό. Αλλά στάδιο δεν μπορώ να βρω εγώ. Δεν μπορώ να χτίσω. Και μιλάμε για να το αφήσουμε στην επόμενη γενιά».

Και αυτή η επόμενη γενιά είναι ήδη εδώ: Στους εφήβους πήγανε 40 παιδιά, στους νέους πήγαν 40 παιδιά και 22 από αυτούς πάνε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. «Εχουμε μια πλειάδα αθλητών αλλά αυτό θέλει λεφτά, καλές εγκαταστάσεις, καλούς προπονητές, για να εξελίξουν αυτήν την ομάδα. Υπάρχει η μαγιά, δεκάδες παιδιά που είναι στον προθάλαμο του πρωταθλητισμού και δεν πρέπει να τους χάσουμε. Πρέπει να κάνουμε το ΟΑΚΑ Κέντρο Υψηλού Αθλητισμού, όπως του αρμόζει».

Γ. Σ