Επιλογή γλώσσας

Σάββατο 5 Αυγούστου 2023

Το όργιο επιχειρηματικής εκμετάλλευσης και η ... «νομιμότητα»


Το όργιο της επιχειρηματικής εκμετάλλευσης των παραλιών και του αιγιαλού, σε όλες τις παραθαλάσσιες περιοχές της χώρας, έχει δημιουργήσει ένα τεράστιο τείχος αποκλεισμού του λαού που δεν μπορεί να απολαύσει ένα μπάνιο στη θάλασσα. Είναι προφανές ότι υπάρχουν εκτεταμένα φαινόμενα εξόφθαλμης ασύδοτης εμπορικής εκμετάλλευσης, που προκαλεί απολύτως δικαιολογημένα την αντίδραση και τις κινητοποιήσεις των κατοίκων, όπως στην Πάρο, στη Νάξο και άλλα νησιά.

Ωστόσο, η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί είναι το αποτέλεσμα όσων μεθοδικά εδώ και πολλά χρόνια «χτίζουν» οι εκάστοτε κυβερνήσεις της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, με νόμους, διατάγματα, κοινές υπουργικές αποφάσεις και βέβαια με την ανοχή των διοικήσεων δήμων και Περιφερειών, που όχι μόνο «κάνουν την πάπια» αλλά με τη στάση τους στηρίζουν το απαράδεκτο φαινόμενο. Δηλαδή, το ότι έχουν μετατραπεί σε τσιφλίκια των ομίλων παραλίες και αιγιαλός στο όνομα της «ανάπτυξης» και των «χρυσοφόρων επενδύσεων».

Κι όμως, η κυβέρνηση και τα υπόλοιπα κόμματα εμφανίζονται να καταγγέλλουν την κατάσταση. Τι ακριβώς καταγγέλλουν; Λέει, για παράδειγμα, ο υπουργός Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης: «Θα τους ταράξουμε στη νομιμότητα»... Το πρόβλημα λοιπόν είναι ότι κάποιοι παρανομούν και δεν τηρούν τη νομοθεσία για τις παραλίες και τον αιγιαλό.


Η «νομιμότητα»...

Ποια είναι όμως η σημερινή «νομιμότητα» που λέει κι ο υπουργός αλλά και εκπρόσωποι άλλων κομμάτων; Για να δούμε...

Για παράδειγμα:

-- Με «νομιμότητα» παραχωρούνται ολόκληρα παραλιακά «φιλέτα» σε επιχειρηματικούς ομίλους, έτσι που βάζουν ακόμα και εισιτήριο, το οποίο ξεκινάει από 5 και 10 ευρώ και φτάνει τα 50 ευρώ, που πληρώνει ο εργαζόμενος λαός για να απολαύσει ένα μπάνιο... Αυτό ισχύει σε πολλές περιπτώσεις στο παραλιακό μέτωπο του Σαρωνικού, στην Αττική. Με «νομιμότητα» λοιπόν οι κυβερνήσεις αποκλείουν τον λαό από τη θάλασσα.

-- Με «νομιμότητα» παραχωρείται απευθείας η χρήση αιγιαλού και παραλίας σε ξενοδοχειακά καταλύματα. Και είναι επίσης «νόμιμο» να παραχωρείται υποχρεωτικά παραλία και αιγιαλός στις λεγόμενες όμορες επιχειρήσεις (ξενοδοχεία, εστιατόρια, μπαρ, καφέ) για να βάλουν ομπρέλες και ξαπλώστρες. Αυτήν τη «νομιμότητα» την προβλέπει Κοινή Υπουργική Απόφαση που εκδίδεται κάθε χρόνο και φέτος δημοσιοποιήθηκε στις 10/3/2023...

-- Με «νομιμότητα» παραχωρούνται μέσω των αναπτυξιακών νόμων ή της νομοθεσίας για τις «Στρατηγικές Επενδύσεις» σε μεγάλα επιχειρηματικά σχήματα παραλιακές εκτάσεις για εμπορική αξιοποίηση και επιχειρηματικά πάρκα, και μάλιστα με πολλά κίνητρα και φοροαπαλλαγές. Το παράδειγμα του Ελληνικού και του Φλοίσβου είναι γνωστό και την ανάλυση θα την κάνουμε παρακάτω. Με απόλυτη «νομιμότητα», λοιπόν, γίνονται όλα και αυτά τα επισφράγισαν πολλοί νόμοι, πολλών κυβερνήσεων...

-- Με «νομιμότητα» καταργήθηκε η ρύθμιση, με την οποία το ελάχιστο πλάτος μιας παραλίας (πλην εξαιρέσεων) οριζόταν στα 30 μέτρα από τη γραμμή του αιγιαλού. Γι' αυτό βλέπουμε ομπρέλες ακόμα και μέσα στη θάλασσα...

Κι αφού λοιπόν υπάρχει αυτή η «νόμιμη» κατάσταση, που η κάθε κυβέρνηση κάνει ό,τι είναι δυνατό για να τους διευκολύνει, ακολουθεί η ...υπερβολή. Μόνο που και αυτή προκύπτει μέσα από τις υποπεριπτώσεις των νόμων που καθορίζουν την παραχώρηση.

Διαβάστε και θα καταλάβετε:

Αρθρο 5 της φετινής ΚΥΑ που αναφέραμε παραπάνω: «Το δικαίωμα της απευθείας παραχώρησης της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου ποταμού παρέχεται με αντάλλαγμα χρήσης γίνεται στα όμορα προς τους ως άνω χώρους κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping), κέντρα αναψυχής (...) καθώς και σε επιχειρήσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής, που δραστηριοποιούνται σε χώρο όμορο του κοινοχρήστου...».

Λέει όμως παρακάτω:

«Σε περίπτωση ύπαρξης συνεχόμενων όμορων επιχειρήσεων, καταλείπεται από τις προβολές των ορίων κάθε επιχείρησης ελεύθερη ζώνη τουλάχιστον δύο (2) μέτρων εκατέρωθεν των ορίων τους. Αν η πρόσοψη της επιχείρησης είναι μικρότερη των έξι (6) μέτρων, η ελεύθερη ζώνη μειώνεται κατά πενήντα τοις εκατό (50%) εκατέρωθεν των ορίων της. Η έκταση της ελεύθερης ζώνης προσμετράται στο εμβαδόν παραχώρησης».

Το παλμαρέ της νομοθεσίας

Τα λένε λοιπόν πολύ καθαρά και ...νόμιμα οι υπουργοί Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Εσωτερικών. Με τη χρήση αυτής της διάταξης, αυξάνει κατά 50% ο χώρος για να βάλουν ομπρέλες και ξαπλώστρες μόνο με μία μικρή αλλαγή που μπορεί να γίνει σε ένα τοπογραφικό.

Ολη αυτή η κατάσταση αναπτύσσεται στο έδαφος μιας σειράς νόμων, και ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ έχουν βάλει το λιθαράκι τους για το σημερινό χάλι. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Σεπτέμβρη του 2019 και ενώ γινόταν συζήτηση στη Βουλή για τη συνταγματική αναθεώρηση, το ΚΚΕ πρότεινε το εξής: Να τροποποιηθεί το άρθρο 18, ώστε ο ορυκτός πλούτος, τα κοινωνικά αγαθά, οι δημόσιες εκτάσεις σε ορεινούς όγκους, οι αιγιαλοί, οι αρχαιολογικοί χώροι να μην παραχωρούνται σε τρίτους για εκμετάλλευση. Και βέβαια, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ από κοινού αρνήθηκαν να θέσουν στην Ολομέλεια αυτήν την πρόταση.

Τον Απρίλη του 2019 η τότε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ φέρνει προς ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής νομοθετικές ρυθμίσεις, με τις οποίες παραδίδει στο «πιάτο» των επιχειρηματικών ομίλων αιγιαλούς, παραλίες, ποταμούς, λίμνες, λιμνοθάλασσες, προσφέροντάς τους ταυτόχρονα και νέα «χρηματοδοτικά εργαλεία» για να προωθήσουν τις μπίζνες και την κερδοφορία τους.

Συνοπτικά, ο μετέπειτα νόμος 4607 προβλέπει νομιμοποίηση αυθαίρετων τουριστικών και άλλων επιχειρηματικών εγκαταστάσεων σε αιγιαλούς, παραλίες, όχθες ποταμών κ.α., απευθείας παραχωρήσεις χρήσεων αιγιαλών, παραλιών, παρόχθιων ζωνών, υδάτινων στοιχείων, πυθμένων και υπεδάφους, του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και κοίτης πλεύσιμου ποταμού κ.ο.κ. Το νομοσχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ ψηφίστηκε από τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ και είχε χαρακτηριστεί «περιβαλλοντικό έγκλημα» από οργανώσεις και φορείς.

Μπίζνες μέσω των δήμων

Τρία χρόνια νωρίτερα, τον Σεπτέμβρη του 2016, και πάλι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, μέσω της ΕΤΑΔ, προχωρά στην παραχώρηση έξι μεγάλων «φιλέτων» κατά μήκος της παραλιακής ζώνης του Σαρωνικού στον δήμο Βάρης - Βούλας - Βουλιαγμένης για 15 χρόνια. Βασικός όρος που έθεσαν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και η ΕΤΑΔ, για να γίνει αυτή η παραχώρηση, ήταν η εκμίσθωση σε μικρότερα ή μεγαλύτερα επιχειρηματικά σχήματα τμημάτων αυτών των εκτάσεων που θα αποφέρουν και συγκεκριμένα έσοδα.

Η συγκεκριμένη περίπτωση είναι ενδεικτική για το τι σημαίνει παραχώρηση των παραλιών στους δήμους, που μάλιστα εμφανίζεται ως ένα πάγιο αίτημα της Τοπικής Διοίκησης. Γιατί οι δήμοι, ως τμήμα του αστικού κράτους, έτσι κι αλλιώς έχουν συγκεκριμένο προσανατολισμό και βέβαια επιχειρηματική δραστηριότητα. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που δεν εμπλέκονται καν οι δήμοι στις παραχωρήσεις γιατί αυτές γίνονται κατευθείαν από τις Κτηματικές Υπηρεσίες, δηλαδή το υπουργείο Οικονομικών. Σε αυτές τις περιπτώσεις εμφανίζεται ως αίτημα η παραχώρηση των παραλιών στους δήμους. Ομως, κάτι τέτοιο οδηγεί στο ίδιο αποτέλεσμα, της εμπορευματοποίησης και της επιχειρηματικής εκμετάλλευσης από την πίσω πόρτα, αφού η παράδοση των παραλιών από την κυβέρνηση στους δήμους βάζει ως όρο την εμπορική αξιοποίηση...

Νέες διευκολύνσεις

Τον Σεπτέμβρη του 2019 έρχεται το «αναπτυξιακό» νομοσχέδιο της ΝΔ. Σε αυτό το νομοθέτημα ένα ξεχωριστό κεφάλαιο είναι οι διατάξεις για τον αιγιαλό, που στην ουσία ολοκληρώνουν την παράδοσή του στους ομίλους για επιχειρηματική χρήση, με κατάργηση ακόμα και των ελάχιστων περιορισμών που υπήρχαν έως τότε.

Προβλέπει:

  • Κατάργηση της ρύθμισης, με την οποία το ελάχιστο πλάτος μιας παραλίας (πλην εξαιρέσεων) οριζόταν στα 30 μέτρα από τη γραμμή του αιγιαλού.
  • Κατάργηση της ρύθμισης που περιόριζε στο 60% ενός αιγιαλού τον χώρο που παραχωρείται σε ομπρελοκαθίσματα. Επανέρχεται αντ' αυτού η ελάχιστη απόσταση των 100 μέτρων ανάμεσα στις διαδοχικές παραχωρήσεις, που μπορούν να καλύψουν την υπόλοιπη παραλία.
  • Μειώνονται τα μισθώματα προς όφελος των επιχειρήσεων.
  • Στις περιπτώσεις στρατηγικών επενδύσεων, δόθηκε η δυνατότητα απευθείας παραχώρησης στον επενδυτή του αιγιαλού και της παραλίας, που βρίσκονται όχι μόνο σε επαφή με το ακίνητο αλλά και σε παρακείμενο χώρο.

Τον Μάη του 2020 η κυβέρνηση, με fast track διαδικασίες, φέρνει Κοινή Υπουργική Απόφαση, με την οποία δίνεται η δυνατότητα στους δήμους να παραχωρούν την απλή χρήση αιγιαλού και παραλίας για επιχειρηματική εκμετάλλευση με την προσκόμιση κάποιων απλών δικαιολογητικών.

Τον Μάρτη του 2021, με τις ψήφους των βουλευτών της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, ψηφίζεται στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών με το οποίο η κυβέρνηση παραδίδει όλο το τμήμα του παραλιακού μετώπου του Ελληνικού σε επιχειρηματικό όμιλο και κατά συνέπεια αποκλείεται η πρόσβαση των κατοίκων προς τη θάλασσα, ενώ εκδιώκονται σωματεία και αθλητές από το Εθνικό Αθλητικό Κέντρο του Αγίου Κοσμά.

* * *

Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι απλά η «υπερβολή», στην οποία όψιμα και μετά τις δικαιολογημένες λαϊκές αντιδράσεις εστιάζουν η κυβέρνηση και τα παπαγαλάκια της. Είναι το γεγονός ότι η εμπορευματοποίηση των παραλιών και του αιγιαλού έχει τη νόμιμη σφραγίδα όλων των κυβερνήσεων, κι αυτό είναι που έχει σαν αποτέλεσμα να πρέπει να πληρώνει τα «μαλλιά της κεφαλής της» μια λαϊκή οικογένεια για ένα μπάνιο στη θάλασσα το καλοκαίρι...

Σε Πάρο, Νάξο, Αλιμο, Ελληνικό, Βούλα, σε παραλίες στη Βόρεια Ελλάδα, η πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί είναι αποτέλεσμα της νομιμότητας της εμπορευματοποίησης της γης, ακόμα και του αιγιαλού. Και προφανώς, εκεί που υπάρχει διαμορφωμένο ένα τέτοιο έδαφος που δίνει «γη και ύδωρ» στους επιχειρηματικούς ομίλους, το ξεσάλωμα είναι θέμα χρόνου να συμβεί.

Επομένως, ο λαός δεν έχει απέναντί του κάποιες «παρανομίες» από ασύδοτους επιχειρηματίες, ούτε την «απουσία του οργανωμένου κράτους», αλλά την ίδια τη «νομιμότητα» και την «παρουσία» του κράτους που την επιτηρεί. Μια νομιμότητα που έχει διαμορφωθεί από τις κυβερνήσεις των προηγούμενων χρόνων για να μετατραπεί σε εμπόρευμα ακόμα και ο αέρας, ο ήλιος και η ...σκιά, οι ανάσες δροσιάς. Αυτή η άθλια νομιμότητα είναι που πρέπει να βρεθεί στο στόχαστρο, με κεντρική διεκδίκηση το ξήλωμά της, την κατάργηση κάθε επιχειρηματικής δράσης σε παραλίες και αιγιαλούς, αφού όπως αποδεικνύεται περίτρανα μια τέτοια δράση δεν μπορεί να συνυπάρχει με την ελεύθερη πρόσβαση στις ακρογιαλιές.


Κ. Πασ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου