Υπόγειοι πόλεμοι

«Η Κίνα και η Ρωσία συνεχίζουν να εκμεταλλεύονται την παγκόσμια κρίση του κορονοϊού για να διαδώσουν ψευδείς ειδήσεις και άλλη παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο», αναφέρει σε πρόσφατη έκθεση η ειδική ομάδα της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (European External Action Service - EEAS), «East Stratcom». Σύμφωνα με την έκθεση, η Ρωσία και η Κίνα διοργανώνουν μεγάλης κλίμακας εκστρατείες παραπληροφόρησης στα μέσα ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης, με στόχο «την εξάπλωση του πανικού και του φόβου στους πολίτες της Δύσης» και «την υπονόμευση της ενότητας και αλληλεγγύης του ΝΑΤΟ και της ΕΕ».

Η πανδημία έχει λειτουργήσει καταλυτικά στην όξυνση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, γεγονός που αντανακλάται και στη μάχη της πληροφορίας και του διαδικτύου. Παρόμοιες τοποθετήσεις είχε κάνει πρόσφατα και ο Μάθιου Πάλμερ, βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ. Σε διαδικτυακή εκδήλωση του «Φόρουμ των Δελφών», κάλεσε τους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή να βρίσκονται σε εγρήγορση και να συμβάλουν ενεργά στην προσπάθεια αντιμετώπισης της αντίπαλης προπαγάνδας με το δικό τους «αντι-αφήγημα».

* * *

Η ομάδα της «East Stratcom» συστάθηκε από τη Διπλωματική Υπηρεσία της ΕΕ, με αποστολή «την καταπολέμηση των ψευδών ειδήσεων που προέρχονται από τη Ρωσία», περίπου ένα χρόνο μετά την προσάρτηση της Κριμαίας. Στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ το Μάρτη του 2015, όπου συζητήθηκε «η ενεργή αντιμετώπιση της ρωσικής προπαγάνδας», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τόνιζε «την ανάγκη ανταπόκρισης στην πρόκληση των συνεχιζόμενων εκστρατειών παραπληροφόρησης», ανακοινώνοντας την προετοιμασία, μέχρι τον Ιούνη του ίδιου έτους, ενός «σχεδίου δράσης στη στρατηγική επικοινωνία».

Με ομόφωνη απόφαση, οι (τότε) 28 ηγέτες της ΕΕ υπέδειξαν τη Ρωσία ως πηγή παραπληροφόρησης, βάζοντας τα θεμέλια της «East Stratcom», στην οποία δόθηκε μια «ιδιαίτερη και ισχυρή εντολή», όπως αναφέρει στην ιστοσελίδα της. Η ομάδα αυτή αποτελείται από «ειδικούς» της επικοινωνίας, της δημοσιογραφίας και των ρωσικών σπουδών και διευθύνεται από τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας.

Αποστολή της είναι η «αποτελεσματική επικοινωνία και προώθηση των πολιτικών της ΕΕ προς την ανατολική γειτονιά της», η «ενίσχυση του συνολικού περιβάλλοντος των Μέσων Ενημέρωσης στην περιοχή αυτή και τα κράτη - μέλη της ΕΕ» και η «βελτίωση των δυνατοτήτων της ΕΕ να προβλέπει, να εντοπίζει και να αντιμετωπίζει τις δραστηριότητες παραπληροφόρησης των εξωτερικών παραγόντων».

* * *

Με νέα απόφαση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, το Δεκέμβρη του 2018, υιοθετήθηκε το «Πλάνο Δράσης για την Παραπληροφόρηση», το οποίο ενίσχυσε την αποστολή της «East Stratcom» με νέες αποστολές και πρωτοβουλίες. Εκεί αναλύεται ο σημαντικός ρόλος των αντίστοιχων ειδικών ομάδων για τα Δυτικά Βαλκάνια και τον Νότο, που περιλαμβάνει τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.

Πέρα από τη ρωσική προπαγάνδα, όπου η ομάδα υποστηρίζει πως έχει αποκαλύψει «πάνω από 150 περιπτώσεις φιλορωσικής παραπληροφόρησης που συνδέονται με την πανδημία από τα τέλη του περασμένου Γενάρη», το τελευταίο διάστημα, όπως δηλώνει η ίδια, προστέθηκαν στις αρμοδιότητές της η παρακολούθηση και η αντιμετώπιση «των επιχειρήσεων παραπληροφόρησης με προέλευση την Κίνα», ενώ αύξησε τη δυναμική της και στην ανάλυση δεδομένων.

Σύμφωνα με τις πρόσφατες εκθέσεις αυτής της ειδικής ομάδας, τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Κίνας και κυβερνητικοί αξιωματούχοι προωθούν μη επιβεβαιωμένες θεωρίες σχετικά με την προέλευση του κορονοϊού, ενώ παρουσιάζουν διαρκώς «τις επιδείξεις ευγνωμοσύνης κάποιων Ευρωπαίων ηγετών προς την Κίνα» για τη βοήθεια που αυτή απέστειλε στις χώρες τους, στο πλαίσιο της «διπλωματίας του κορονοϊού».

* * *

Με βάση τα παραπάνω, η ΕΕ καλλιεργεί την αντίληψη ότι βρίσκεται σε άμυνα από τις «κακόβουλες πρακτικές» των ανταγωνιστών της, που, όπως όλα δείχνουν, βρήκαν την ευκαιρία με τον κορονοϊό να ενισχύσουν τις προσβάσεις και την επιρροή τους σε χώρες και συμμάχους του ευρωατλαντικού στρατοπέδου. Οπως προκύπτει όμως από την άλλη άκρη του Ατλαντικού, τις ίδιες πρακτικές εφαρμόζουν όλα τα ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα, στον μεταξύ τους ανελέητο πόλεμο με όλα τα μέσα.

Σύμφωνα λοιπόν με την Λέα Γκαμπριέλ, ειδική απεσταλμένη και συντονίστρια του Κέντρου Παγκόσμιας Ενασχόλησης (Global Engagement Center - GEC) του αμερικανικού ΥΠΕΞ, η αμερικανική κυβέρνηση σε στενή συνεργασία με τους συμμάχους της στην Ευρώπη αντιμετωπίζουν «ενεργά» και επιθετικά τη ρωσική προπαγάνδα.

Σε επιτροπή του Κογκρέσου, τον Ιούλη του 2019, με θέμα τις «Ενέργειες των ΗΠΑ για την αντιμετώπιση της ρωσικής παραπληροφόρησης και κακόβουλης επιρροής», η Αμερικανίδα αξιωματούχος ανέφερε συγκεκριμένα ότι αποστολή του GEC είναι «να πληροφορεί, να κινεί το ενδιαφέρον και να συνδέει ανθρώπους από όλο το κόσμο για την υποστήριξη της ελευθερίας και της δημοκρατίας», απέναντι στην επιρροή της Ρωσίας, αλλά και της Κίνας, ενώ μέσω του ίδιου μηχανισμού, «το υπουργείο Αμυνας στέλνει μηνύματα και προωθεί αφηγήματα βασισμένα σε γεγονότα σχετικά με τις στρατιωτικές δραστηριότητες των ΗΠΑ».

Για την Ιστορία, ανάμεσα στα «επιτεύγματα» του GEC, σε συνεργασία με τους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή (...άραγε ποιους;), αναφέρθηκε η «υποστήριξη» στο γραφείο του πρωθυπουργού της Βόρειας Μακεδονίας μεταξύ 24 Ιούλη και 17 Αυγούστου 2018, για την εξασφάλιση «ελεύθερης και δίκαιης ψήφου» στο δημοψήφισμα για τη ΝΑΤΟική Συμφωνία των Πρεσπών...

Δ. Μ