Εμφάνισε «λευκή βίβλο» για να κρύψει την αστυνομοκρατία

Την ώρα που η κυβέρνηση αυξάνει τις δόσεις της κρατικής καταστολής για να περάσει την αντιλαϊκή της πολιτική, τόσο σε θεσμικό όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο και με τη δράση των μηχανισμών της αστυνομίας, ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, παρουσίασε τις κυβερνητικές θέσεις που προδιαγράφουν την αστυνομία του 21ου αιώνα. Μιας αστυνομίας που με τις αντιδραστικές κυβερνητικές αλλαγές θα δράσει σε εποχές αύξησης των κοινωνικών εντάσεων. Εποχών, οι οποίες, όπως... γλαφυρά αναφέρονται σε αυτές τις θέσεις, χαρακτηρίζονται «από την πόλωση των κοινωνιών, από την αντιπαράθεση των ταυτοτήτων και την ανάπτυξη πολυπληθών κινημάτων διαμαρτυρίας και διεκδίκησης δικαιωμάτων». Εποχών που, όπως αναφέρουν οι κυβερνητικές θέσεις «η εσωτερική ασφάλεια, σε αρκετές περιπτώσεις, δεν μπορεί να διαχωριστεί από την εξωτερική», με ό,τι συνεπάγεται αυτό στην αναζήτηση και εξουδετέρωση του «εσωτερικού εχθρού» που δεν είναι άλλος από τους λαϊκούς αγώνες, ενάντια στο χτύπημα εργασιακών δικαιωμάτων και λαϊκών ελευθεριών.

Σε συνέντευξη τύπου ο Μ. Χρυσοχοΐδης παρουσίασε τη «λευκή βίβλο» που προδιαγράφει τη μελλοντική αστυνομία, σαν... «νέο συμβόλαιο μεταξύ πολιτών» και υπουργείου. Στην παρουσίασή της διευκρινίστηκε πως το σχετικό κείμενο είναι κείμενο στρατηγικής και όχι επιχειρησιακής αντιμετώπισης θεμάτων που άπτονται της ασφάλειας για να αποφευχθούν και ερωτήσεις, όπως για τις διαδηλώσεις και τις κοινωνικές εντάσεις. Όταν έγιναν τέτοιες ερωτήσεις οι απαντήσεις ήταν π.χ. όσον αφορά τις διαδηλώσεις «δεν θα απαντήσουμε τώρα σε αυτήν την ερώτηση επί της ουσίας, είναι πολύ πρόσφατος ο νόμος για τη διεξαγωγή συναθροίσεων (σ.σ. ένας αυταρχικός νόμος που χτυπά το δικαίωμα στη διαδήλωση) ο νόμος γενικά εφαρμόζεται, υπάρχουν και περιπτώσεις που δεν εφαρμόζεται (...) Το θέμα της πόλωσης και της έντασης που υπάρχει είναι πολιτικό ζήτημα. Δεν είναι η ώρα να το σχολιάσουμε».

Η «λευκή βίβλος» είναι μια «πρόταση συνεννόησης» κατά τον υπουργό. Μιας «συνεννόησης» κατά την οποία «η πρόληψη των συγκρούσεων, η επίλυση των διαφορών σε τοπικό επίπεδο και η συνεργατική προσέγγιση της ασφάλειας προϋποθέτουν τη συνεννόηση Αστυνομίας και πολιτών. Η ήπια και η κοινοτική αστυνόμευση είναι το σύγχρονο πλαίσιο δράσης που έχει στην καρδιά του τη λειτουργία σε τοπικό επίπεδο και τη συνεργασία με φορείς και πολίτες. Η διαχείριση της πόλωσης, η αντιμετώπιση του μισαλλόδοξου λόγου, η προστασία του δικαιώματος του συνέρχεσθαι, αλλά και η διατήρηση της κοινωνικής ειρήνης και η διασφάλιση της σταθερότητας και της κανονικότητας της κοινωνικοοικονομικής ζωής στις πόλεις, απαιτούν μία Αστυνομία που διαλέγεται, συνεργάζεται και λογοδοτεί». Λόγια «πονηρά», αφού όταν ο Μ. Χρυσοχοΐδης ρωτήθηκε τι θα αλλάξει «ως προς την αστυνόμευση του δρόμου» απάντησε πως θα κυριαρχήσει σε αυτό η συμμετοχή των πολιτών στη διεξαγωγή της αστυνόμευσης.

Δεν πρόκειται, βεβαίως, για κάτι καινούργιο. Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται «η κοινοτική αστυνόμευση», η «πεζή αστυνόμευση», τα «συμβούλια πρόληψης παραβατικότητας στις τοπικές κοινωνίες». Πρόκειται για το μοντέλο αστυνόμευσης που προωθήθηκε κυρίως από κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ ή της ΝΔ, αλλά και από τις συγκυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων. Το μοντέλο της «κοινοτικής αστυνόμευσης» έχει εφαρμοστεί κυρίως στις ΗΠΑ και κρύβει πολλές παγίδες, όσον αφορά όχι μόνο την αποτελεσματικότητα αλλά και τη σκοπιμότητα πολλές φορές της «συνεργασίας» των μηχανισμών καταστολής με τις τοπικές αρχές. Πρόκειται για ένα θεσμικό πλαίσιο που στοχεύει στην αποτελεσματικότερη καταστολή, αλλά και στην απόσπαση της συναίνεσης και της συνεργασίας των λαϊκών στρωμάτων και όλα αυτά, όπως πάντα, στο όνομα της «ασφάλειας των πολιτών».

Εξάλλου, το 2015 και η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ οραματίζονταν στρατηγικό και όχι απλά εκτελεστικό ρόλο για τα Σώματα Ασφάλειας της χώρας. Μάλιστα ο Γ. Πανούσης, τότε υπουργός Δημόσιας Τάξης, θεωρούσε τη δράση τους ως εργαλείο εξασφάλισης της «κοινωνικής συνοχής». Στα πλαίσια της «λευκής βίβλου» ανακοινώθηκε πως σε δύο μήνες θα κατατεθεί νομοσχέδιο για την αλλαγή του οργανογράμματος της ΕΛΑΣ, αλλά και της εκπαίδευσης.