Με νέα πείρα και με οδηγό τις Αποφάσεις μας στη μάχη για την ανασύνταξη του κινήματος

Το προηγούμενο διάστημα συγκεντρώθηκε πλούσια πείρα από τη δουλειά μας στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα με βάση την τελευταία Απόφαση της ΚΕ, τον Σεπτέμβρη. Από την προσπάθεια που κάναμε ώστε οι κομμουνιστές να ηγηθούν στη διαμόρφωση ενός πλατιού αγωνιστικού μετώπου συνδικάτων και συνδικαλιστών, που θα βάλει στο επίκεντρο την πάλη για τις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων, σε συνδυασμό με την επιδίωξη να διαμορφωθεί κλίμα απειθαρχίας, να δυναμώσει ο αγώνας για να μείνουν ανενεργοί και να καταργηθούν οι αντεργατικοί - αντιλαϊκοί νόμοι, όπως ο νόμος Χατζηδάκη.

Κάναμε προσπάθεια να επεξεργαστούμε αυτήν την πείρα, να βγάλουμε συμπεράσματα για να τα εντάξουμε στη δουλειά των καθοδηγητικών οργάνων, των Κομματικών Οργανώσεων Βάσης και των Κομματικών Ομάδων.

Η περίοδος αυτή ανέδειξε δυνατότητες για να ενισχυθεί η συμπόρευση εργαζομένων με το Κόμμα. Εκφράστηκε με τη συμμετοχή εκατοντάδων στην κεντρική εκδήλωση του Κόμματος για την παρουσίαση του Καλέσματος της ΚΕ, που στην πλειοψηφία τους μετακινούνται από άλλα κόμματα. Επίσης, με τη συμμετοχή χιλιάδων εργαζομένων σε συσκέψεις κλαδικών και εδαφικών Κομματικών Οργανώσεων. Ανθρωποι που πιστεύουν ότι αν δεν υπήρχε το ΚΚΕ δεν θα γινόταν τίποτα.

Εκτίμησαν τις πρωτοβουλίες του Κόμματος στο κίνημα. Ορισμένοι διεύρυναν συνδικαλιστικά ψηφοδέλτια. Υπάρχουν πρωτοβάθμια σωματεία που άλλαξε ο συσχετισμός στα νέα τους Διοικητικά Συμβούλια, όπου πρωτοστάτησαν εργαζόμενοι που συμπορεύτηκαν πρόσφατα με τους κομμουνιστές. Αποδείχθηκε ότι συνδικαλιστές που συμμετείχαν σε άλλα ψηφοδέλτια δεν συνδέονταν με τα κόμματα που τα στήριζαν με ατσάλινα νήματα.

Πρέπει να μας απασχολήσει πώς εντάσσονται στη μάχη μαζί μας αυτοί οι εργαζόμενοι, να τους ακούμε περισσότερο. Να γίνουμε ικανότεροι για να τους καθοδηγήσουμε με την πολιτική του Κόμματος. Να βοηθήσουμε για να κατανοήσουν την απάντηση σε ερωτήματα που τους βασανίζουν, όπως «τι γίνεται τώρα, πώς μπορεί να αλλάξει αυτή η κατάσταση;». Χωρίς εμμονή σε κάποια μορφή, να τις αξιοποιήσουμε όλες για να διευρύνουμε τη συζήτηση μαζί τους. Με προσωπικές συζητήσεις, με συμμετοχή σε συσκέψεις, εκδηλώσεις, κεντρικές ομιλίες.

Επιθετικά στην αντιπαράθεση με τις δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας στο κίνημα

Η συζήτηση για τη συγκέντρωση της πείρας προσανατόλισε καλύτερα τη δουλειά μας. Αγώνες όπως στην COSCO και την «e-food» βοήθησαν να ξεκαθαριστούν ζητήματα, αποτέλεσαν χειροπιαστά παραδείγματα για να κατανοηθεί ότι όρος για να παλέψουμε ενάντια στους αντεργατικούς νόμους είναι η ύπαρξη κινήματος που θα αναπτύσσεται πάνω στα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι και θα διεκδικεί λύσεις. Στο πλαίσιο αυτών των αγώνων θα γίνεται αντιληπτή η εχθρότητα των αντεργατικών διατάξεων, θα δυναμώνει η προσπάθεια να τις παραμερίσουν, να τις καταστήσουν ανενεργές. Δεν ήταν εύκολο ζήτημα, ούτε είχε κατανοηθεί εξαρχής.

Οι αγωνιστικές κινητοποιήσεις του προηγούμενου διαστήματος επέδρασαν επίσης στη συζήτηση που διεξαγόταν στις διαδικασίες του εργατικού κινήματος. Δεν υπήρχε συνδικαλιστικό όργανο που συνεδρίαζε ή Γενική Συνέλευση που να μην υπήρχε αναφορά σχεδόν από το σύνολο των συνδικαλιστικών δυνάμεων.

Είχαν σοβαρή επίδραση σε ένα πολύ πλατύ τμήμα εργαζομένων, γνώρισαν τεράστια αλληλεγγύη, έγιναν παράδειγμα σε πολλούς κλάδους, έδωσαν θάρρος και κουράγιο σε νέες δυνάμεις. Ανέδειξαν ως βασικό στοιχείο τη δύναμη της οργάνωσης και του ταξικού αγώνα, ότι οι εργαζόμενοι έχουν τη δύναμη να επιβάλουν το δίκιο τους. Συνέβαλαν στην άνοδο του κύρους του Κόμματος και του ΠΑΜΕ μέσα στην εργατική τάξη.

Ταυτόχρονα μελετήθηκαν κι από τις δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας. Χωρίς να παραγνωρίζουν τη σημασία τους, επεξεργάστηκαν επιχειρήματα για να εγκλωβίσουν εργατικές συνειδήσεις, προσπαθώντας να εμφανίσουν τις δικές τους επιδιώξεις για κυβερνητική εναλλαγή ως τη συμφέρουσα για τους εργαζόμενους επιλογή.

Δύο είναι τα βασικά που θέτουν τέτοιες δυνάμεις, φαινομενικά αντίθετα μεταξύ τους, αλλά με την ίδια κατάληξη:

-- Στο πρώτο αναφέρουν ότι τα σωματεία δεν είναι για πολιτικές αναλύσεις. Οτι η πολιτική αντιπαράθεση στο πλαίσιο του εργατικού κινήματος διασπά τους εργαζόμενους. Αντίθετα, ότι τα προβλήματα συσπειρώνουν. Επικαλούνται τον αγώνα στην COSCO αναφέροντας ότι οι εργαζόμενοι κέρδισαν γιατί δεν έβαλαν πολιτικά ζητήματα. Συσπειρώθηκαν στο σωματείο τους γιατί αυτό πρόβαλε αποκλειστικά την ανάγκη λύσης σε προβλήματα που αντιμετώπιζαν. Αρα το μέτωπο κάθε φορά πρέπει να είναι μόνο απέναντι στη συγκεκριμένη κυβέρνηση και τη συγκεκριμένη εργοδοσία.

-- Στο δεύτερο, ενώ αναφέρουν ότι καλά πράττει το κίνημα και αντιπαλεύει μέτρα, ότι είναι σημαντικοί οι αγώνες που προηγήθηκαν, αναρωτιούνται αν μπορούμε να περιμένουμε πολλά από αυτούς όταν το ταβάνι της προσφοράς τους είναι κάποιες μικροβελτιώσεις στη ζωή των εργαζομένων. Και ο αναγκαίος πρόλογος καταλήγει στο ότι μόνη λύση είναι η «πολιτική αλλαγή» που θα προέλθει από την αλλαγή κυβέρνησης.

Αυτήν τη συζήτηση, που θα δυναμώσει το επόμενο διάστημα, δεν πρέπει να τη φοβηθούμε. Είναι πλεονέκτημα για εμάς, με επιθετικότητα πρέπει να την ανοίξουμε. Γιατί η άνοδος της σοσιαλδημοκρατίας στην κυβέρνηση μόνο πολιτική αλλαγή δεν θα φέρει. Ποιον κοροϊδεύει ο ΣΥΡΙΖΑ όταν λέει ότι αύριο θα μπορεί να εφαρμόσει «ανεμπόδιστος το πρόγραμμά του» επειδή δεν δεσμεύεται από μνημόνια;

Δεσμεύεται από το μνημόνιο των μνημονίων, τη στρατηγική της ΕΕ, τους στρατηγικούς σχεδιασμούς των μονοπωλίων, τις προβλέψεις του Ταμείου Ανάκαμψης. Τόσο χτες ως κυβέρνηση όσο και σήμερα ως αντιπολίτευση υπηρέτησε και εξακολουθεί να υπηρετεί με το πρόγραμμα και την πολιτική του την εξουσία του κεφαλαίου. Παίρνει όσκαρ υποκρισίας, όπως και το ΚΙΝΑΛ, όταν διαμαρτύρονται για τους αντιλαϊκούς νόμους την ίδια στιγμή που αποδέχονται το στρατηγικό πλαίσιο πάνω στο οποίο αυτοί βασίζονται.

Να γίνουμε ακόμα πιο ικανοί στη δουλειά μας στο κίνημα

Ορισμένα ζητήματα που προκύπτουν από την παρέμβασή μας και χρειάζονται την προσοχή μας.

• Πολλές φορές, κυρίως σε τοποθετήσεις μας σε μαζικές διαδικασίες του εργατικού κινήματος, μεταχειριζόμαστε φράσεις που δεν βοηθάνε να ξεδιπλωθούν και να γίνουν κατανοητές οι θέσεις μας. Για παράδειγμα, η επανάληψη της φράσης για τη «γραμμή» μας στο συνδικαλιστικό κίνημα που βρίσκεται ενάντια στη «γραμμή» του εργοδοτικού - κυβερνητικού συνδικαλισμού, χωρίς καμία αναφορά σε τι συνίστανται αυτές οι «γραμμές», δεν προσφέρει τίποτα. Επίσης οι αναφορές μας σε τοποθετήσεις, ομιλίες, ακόμα και σε ανακοινώσεις για να οργανωθεί η πάλη των εργαζομένων για την ικανοποίηση των «σύγχρονων αναγκών» τους και για τη διεκδίκηση των «σύγχρονων δικαιωμάτων» τους, χωρίς να δίνεται το περιεχόμενό τους, δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές. Κανείς εργαζόμενος δεν θα παλέψει γενικά για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών, ως σύνθημα. Θα παλέψει για να έχει Συλλογική Σύμβαση με αυξήσεις στους μισθούς, για να υπάρχει ασφάλεια στον χώρο όπου δουλεύει, για να έχει υπηρεσίες Υγείας που θα αξιοποιούν τα επιτεύγματα της επιστήμης και θα είναι δωρεάν κ.λπ. Η συμμετοχή των εργαζομένων στην ταξική πάλη συνδυασμένη με τον αντικαπιταλιστικό προσανατολισμό μπορεί να βοηθήσει να διαμορφώνουν γενικότερα κριτήρια για τα ζητήματα που τους απασχολούν και να συνειδητοποιείται η ανάγκη ριζικών ανατροπών.
• Να αποφεύγουμε να μεταφέρουμε τις ευθύνες του Κόμματος στις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων. Στην πιο ακραία εκδοχή μπορεί να εκφράζεται με τη μεταφορά της ευθύνης στα σωματεία να ανατρέψουν το εκμεταλλευτικό σύστημα και να οικοδομήσουν τη σοσιαλιστική κοινωνία. Στην καθημερινότητα υπάρχει όμως και στον τρόπο που δουλεύουμε, στο πώς επεξεργαζόμαστε τα πλαίσια πάλης, αν παίρνουμε υπόψη το επίπεδο συνείδησης των εργαζομένων. Επίσης, δεν μας εξασφαλίζει την πολιτικοποίηση της πάλης το να μπαίνουν σε μια ανακοίνωση «όλα τα ζητήματα», ή να γίνεται μια απεργία επίσης για «όλα τα ζητήματα».
• Ιδιαίτερο βάρος πρέπει να ρίξουμε στη λειτουργία των σωματείων. Το θετικό παράδειγμα του σωματείου στην COSCO φωτίζει καλύτερα αδυναμίες που έχουμε. Στη διάρκεια του αγώνα στις προβλήτες του λιμανιού το Διοικητικό Συμβούλιό του έγινε εργαλείο για την ανάπτυξη της πάλης, έγινε επιτελείο μάχης, γιατί δεν υποτιμήθηκε η λειτουργία του. Δεν επαναλήφθηκε αυτό που πολλές φορές διαπιστώνουμε σε σωματεία, να μη συνεδριάζει το Διοικητικό Συμβούλιο, να μη ρωτούνται καν τα μέλη του για τις ανακοινώσεις που εκδίδει. Η προσπάθεια να γίνονται Γενικές Συνελεύσεις, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου να παίρνουν γνώμη κι από άλλους εργαζόμενους, ήταν αυτή που το προστάτεψε από την προσπάθεια της εργοδοσίας να το απομονώσει, να του χρεώσει βρωμιές. Ο τρόπος που λειτουργούσε το σωματείο, σε συνδυασμό με το περιεχόμενο της πάλης του, συνέβαλε στο να δημιουργηθεί ένας μεγάλος πυρήνας εργαζομένων που υπεράσπιζαν τον αγώνα τους. Είναι κρίσιμο να αντιμετωπιστούν αδυναμίες που δεν βοηθούν να γενικευτεί αυτός ο τρόπος δουλειάς, αλλά να παραμένει εξαίρεση.
• Στον βαθμό που προωθήθηκαν οι συνολικότεροι στόχοι που είχαμε βάλει στο κίνημα, κομβικό ρόλο είχε το σχέδιο που είχαμε σε κλάδους για την οργάνωση της πάλης, είτε στο σύνολο του κλάδου, είτε σε επιχειρήσεις, π.χ. στους εκπαιδευτικούς, όπου υπήρχε σχέδιο και επεξεργασία πλαισίου. Με επάρκεια δινόταν η αντιπαράθεση με το κράτος, την κυβέρνηση, τα αστικά κόμματα. Αν και ο αγώνας τους δεν αφορούσε μισθολογικά ζητήματα, αγκάλιασε το μεγαλύτερο μέρος των εργαζομένων. «Κλειδί» για το ξεδίπλωμα της παρέμβασής μας αποτέλεσε η συζήτηση στα όργανα και στις Κομματικές Ομάδες. Από αυτήν την άποψη, θέλει περισσότερο βασάνισμα από τα καθοδηγητικά όργανα για κάθε κλάδο και χώρο δουλειάς, για το περιεχόμενο συζήτησης στις Κομματικές Ομάδες. Στο εργατικό κίνημα οπωσδήποτε θα γίνεται ζύμωση και συζήτηση για τον προσανατολισμό του. Ταυτόχρονα όμως σε κάθε Διοικητικό Συμβούλιο, ειδικά σε αυτά όπου οι κομμουνιστές έχουν την πρώτη ευθύνη, οι Κομματικές Ομάδες θα πρέπει να εξασφαλίζουν την ύπαρξη σχεδίου για την οργάνωση της λαϊκής πάλης ώστε να μην περιορίζεται η δράση του μόνο σε έκδοση ανακοινώσεων.

Το επόμενο διάστημα, με «οδηγό» τις Αποφάσεις του 21ου Συνεδρίου του Κόμματός μας επιδιώκουμε ώστε οι πρωτοβουλίες μας, με το περιεχόμενο που έχουν, να εκφράσουν πλατιές εργατικές και λαϊκές δυνάμεις, οι οποίες θα αναπτύσσουν τον αγώνα τους κόντρα στη στρατηγική του κεφαλαίου. Νέα τμήματα των εργαζομένων, ανοργάνωτα έως τώρα, να μπαίνουν στην πάλη, ενισχύοντας τη δράση των συνδικάτων, για να γίνονται βήματα στην αλλαγή συσχετισμών μέσα στο εργατικό κίνημα, που θα εκφράζεται και με τη διεύρυνση του ΠΑΜΕ με νέες δυνάμεις.

Του
Γιώργου ΚΡΗΤΙΚΟΥ*
*Ο Γ. Κρητικός είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και του Τμήματος της ΚΕ για την Εργατική - Συνδικαλιστική Δουλειά