Συνθηκολόγηση της φασιστικής Γερμανίας

 *

Μάης του 1945. Η φασιστική Γερμανία πνέει τα λοίσθια. Ενα μεγάλο μέρος της χώρας έχει καταληφθεί από τα σοβιετικά και τα άλλα συμμαχικά στρατεύματα, ο χιτλερικός στρατός καταρρέει. Ομως ακόμα και την ύστατη στιγμή, οι διάδοχοι του Χίτλερ προσπαθούν να έρθουν σε επαφή με τους Αγγλους και του Αμερικανούς, για να διαπραγματευτούν, ώστε να συνεχιστούν οι επιχειρήσεις στο ανατολικό μέτωπο κατά της Σοβιετικής Ενωσης.

Κάρλσχορστ, 8 Μάη 1945. Ο στρατάρχης Κάιτελ υπογράφει την Πράξη για την άνευ όρων συνθηκολόγηση της Γερμανίας

Την 1η Μάη 1945, ο διάδοχος του Χίτλερ ναύαρχος Ντένιτς, με μήνυμά του από το ραδιόφωνο, δηλώνει ότι είναι ανάγκη να συνεχιστεί ο αγώνας κατά της ΕΣΣΔ, προαναγγέλλοντας τον τερματισμό των επιχειρήσεων στο δυτικό μέτωπο. Τα ξημερώματα της 3ης Μάη οι διοικητές των γερμανικών δυνάμεων στο βορειοδυτικό μέτωπο υπέγραψαν συμφωνία με τον διοικητή των συμμαχικών δυνάμεων στρατάρχη Μοντγκόμερι. Η συμφωνία έδινε τη δυνατότητα στα ναζιστικά στρατεύματα να συνεχίσουν τις πολεμικές επιχειρήσεις κατά των σοβιετικών δυνάμεων. Στις 4 Μάη παραδόθηκαν στους συμμάχους τα λείψανα των γερμανικών στρατιών στον Ελβα. Ο διοικητής των ναυτικών δυνάμεων της Γερμανίας ναύαρχος Φρίντεμπουργκ σε συνεννόηση με τον Ντένιτς επιχείρησε να κλείσει συμφωνία με τον Αϊζενχάουερ (αρχιστράτηγο των συμμαχικών δυνάμεων στην ευρωπαϊκή ήπειρο) με ανάλογο περιεχόμενο. Ο Αϊζενχάουερ, καταλαβαίνοντας ότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε ανοιχτή ρήξη με την ΕΣΣΔ, αξίωσε από τους Γερμανούς να υπογράψουν συνθηκολόγηση σε όλα τα μέτωπα. Στις 7 Μάη το πρωί στο στρατηγείο του Αϊζενχάουερ στη Ρεμς υπογράφηκε το προκαταρκτικό πρωτόκολλο για τη χωρίς όρους συνθηκολόγηση όλων των ενόπλων δυνάμεων της Γερμανίας- ξηράς, θάλασσας και αέρα. Η γενική πράξη για τη χωρίς όρους συνθηκολόγηση ύστερα από απαίτηση της σοβιετικής κυβέρνησης υπογράφηκε στο Βερολίνο.

Πράξη συνθηκολόγησης

Ετσι, στις 8 Μάη 1945 στο προάστιο του Βερολίνου Κάρλσχορστ οι πληρεξούσιοι της γερμανικής ανώτατης διοίκησης στρατάρχης Κάιτελ, ναύαρχος Φρίντεμπουργκ και στρατηγός της αεροπορίας Στουμπφ, υπέγραψαν ενώπιον των αντιπροσώπων των ενόπλων δυνάμεων: της Σοβιετικής Ενωσης- στρατάρχη Γ.Κ. Ζούκοφ, της Αγγλίας- στρατάρχη Τέντερ, των ΗΠΑ - στρατηγού Σπάατς, της Γαλλίας- στρατηγού ντε Λατρ ντε Τασινί την Πράξη για τη χωρίς όρους συνθηκολόγηση της Γερμανίας.

Υστερα από την υπογραφή της Πράξης συνθηκολόγησης παραδόθηκαν στα σοβιετικά στρατεύματα αιχμάλωτοι από τις 9 ως τις 17 Μάη 1945 1.390.000 άνδρες. Ο πόλεμος στην Ευρώπη τελείωσε. Τα κράτη του αντιφασιστικού συνασπισμού με επικεφαλής τη Σοβιετική Ενωση κέρδισαν πλήρη νίκη.

* Έλα να δεις - Come and See

Ο τίτλος της ταινίας βγαίνει μέσα από το Βιβλίο της Αποκάλυψης και λειτουργεί υπαινικτικά με τις εικόνες αποκάλυψης που ο δημιουργός παραθέτει. Εικόνες που καίνε πάνω στο υποσυνείδητο: Ενα γερμανικό προσκοπικό αεροπλάνο βουίζει ίδιος άγγελος θανάτου...

Αλεξίπτωτα φτερουγίζουν στον ουρανό σαν απειλητικά έντομα... Φωτεινοί πορτοκαλί ανιχνευτές πέφτουν με γδούπο στα πλευρά μιας αβοήθητης αγελάδας... Ενας παιχνιδιάρικος αξιωματικός της ομάδας «Einsatzgruppen» με περίεργη στάση διατάζει την εξόντωση ενός χωριού. Πρόκειται για αληθινό αριστούργημα, ενδεχομένως, για την «αφυπνιστικότερη» αντιπολεμική και αντιφασιστική ταινία όλων των εποχών. Κανένα φιλμ «Αποκάλυψης», όπως τα δημοφιλέστατα «ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΩΡΑ» ή «FULL METAL JACKET», δεν απεικονίζει τις «απανθρωπότατες» επιπτώσεις του πολέμου - τη συνέχιση της καπιταλιστικής ειρήνης - πιο έντονα, πιο άγρια, πιο παραστατικά από τα αθώα μάτια του Φλόρια, που πρωτοσυναντάμε στα πυκνά δάση της Λευκορωσίας. Μάτια που στο τέλος της οδύσσειάς του κατάντησαν γέρου, δυο τρύπες για μάτια, που μέσα τους αντικατοπτρίζεται η αμέτρητη φρικαλεότητα όσων «είδε»...

Η ιστορία του «ΕΛΑ ΝΑ ΔΕΙΣ » ξετυλίγεται στη Λευκορωσία, κοντά στα πολωνικά σύνορα το 1943. Η ταινία φτιάχτηκε για την επέτειο των 40 χρόνων από τη θριαμβευτική νίκη του Σοβιετικού Στρατού και Λαού επί του Ναζισμού. Το ουσιαστικό της «κατόρθωμα», είναι αυτό της απεικόνισης της αληθινής φύσης και ταυτότητας του ιμπεριαλιστικού πολέμου, μέσα από το βλέμμα ενός αγροτόπαιδου που βρίσκει ένα όπλο και το σκάει από το σπίτι του για να ενταχθεί στις γραμμές των Παρτιζάνων που πολεμούν ναζιστές και ντόπιους συνεργάτες τους. (Το σενάριο με αρχικό τίτλο «Kill Hitler» συνέγραψε με τον Κλίμοφ, ο Αλεξάντερ Αντάμοβιτς που νεαρός πολέμησε με τους Λευκορώσους παρτιζάνους). Το «ΕΛΑ ΝΑ ΔΕΙΣ » αποπνέει, κυριολεκτικά, παγερό θανατικό και απέραντη ερημιά, που αγγίζει κάθε μορφή ζωής και καταγράφει το κτηνώδες μίσος του φασισμού προς τον μοναδικό του εχθρό, το σοσιαλισμό. Η ταινία έχοντας αποτινάξει από πάνω της κάθε ίχνος, χολιγουντιανού τύπου, πατριωτισμό, με γελοία μεγαλόστομους διαλόγους, με «ηρωικές» πράξεις και «καθαρτικό» χάπι εντ, μας βυθίζει καταλυτικά στην απόλυτη αλήθεια της θηριωδίας του ναζισμού, μας καθιστά κοινωνούς της ανθρώπινης απόγνωσης, του τρόμου της απάθειας, αλλά ταυτόχρονα, του υπεράνθρωπου «υπέρ πάντων» αγώνα για την επιβίωση και την τελική μεγάλη νίκη του συστήματος της ζωής πάνω στο σύστημα του θανάτου... Ο,τι αγάπησε ο Φλόρια, και ο κάθε Φλόρια, το εξοντώνει ο πόλεμος, φρικιαστικές οι μνήμες που καθρεφτίζονται στο άδειο βλέμμα που κοιτάζοντάς μας κατάματα μας προειδοποιεί να κρατήσουμε στη δική μας μνήμη άσβεστο αυτό που είδαμε, άσβεστο το μίσος για το φασισμό...

Παίζουν: Αλεξέι Κραβσένκο, Ολγα Μιρόνοβα, Βλάντας Μπαγκντόνας, κ.ά.

Παραγωγή: ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ (1985)

Εθνική Αντίσταση - ΔΣΕ

 "H πτώση του Βερολίνου – 1945"