Κώστας Θέος

Ο Κ. Θέος ήταν καπνεργάτης από τον Βόλο. Εκλέχθηκε πρώτη φορά στην ΚΕ του ΚΚΕ κατά το 3ο έκτακτο Συνέδριο του Κόμματος (26/11-3/12/1924), ενώ διετέλεσε επίσης Γραμματέας της Ενωτικής ΓΣΕΕ την περίοδο του Μεσοπολέμου, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΓΣΕΕ (8ο Συνέδριο 1946), Αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Οργάνωσης (ΠΣΟ) το 1953, κ.α.Ο Κώστας Θέος γεννήθηκε το 1896 στο Κατηχώρι Μαγνησίας και ήταν καπνεργάτης στο Βόλο. Έγινε μέλος του ΣΕΚΕ και αναμίχθηκε στο συνδικαλιστικό κίνημα. Προσεβλήθη όμως από φυματίωση και σταμάτησε να εργάζεται στα καπνομάγαζα[1], αλλά, συνέχισε τη συνδικαλιστική του δράση. Έφτασε στην ηγεσία του Καπνεργατικού Σωματείου Βόλου, της Πανεργατικής Βόλου και της Καπνεργατικής Ομοσπονδίας.

Το Φλεβάρη του 1921 στο Βόλο έγινε μεγάλη αντιπολεμική διαδήλωση εργατών και αγροτών και ακολούθησαν εκτεταμένα επεισόδια. Οι αρχηγοί της διαδήλωσης Θέος, Σαρόγλου και Μπεναρόγια θα κλειστούν στη φυλακή για δυόμισυ χρόνια.[2] Μετά την αποφυλάκιση του και την περιθωριοποίηση της ιδρυτικής γενιάς του ΣΕΚΕ, ο Θέος εντάχθηκε στην ηγεσία του κόμματος.

Το 1924 πήγε στη Σοβιετική Ένωση μαζί με άλλους φυματικούς για θεραπεία.[3] Νοσηλεύτηκε σε σανατόριο του Καυκάσου και φοίτησε στις κομματικές σχολές ΚUΤV. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1926.

Στην ηγεσία του ΚΚΕ και της ΓΣΕΕ

Στο 3ο Έκτακτο Συνέδριο του ΚΚΕ[4] τον Δεκέμβριο του 1924 εκλέχθηκε στην ΚΕ του κόμματος. Στις εκλογές του 1926 εξελέγη με το ΚΚΕ βουλευτής Λάρισας. Στο Τρίτο Τακτικό Συνέδριο του ΚΚΕ, το Μάρτιο του 1927, ο Θέος συντάχθηκε με την ομάδα του Ανδρόνικου Χαϊτά που ήρθε σε σφοδρή αντιπαράθεση με την ομάδα των τροτσκιστών του Πουλιόπουλου. Εξελέγη τότε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και του Πολιτικού Γραφείου που συγκροτήθηκε για πρώτη φορά.[5] Μετά τη διαγραφή των Τροτσκιστών από το ΚΚΕ τον Σεπτέμβριο του 1927, ο Θέος μαζί με την ηγετική ομάδα του Γραμματέα της ΚΕ Ανδρόνικου Χαϊτά θα ευθυγραμμιστούν πλήρως με τις κατευθυντήριες γραμμές της Κομιντέρν (ΚΔ), την καθοδήγηση της οποίας είχαν αναλάβει στη Μόσχα οι Στάλιν-Μπουχάριν.

Στο 4ο Τακτικό Συνέδριο του ΚΚΕ[6] τον Δεκέμβριο του 1928, εκλέχθηκε ξανά στην ΚΕ του κόμματος.

Ο Θέος ήταν επί σειρά ετών κορυφαίο στέλεχος της ΓΣΕΕ. Στο Δ' Συνέδριο της ΓΣΕΕ που συνήλθε στην Αθήνα τον Απρίλιο του 1928 αποκλείστηκαν οι αντιπρόσωποι που ακολουθούσαν τη γραμμή του ΚΚΕ και από τη δύναμη της ΓΣΕΕ διαγράφηκαν τα αντίστοιχα συνδικάτα. Οι αποκλεισμένοι του ΚΚΕ προχώρησαν στις 3 Φλεβάρη 1929 στην ίδρυση ξεχωριστής εργατικής Συνομοσπονδίας με τίτλο "Ενωτική Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας" (ΕΓΣΕΕ).[7] Ο Θέος τότε ανέλαβε Γραμματέας της Ενωτικής ΓΣΕΕ.

Η Φραξιονιστική Πάλη Χωρίς Αρχές

Την περίοδο 1929-31 στο ΚΚΕ είχε ξεσπάσει η λεγόμενη φραξιονιστική πάλη χωρίς αρχές. Ο Θέος ήταν ηγετικό στέλεχος της ομάδας των συνδικαλιστών Σιάντου, Πυλιώτη, Παπαρήγα, Ασίκη που ήρθε σε ολομέτωπη σύγκρουση με την ομάδα των Χαϊτά, Ευτυχιάδη, Κολοζώφ. Η αποκαλούμενη δεξιά ομάδα των Χαϊτά-Ευτυχιάδη είχε σαν σύνθημα το "πρώτα οργάνωση και ύστερα επανάσταση", ενώ η αριστερή των Σιάντου-Θέου "την μετατροπή των αυθόρμητων λαϊκών κινητοποιήσεων σε γενική πολιτική απεργία".[8] Η σφοδρή διαμάχη των δύο ομάδων έφερε το ΚΚΕ στα πρόθυρα της διάλυσης, οπότε η ΚΔ το Νοέμβρη του 1931 αποφάσισε να επέμβει.

Το Σεπτέμβρη του 1930 όταν οι Χαϊτάς, Ευτυχιάδης, Κολοζώφ και άλλα στελέχη του ΚΚΕ φυλακίστηκαν από την αστική κυβέρνηση του Ελ. Βενιζέλου, την ηγεσία του ΚΚΕ ανέλαβε η ομάδα των Σιάντου-Θέου, με γραμματέα τον Σιάντο.

Τον Μάρτιο του 1931 ο Νίκος Ζαχαριάδης από τη Μόσχα, με εντολή της ΚΔ, ζήτησε από τον Γιάννη Ιωαννίδη να συντάξει λίστα με τα άτομα που συμμετείχαν στην φραξιονιστική πάλη χωρίς αρχές. Ο Ιωαννίδης συνέταξε μια λίστα με 38 άτομα που κλήθηκαν και πήγαν στη Μόσχα για να λογοδοτήσουν, ανάμεσα σε αυτούς και ο Θέος. Εκεί όλοι προέβησαν σε αυστηρή αυτοκριτική και μόνο δύο, ο Γιώργης Σιάντος και ο Κώστας Θέος επέστρεψαν μετά από τρεις μήνες στην Ελλάδα, αφού υποσχέθηκαν υποταγή στη νέα ηγεσία που διόρισε η ΚΔ στο κόμμα, με επικεφαλής το Νίκο Ζαχαριάδη. Οι υπόλοιποι έμειναν στη Σοβιετική Ένωση και επέστρεψαν αργότερα ενώ κάποιοι, παρά τη θέλησή τους, δεν επέστρεψαν ποτέ.

Στις εκλογές του 1936 ο Θέος εξελέγη βουλευτής Δράμας του ΚΚΕ με το Παλλαϊκό Μέτωπο.
Ακροναυπλία-Κατοχή-Αντίσταση

Το 1936, την περίοδο της μεταξικής δικτατορίας, ο Θέος ήταν από τα πρώτα στελέχη του ΚΚΕ που συνελήφθηκαν και εκτοπίστηκε στην Ανάφη. Στις 25 Απρίλη του 1937 ο Θέος δραπέτευσε μαζί με 7 άλλους κρατουμένους, αλλά ξαναπιάστηκε στις 6 Απρίλη 1939 και κλείστηκε στην Ακροναυπλία.[9] Στην Ακροναυπλία ήταν κοντά στην ηγεσία της καθοδήγησης υπό τον Γιάννη Ιωαννίδη.[10] Την περίοδο της κατοχής μεταφέρθηκε για νοσηλεία μαζί με άλλους Ακροναυπλιώτες στο Νοσοκομείο Σωτηρία στην Αθήνα και θα τους απελευθερώσει ο ΕΛΑΣ Αθήνας το 1942. Στη συνέχεια ο Θέος εντάχθηκε στο ΕΑΜ.

Το 1944 εκλέχτηκε εθνοσύμβουλος Δράμας της ΠΕΕΑ (Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης).

Πρώτη μέρα του Νίκου Ζαχαριάδη στην Αθήνα, με στελέχη του ΚΚΕ .Τον περιστοιχίζουν από δεξιά ο Κώστας Θέος, ο Μιχάλης Σινάκος, ο Μιλτιάδης Πορφυρογένης, ο δημοσιογράφος Βάσος Γεωργίου, ο Πέτρος Ρούσος και ο Λεωνίδας Στρίγκος.

Μετά την Απελευθέρωση - Εμφύλιος Πόλεμος

Μετά την Απελευθέρωση από τους Γερμανούς, το 1945, ο Θέος επικεφαλής του Εργατικού Αντιφασιστικού Συνασπισμού (ΕΡΓΑΣ) θα κερδίσει τις εκλογές σε πολλά εργατικά κέντρα και θα γίνει γραμματέας της ΓΣΕΕ. Στο 8ο Πανελλαδικό Συνέδριο της ΓΣΕΕ το Μάρτη του 1946 ο Θέος εκλέχθηκε στην επταμελή διοίκηση της ΓΣΕΕ, ενώ Γραμματέας της εκλέχθηκε ο Μήτσος Παπαρήγας.[11] Στο 7ο Συνέδριο του ΚΚΕ το Σεπτέμβρη του 1945 ο Θέος εξελέγη αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ.[12]

Στα μέσα του 1948 ο Θέος θα μεταβεί από την Αθήνα στο Γράμμο στην ηγεσία του ΚΚΕ μέχρι τη λήξη του εμφυλίου πολέμου. Μετά την ήττα του ΔΣΕ τον Αύγουστο του 1949 ο Θέος μαζί με την ηγεσία του ΚΚΕ εγκαταστάθηκε στο Βουκουρέστι.

Το 1953 εξελέγη αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Οργάνωσης (ΠΣΟ). Ο Κώστας Θέος πέθανε στο Βουκουρέστι το 1958

Η ομιλία του Κώστα Θέου στην 7η Πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (18–24/2/1957)

Σύντροφοι,

Όταν στην 6η Ολομέλεια, καταδίκασα την άρνηση του Ζαχαριάδη να πάρει μέρος σ’ αυτήν είπα τούτα: Ότι αυτή και μόνο η στάση του απόδειχνε ότι ο Ζαχαριάδης ποτέ δε θεώρησε τον εαυτό του στην υπηρεσία του κόμματος, αλλά πάντα θεώρησε το κόμμα μας στην υπηρεσία τη δίκιά του.

Χτες το λόγο του τον άρχισε ακριβώς απ’ αυτό: ότι αυτός παρακάλεσε την ΚΕ του ΚΚΣΕ να τον απαλλάξει από τη δουλειά του στην Ελλάδα. Κατά τον ίδιο τρόπο, που οι κυβερνήτες μιας μακρινής αποικίας παρακαλούνε την αγγλική μητροπολιτική κυβέρνηση να τους απαλλάξει από την υπηρεσία τους. Αυτή είναι προσβολή, συνειδητή αντισοβιετική πρόκληση. Συνειδητή προσβολή ενάντια και στο κόμμα της ΣΕ και στο ελληνικό κομμουνιστικό κόμμα. Αυτό το πράγμα δεν το θυμήθηκε ο Ζαχαριάδης όταν το 1946 ο Παρτσαλίδης έθεσε ζήτημα συμμετοχής μας στις εκλογές. Τότε είχε να του απαντήσει: ότι τώρα δεν υπάρχει Κομμουνιστική Διεθνής, και δε δεχόμαστε από κανέναν, πρέπει να πείσεις την ΚΕ γι’ αυτά που λες. Πότε τέλος πάντων έλεγε το σωστό, η ΚΕ πρέπει να καταδικάσει αυτή την άποψη. Το κόμμα μας, η ΚΕ φέρει ακέρια την ευθύνη για την ανάδειξη του Ζαχαριάδη στην κορυφή της καθοδήγησης του κόμματος, και δε διορίστηκε από κανέναν. Η ΚΕ και εμείς όλοι μας φέρνουμε ακέραια την ευθύνη γιατί παρατάθηκε αυτή η θέση του μέχρι σήμερα, μέχρι την 6η Ολομέλεια. Κι εκεί, η ΚΕ υπ’ ευθύνη της, τον καθαίρεσε, και αυτή με δική της ευθύνη θα καθορίσει τη θέση του στο κόμμα ή όπου χρειάζεται.

Δεν είναι σωστό, όχι μόνο δεν είναι σωστό, αλλά είναι πραγματική προσβολή ενάντια στο κόμμα μας, ενάντια στη ΣΕ, αυτή η πρόκληση. Εάν αυτά που είπε χτες ο Ζαχαριάδης υπήρχε μια φωνοληψία να την πάρει η «Φωνή της Αμερικής» θα ήτανε ό,τι χρειαζότανε για το οπλοστάσιο της αντίδρασης για να κατασυκοφαντήσει τη ΣΕ, να κατασυκοφαντήσει τα επαναστατικά κινήματα όλου του κόσμου.

Το δικαιολογητικό που φέρνει ότι διετέλεσε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της ΣΕ είναι τραβηγμένο από τα μαλλιά. Ανάμεσά μας εδώ υπάρχουμε πολλοί που διατελέσαμε μέλη του ΚΚΣΕ. Κι απ’ τους ηγέτες και τα στελέχη και τους ηγέτες όλων των κομμάτων, όσοι μείνανε κάμποσα χρόνια στη ΣΕ έχουνε γίνει μέλη του κόμματός τους. Κανένας μέχρι τώρα δεν είχε αυτό... πώς να το χαρακτηρίσεις; αυτό το θράσος, να εμφανίσει τον εαυτό του εντεταλμένο διορισμένο στο κόμμα που τον ανέδειξε από άλλο, το σοβιετικό κόμμα, και έτοιμος ν’ απολογηθεί μόνον εκεί κι όχι εδώ. Ε! Όχι. Όχι. Εδώ θα απολογηθεί.

Κι ενώ λέει αυτά ότι αυτός δεν έχει καμιά σχέση με το κόμμα μας, τον διορίσανε εδώ, και δεν έχει καμιά υποχρέωση να απολογηθεί εδώ, αλλά στο Σοβιετικό Κόμμα, ύστερα τον πιάνει ο πόνος για το παιδί να μην το πετάξουμε μαζί με τα βρόμικα νερά. Τέτοιος πόνος είναι περιττός. Και αυτό το ύφος του ανθρώπου του έτοιμου να θυσιαστεί ο ίδιος, αλλά να γλιτώσει το παιδί, να πεταχτεί μαζί με τα βρόμικα νερά, είναι απολύτως περιττός. Ο ίδιος προσπαθεί να πετάξει το παιδί και ν’ αφήσει τα βρόμικα νερά. Όταν αυτός παρακάτω αναφέρεται στην ιστορία του Κόμματος, γι’ αυτόν κόμμα οι χρονολογίες. Αρχίζει το κόμμα το ’31 μέχρι το ’40 και το ξαναρχίζει από το ’45 και δώθε. Κόμμα δεν υπάρχει γι’ αυτόν ούτε μέχρι το ’31 ούτε το ’40–’45 που έλειπε από την Ελλάδα. Συνταυτίζει το εαυτό του με το κόμμα. Κι αφού κάνει αυτή τη μαθηματική εξίσωση ΚΚΕ = Ζαχαριάδης, λέει: τέλος πάντων κρεμάστε τον Ζαχαριάδη, αλλά μην πειράζετε το κόμμα. Με την εξίσωση αυτή βγαίνει άμα πειράξεις τον Ζαχαριάδη κατέστρεψες το κόμμα. Ε! όχι. Το κόμμα πολλές φορές βρέθηκε μέσα σε βρόμικα νερά και τα πέταξε τα βρόμικα νερά. Από την ίδρυσή του πέρασαν πολλοί σαν τον Ζαχαριάδη, πέρασαν, τους πέταξαν. Τους πέταξε το κόμμα, και το παιδί αυτό μόνο του έχυσε τα βρόμικα νερά και βγήκε και διασώθηκε. Πετάχτηκαν, από ποιους θέλετε ν’ αρχίσω, Δημητράτηδες, Γεωργιάδηδες, Σταυρίδηδες, που συμπίπτουν πιο πολύ λιγάκι αν θέλετε, πετάχτηκαν και το παιδί δεν έπαθε τίποτα. Μεγάλωσε, άντρωσε, κι όταν ήρθε ο Ζαχαριάδης ξανά το 1945, το βρήκε σε τέτοια κατάσταση που δεν ήξερε από πού ν’ αρχίσει, να το πελεκήσει, και να το πνίξει πάλι μέσα σε βρόμικα νερά.

Ο Ζαχαριάδης όταν αναφέρεται στην ιστορία του κόμματος σ. προσπαθεί να στριμώξει μέσα σ’ ορισμένα καλούπια γεγονότα και χρονολογίες, έτσι που να βγαίνει ότι πριν απ’ αυτόν δεν υπήρχε τίποτε, και μετά απ’ αυτόν δε θα μείνει τίποτα.

Δεν είναι καιρός και ούτε είναι σωστό η Ολομέλεια ν’ απασχοληθεί μ’ αυτά τα ιστορικά ζητήματα. Επιβάλλεται όμως, με άρθρα, με μελέτες, με διαλέξεις να επανορθώσουμε αυτή τη διαστρέβλωση της ιστορίας που συνειδητά εδώ και 25 χρόνια κάνει ο Ζαχαριάδης.

Εγώ δε θα μιλήσω για την ιστορία κλπ., είπαμε πώς πρέπει να εξηγηθούν. Αλλά θα αναφερθώ σε μερικά ζητήματα νεότερα.

Μίλησε για το 1946 για την αποχή από τις εκλογές, και για ν’ αποδείξει ότι δεν ήταν και μεγάλο λάθος η αποχή, άρχισε να μιλάει πόσους ψήφους θα παίρναμε στις εκλογές και είχε τη μακροθυμία να πει, παραπάνω από 30% δεν παίρναμε. Ε, λοιπόν, σ. και 30% να παίρναμε, ήταν αδύνατο στην αντίδραση να μας απομονώσει από τις μάζες. Και για ν’ αποδείξει ότι είχαν όλα προετοιμαστεί για την ένοπλη αναμέτρηση, αναφέρει ότι οι μάζες μάς ακολουθούσαν. Σύντροφοι, μας ακολουθούσαν οι μάζες, αλλά μας ακολουθούσαν για νόμιμες μορφές πάλης, αυτό δείχνει πόσο απομονωμένος ήταν ο Ζαχαριάδης απ’ την ψυχολογία τους, από τις μάζες. Ούτε καταλάβαινε ούτε ήθελε ν’ ακούσει τι σκέφτεται ο κόσμος. Ο κόσμος στεκόταν ακόμη από το Δεκέμβρη όταν κατεβαίναμε με τον Πορφυρογέννη. Απ’ τα Τρίκαλα κατεβαίναμε, μας είχε καλέσει ο Σιτρίν, όπου κάναμε συγκεντρώσεις στις πόλεις που τις κατείχε ακόμα ο ΕΛΑΣ και στο Βόλο, και στη Λαμία κι όπου περάσαμε, ο Πορφυρογέννης ήταν μαζί, ο κόσμος μάς έλεγε: βρέστε τρόπο να σταματήσει αυτό το κακό. Δεν μπορεί να συνεχιστεί. Δεν ήθελε ο κόσμος, πώς το λένε. Δεν ήταν προετοιμασμένος ψυχικά να μας ακολουθήσει σ’ ένοπλη αναμέτρηση. Έπρεπε να πειστεί με την ίδια του την πείρα, για να μας ακολουθήσει και στην ένοπλη αναμέτρηση. Μας ακολουθούσε για εκλογές, μας ακολουθούσε σε συγκεντρώσεις, μας ψήφιζε στα συνδικάτα, μας ψήφιζε στους συνεταιρισμούς, όπου θέλετε μας ψήφιζε. Άνθρωπος ο οποίος δεν ανακατεύτηκε με τη μάζα, δε μπορεί να διακρίνει αυτά τα πράγματα, ποια είναι η ψυχολογία του λαού. Πώς αλλάζει. Εγώ έχω προσωπική πείρα. Υπήρχαν αντιδραστικοί, καθυστερημένοι εργάτες, οι οποίοι με την παραμικρή ευκαιρία ίδρυαν διασπαστικό σωματείο στο Βόλο. Και ήταν αυτοί μια μειοψηφία ελάχιστη. Πάντοτε είχαμε 90% πλειοψηφία. Στις βουλευτικές εκλογές του 1920 αυτοί που μας καταψήφιζαν στο σωματείο, και φτιάναν δικό τους, διασπαστικό, ήταν επικεφαλής, με κόκκινη σημαία να πάνε ψηφίσουν εμάς τους ίδιους σαν υποψήφιους για βουλευτές. Στο σωματείο μάς φοβόντανε, λέει, γιατί κάναμε διαρκώς απεργίες, αλλά μας θέλανε για βουλευτές, διότι ήταν βέβαιο ότι θα υποστηρίξουμε τα συμφέροντα του λαού. Τέτοιες αποχρώσεις ψυχολογίας των μαζών, άνθρωποι οι οποίοι δεν ανακατεύτηκαν μ’ αυτές ούτε τις καταλαβαίνουν. Επειδή μας ψήφισαν τον ΕΡΓΑΣ στα συνδικάτα, επειδή μας ψήφισαν στους συνεταιρισμούς, το χρησιμοποιεί αυτό σαν επιχείρημα ο Ζαχαριάδης για ν’ αποδείξει ότι ήταν έτοιμοι αυτοί οι άνθρωποι για να μας ακολουθήσουν και στην ένοπλη αναμέτρηση. Δεν είναι σωστό.

Ανέφερε ανάμεσα στ’ άλλα και τον Σιάντο σαν εμπόδιο. Εγώ, όχι μόνο δεν έχω πειστεί ότι ο Σιάντος ήταν πράκτορας. Κι επειδή μίλησε για επιτροπή, καλά είναι να βγάλουμε μια επιτροπή, να εξετάσει όλα αυτά τα ζητήματα. Αυτή η μέθοδος του λασπώματος, όλων, δεν έχει αφήσει κανέναν και ζωντανούς και πεθαμένους. Τον Ζεύγο, χαφιέ τον έκανε. Δεν άφησε κανένα σύντροφοι. Εδώ ανέφερε τέσσερους απ’ το Γραφείο. Αλλά τους άλλους τους έχει στον κατάλογο εδώ. Τον Υφαντή, επίσης ύποπτο τον έχει. Τον Σταθά όταν τον πήρε στο ΠΓ λέει: τον πήρα για να εξαπατήσω την Ασφάλεια, να νομίζει ότι έχει πράκτορα στο ΠΓ γιατί ξέρω ότι είναι πράκτορας της Ασφάλειας και αυτός. Δεν ξέρω αν υπάρχει και ένας που να μην τον χαρακτηρίσει ύποπτο, και χαφιέ. Ε, αυτό το βιολί πρέπει να σταματήσει. Να ξεκαθαριστεί και να βγει μια επιτροπή να εξετάσει από τα γεννοφάσκια και τον Ζαχαριάδη από το ποια μαμή τον τράβηξε, και μέχρι πού έφτασε, όλη του τη σταδιοδρομία.

Μίλησε ότι η πολιτική του από το 1945 και δώθε ήταν βασικά σωστή, αλλά είχε μερικά λάθη. Κι άρχισε, αν αρχίζεις και τ’ απαριθμείς τα λάθη, μοιάζει σαν εκείνο που λένε στο χωριό μου, καλό παιδί, αλλά είναι λιγάκι κλεφτάκος, μασκαρατζίκος, απατεώνας χωριάτης, λωποδύτης, κατά τα άλλα είναι καλό παιδί. Αυτά είπε.

Για τον Δημητρακαρέα και τον Γουσόπουλο, ενώ είναι το κάτι πρωτοφανές μέσα στο παγκόσμιο κίνημα, πήγε και θεωρητικά να το δικαιολογήσει σύντροφοι. Έχει γραφεί κάπου, θαρρώ στο Νέο Κόσμο, ότι κι ο Λένιν ακόμα χρησιμοποιούσε τον Μαλινόφσκι, διαστρεβλώνοντας φυσικά την ιστορία και του Μπολσεβίκικου κόμματος σ. Για τον Δημητρακαρέα δεν είναι μονάχα αυτά. Ο αστικός Τύπος στην Ελλάδα έγραψε ότι ο Δημητρακαρέας χρησιμοποιήθηκε για την αποστολή χρημάτων, στα 1950–51, κι ότι αυτοί που πιάστηκαν και τουφεκίστηκαν είναι εκείνοι που πήραν τα χρήματα, που στάλθηκαν μέσω του Δημητρακαρέα. Δεν πρέπει από το ’53 ξέρω γω σα δημοσιογράφος κλπ. να εξεταστεί η υπόθεση και του Δημητρακαρέα, αλλά πρέπει από το Παρίσι να εξεταστεί. Η επιτροπή αυτή πρέπει να εξετάσει όλα αυτά τα πράγματα. Αυτό το ζήτημα του Γουσόπουλου είναι... θου κύριε φυλακήν τω στόματί μου.

Γενικά για την πολιτική του Ζαχαριάδη εγώ δε θα χρησιμοποιήσω κανένα χαρακτηρισμό. Θα πάρω το χαρακτηρισμό μονάχα που του δίνει ο πιο ένθερμος και αφοσιωμένος οπαδός του, ο Πολύδωρος. Εκεί λέει, μιλώντας για τον Γουσόπουλο: Τέλος πάντων τι φωνάζετε. Καταλαβαίνετε μ’ αυτό που λέτε ότι ο Ζαχαριάδης έστειλε τον Γουσόπουλο κάτω, ότι κάνετε προδοσία χειρότερη κι απ’ την Καζέρτα κι απ’ αυτήν. Κι αν ακόμα τον έστειλε, δεν πρέπει να το πείτε γιατί δυσφημείτε το κόμμα. Γιατί κι αν τον έστειλε τέλος πάντων, είναι ένα από τα πολιτικάντικα ακροβατικά σάλτα μορτάλε που βρίθουν στην πολιτική ζωή του Ζαχαριάδη. Μια αυτή μονάχα θέλω να υπενθυμίσω στον Πολύδωρο. Αυτός που κάνει τα σάλτα μορτάλε στο τσίρκο διακινδυνεύει το δικό του το κεφάλι μονάχα. Τα σάλτα μορτάλε όμως ενός αρχηγού ενός κόμματος μαζικού τα πληρώνουν τα κεφάλια δεκάδων χιλιάδων αγωνιστών του ελληνικού λαού. Τα πλήρωσαν. Τα πλήρωσε ολόκληρος ο ελληνικός λαός με τάφους, με αίμα, με δάκρυα και με δεσμά του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Αυτή είναι η διαφορά μεταξύ του σαλτιμπάγκου του τσίρκου και του σαλτιμπάγκου του Πολύδωρου, που αναφέρει εδώ, για τον Ζαχαριάδη.

Ένα άλλο, χαρακτηριστικό του τρόπου με τον οποίο καθοδηγούσε το κόμμα ο Ζαχαριάδης είναι, αυτό το αίσχος, η έκθεση του Βλαντά. Ήρθε στα χέρια του, στο ΠΓ απευθύνεται αυτή η έκθεση, εδώ και 5–6 μέρες, σύντροφοι, τη βρήκαμε. Ορθώθηκαν οι τρίχες μας, τη διάβασε ο Ζαχαριάδης, δεν ξέρω αν του έδωσε και συγχαρητήρια, ότι ξύριζε τους ανθρώπους στο κεφάλι και τους έβαζε από πάνω ένα δοχείο και έσταζε νερό. Εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια εφαρμόζαν οι Κινέζοι αυτό το μαρτύριο. Κι έρχεται τώρα ο Βλαντάς και ζητάει να καταργηθούν οι αποφάσεις της 6ης Ολομέλειας. Βλαντά, αν δεν υπήρχαν οι αποφάσεις της 6ης Ολομέλειας, κι ερχόσουν να μιλήσεις εδώ έτσι που μίλησες, το λιγότερο θα σε βάζανε στο κεφάλι. Το λιγότερο που είχες να πάθεις. Ακριβώς η 6η Ολομέλεια σου έδωσε το δικαίωμα να μιλάς από δω πάνω.
Δείχνει όμως την ευσυνειδησία του αρχηγού του κόμματος, όταν παίρνει μια τέτοια έκθεση, και τον κρατάει αυτόν σύντροφοι, απ’ τους στενότερους συνεργάτες του, τον χρησιμοποιεί δεξί του χέρι, και υπάρχει μάλιστα και ιδιαίτερο όργανο έξω από τη Γραμματεία και εκτός απ’ τη Γραμματεία στο ΠΓ. Βρέθηκε ένας φάκελος μέσα στον οποίο, αυτό γράφει με τα χέρια του Βλαντά, αποφάσεις των τεσσάρων, α; των μεγάλων δεν έχει; Τι είναι αυτές οι αποφάσεις των τεσσάρων, τέλος πάντων; Τι είναι αυτό το όργανο των τεσσάρων; Ούτε Γραμματεία είναι, η Γραμματεία αποτελούνταν από τρεις, το ΠΓ από πέντε, οι αποφάσεις των τεσσάρων.

Κι ενώ μιλάει ο Ζαχαριάδης ότι το κόμμα μας, με την πολιτική που εφάρμοσε αυτός, σημειώνει προχωρική άνοδο, είναι βρισιά στα θύματα, είναι ιεροσυλία στους τάφους που άνοιξε απ’ το ’50, μεις δε λέμε για τους άλλους, αλλά απ’ το ’49 και δώθε: Τα θύματά του βοούν.

Για το ζήτημα του αντιδιεθνισμού, είπα ότι αυτός εδώ έβαλε τούτη την τορπίλα. Λέγοντας ότι είναι διορισμένος και δεν έχει να δώσει λόγο σε κανέναν, είναι μια αντισοβιετική επίθεση. Αλλά το ζήτημα του αντιδιεθνισμού, του αντισοβιετισμού ο Ζαχαριάδης το καλλιεργούσε συστηματικά και ύπουλα από πολλά χρόνια. Στα 1946 είχα την εξής περίπτωση. Ο Γαβριηλίδης, αρχηγός του Αγροτικού Κόμματος, συνδεόμουν μ’ αυτόν στενά γιατί είχαμε κάνει μαζί εξορία στην Ανάφη. Κι ήρθε μια μέρα καταστεναχωρημένος και με βρήκε και με ρώτησε: Σύντροφε Θέο, ζητήσαμε μια ενίσχυση από σας για το κόμμα μας, που ξέρουμε ότι έχετε τενεκέδες, καζοτενεκέδες χρυσές λίρες κι είχαμε πάρει κατά την περίοδο της κατοχής από τους Εγγλέζους, στη μάχη που κάναμε, είχαμε λεφτά. Κι ο Ζαχαριάδης με παρέπεμψε να πάω να ζητήσω από τη Σοβιετική πρεσβεία λεφτά. Είναι αυτό ή δεν είναι προβοκάτσια, σύντροφοι; Εγώ προσωπικά το 1946 πήγα στη Μόσχα σαν αντιπρόσωπος της Συνομοσπονδίας, μαζί με δυο, με τον Στρατή και με τον Καλομοίρη, στην Εκτελεστική Επιτροπή της ΠΣΟ.

Επήγαμε, ώσπου να γυρίσουμε μας είχε καθαιρέσει ο Τσαλδάρης. Και είχε μείνει η Συνομοσπονδία, η Εκτελεστική σχεδόν παράνομη. Είχαν διορίσει άλλους. Στη συζήτηση που έκανα ότι ανάμεσα στ’ άλλα προβλήματα τώρα θα μπαίνει και το πρόβλημα πώς θα εισπράττουμε τις συνδρομές, για να πληρώνουμε τουλάχιστον τους μισθούς (;) των συμμάχων μας, ο Ζαχαριάδης λέει γιατί δε ζήτησες να σου δώσουν καμιά 10.000 δολάρια απάνω! Εγώ έμεινα στήλη άλατος δηλαδή. Πώς ήταν δυνατόν τώρα με τον Καλομοίρη, τον Στρατή, κι από πού ως πού, πώς γίνονται αυτά τα πράγματα. Το ύφος αυτό να εμπνεύσει και να καλλιεργήσει σ’ όλον τον κόσμο, ότι εκείνοι είναι μισθοφόροι. Το κίνημα εκεί κάτω, το Αγροτικό Κόμμα, μπορεί να είναι εξάρτημα, να το εκθέσει. Αυτή είναι μια συστηματική, αντισοβιετική καλλιέργεια. Τώρα αυτός ο αντιδιεθνισμός που εκδηλώνεται με τη φραξιονιστική ομάδα, αυτή την πλατφόρμα της. Για ν’ αποδείξει ο Ζαχαριάδης ότι δεν είχε σεχταριστική πολίτικη τελευταία, και ότι χάρη στην πολίτικη του, σημειώθηκαν αυτές οι άνοδες, ανέφερε ότι, πολλές φορές μας διόρθωσαν εμένα και τον Καλούδη στη δουλειά μας στο συνδικαλιστικό. Κι ότι είναι ψέμα αυτό που λέμε εμείς ότι, καλλιέργησαν τη διάσπαση, και βάλαν προσανατολισμό για ίδρυση νέας Γενικής Συνομοσπονδίας. Είναι αλήθεια ότι πολλές φορές μας διορθώσανε. Και μένα, και τον Παππού, και τον μπάρμπα-Βασίλη και τον Καλούδη. Άμα γράφαμε τίποτα, αμέσως βαρούσε το τηλέφωνο, μπάρμπα-Κώστα, πάλι ξέχασες να βρίσεις τον Στρατή. Το ίδιο γινόταν και με τον Βασίλη. Εδώ είναι οι σύντροφοι. Δεν τον έβρισες τον Στρατή. Ε ρε παιδιά, βάλτε τον, τέτοιος που είναι αυτός, βάλτε τον. Αλλά ορισμένες άλλες πιο ριζικές διορθώσεις έκανε, μια στα 1950 και μια στα 1952. Μας ανατέθηκε να φτιάξουμε μια απόφαση, για τη δουλειά μας στα συνδικάτα. Τη φτιάξαμε μαζί με το σ. Γκρόζο, δυο, τρία σχέδια τ’ απόρριψαν, στο μεταξύ αρρώστησα εγώ, και δημοσιεύεται ένα εξάμβλωμα, πιάνει καμιά δεκαριά σελίδες του Νέου Κόσμου μνημείο σεχταρισμού. Είναι έργο του Βλαντά. Φυσικά κανένας δεν μπορεί ν’ αμφισβητήσει την αυθεντία του Βλαντά στα συνδικαλιστικά ζητήματα, όπως δεν μπορεί να την αμφισβητήσει και στα στρατιωτικά. Αφού με γράμμα του λέει, σύντροφοι, ότι σ’ όλη τη σταδιοδρομία του τη στρατιωτική μόνο δυο μάχες έχασε. Και καλεί να του αποδείξει αν υπάρχει μεγαλύτερος στρατηγός στον κόσμο, που να ’χασε λιγότερο από δυο μάχες. Ότι πέρασε τα γυαλιά και σε επαγγελματίες στρατιωτικούς. Σ’ αυτήν την απόφαση λοιπόν, βρίζει σε γενεές 14 τους Στρατήδες, τον ΕΣΚΕ δεν αφήνει κανένα και στα τελευταία λέει: σας δίνουμε και το χέρι να κάνουμε την Ενιαία Συνδικαλιστική Αντιπολίτευση. Άλλη μια φορά μας διορθώσανε το 1952. Τότε φτιάσαμε επίσης ένα σχέδιο απόφασης το απόρριψε και εκείνο ο Βλαντάς κι έγραψε το δικό του. Το οποίο λέει τα ίδια και χειρότερα. Μπορείτε να πάρετε τους Νέους Κόσμους, να μη σας απασχολώ εδώ, να τα διαβάσετε αυτά, να φωτιστείτε κι άμα διαβάσετε ως την παράγραφο, θυμηθείτε τι λέει η πρώτη, είναι τόσα σαφή και συγκεκριμένα τα πράγματα εμένα να ρθείτε να μου τρυπήσετε τη μύτη. Ειδικά τώρα στην Ελλάδα πήγαιναν για καινούργια συνομοσπονδία ή δεν πήγαιναν; Σύντροφοι, αυτή είναι της 1 Μαΐου η Αυγή. Εδώ το κλισέ αυτό δείχνει μια εργάτρια και έναν εργάτη. Κάτω είναι σπασμένη η Γενική Συνομοσπονδία και την τσαλαπατούνε. Από πάνω φωνάζει: Ζήτω η εργατική, η ενότητα των εργαζομένων. Τη Γενική Συνομοσπονδία την έχει συντρίμμια και την τσαλαπατούν. Και παρακάτω έχει ΓΣΕΕ καταπόδι, που προσπαθεί να πιάσει τους εργάτες, και οι εργάτες φεύγουν, ορίστε. Το μεγαλύτερο αίσχος που είχε να δείξει η τακτική του κόμματός μας απέναντι στο συνδικαλιστικό κίνημα είναι αυτό το πράγμα. Κι αυτό που βλέπετε είναι της αντίδρασης, του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης Πρωτομαγιάτικο. Έχει έναν εργάτη, που σηκώνει το χέρι και φωνάζει: Για ψωμί, ειρήνη, λευτεριά. Παραδώσαμε τα άγια τοις κυσί που λένε οι καθαρευουσιάνοι. Τον τίμιο αγώνα για την ενότητα τον αφήσαμε στα χέρια αυτωνώνε κι εμείς πήραμε το δρόμο της διάσπασης.

Είναι ψέμα να λέει ότι με δική τους πρωτοβουλία το κάνανε αυτό. Εδώ ήρθε συνδικαλιστική αντιπροσωπεία, μιλήσαμε με όλους, και με τους αντιδραστικούς, και με τους προοδευτικούς και με τους δημοκρατικούς, και με τον Στρατή τον ίδιο, και μας είπαν ότι εντολή των καθοδηγητών του κόμματος που ήταν κάτω. Απεσταλμένοι από δω. Ο Γούσιας, το ομολόγησε στην αρχή. Προχτές άρχισε και τα αρνούνταν και έλεγε ότι δε θέλει να γίνει 2½ Διεθνής. Το ομολόγησε, και το δικαιολόγησε ότι εγώ τηλεγράφησα και δε μου απαντήσανε. Και προχώρησε. Ο Πορφυρογέννης επίσης αναγνώρισε ότι δεν ήταν δυνατόν να γίνει αλλιώς, αφού είναι ανοργάνωτοι οι εργάτες και μας διαγράφουν. Και πιάνει και κάνει εξυγιαντικά σωματεία. Συνεργάζονταν με τον Κετσέα, το στρατηγό, που έχει διοριστεί τώρα, Γενικός Διευθυντής των Σιδηροδρόμων, και φτιάξαν σωματεία παράλληλα σιδηροδρομικά, όχι απλώς παράλληλα κατά δίχτυ άλλα σπάσαν τους σιδηροδρομικούς και κατά κλάδους. Φτιάξαν ξεχωριστό σωματείο έλξης, ξεχωριστό κίνησης, ξεχωριστό σταθμών, ξεχωριστό γραφείων κλπ. με τη συνεργασία τη δική μας σ. Μιλάει τώρα για Χατζηδημήτρη. Τον Χατζηδημήτρη αυτοί, δέχτηκαν να τους σκεπάσει κάτω από την ταμπέλα του. Αυτή η συνομοσπονδία που ίδρυσε ο Χατζηδημήτρης, και που συνεργάζονταν οι δικοί μας, είναι έργο του Γονή. Περισσότερο απ’ αυτό δεν μπορούσε να μας κομπρομεντάρει και να μας εκθέσει στην εργατική τάξη. Ο Γονής είναι ο χειρότερος αντεργάτης υπουργός που εμφανίστηκε στην ιστορία του ελληνικού κινήματος. Αυτός θυσίασε τους καπνεργάτες με όλα τ’ αντεργατικά μέτρα. Αυτός ίδρυσε τη συνομοσπονδία, γιατί ήρθε σε σύγκρουση με τον Μακρή, αλλά οι εργάτες δεν πλησίασαν εκεί.

Το Δημοκρατικό Συνδικαλιστικό Κίνημα που προσπαθούν να πάρουν να το παρουσιάσουν σαν έργο της παλιάς καθοδήγησης, έγινε με τη δουλειά και με την αυτοθυσία των κομμουνιστών, που ήταν κάτω, οι οποίοι παραβίασαν, και παραγνώρισαν και αγνόησαν τις υποδείξεις που είχαν από δω. Μιλήσαμε με τους συντρόφους αυτούς, και συγκροτήθηκε αυτό, αλλά μετά τη συγκρότησή του, η καθοδήγηση η παλιά έδωσε τέτοια κατεύθυνση για διάσπαση, να πάρει χαρακτήρα της καινούργιας συνομοσπονδίας, ώστε να απομονωθεί και να ξαναδιαλυθεί. Αυτά είναι τα έργα της. Εμείς, σύντροφοι, προσπαθήσαμε να επαναφέρουμε στο σωστό δρόμο. Και είχαμε αρκετή πρόοδο, κάναμε αρκετά βήματα, σ’ αυτό σταμάτησαν εκείνα τα... πορτρέτα εργατοκαπήλων. Δεν ασχολούνταν σύντροφοι, ούτε το Δημοκρατικό Συνδικαλιστικό Κίνημα ούτε η Αυγή με την οργάνωση αγώνων, ασχολούνταν με την «εξυγίανση» εντός εισαγωγικών. Εμείς είπαμε ότι η δουλειά τους δεν είναι η διάσπαση, αλλά η ενότητα και η πάλη για τις άμεσες διεκδικήσεις. Τα αποτελέσματα αυτά φαίνονται αν πάρουμε κατά μήνα τους απεργιακούς αγώνες. Θα δούμε από το Σεπτέμβρη και δώθε ότι το απεργιακό κίνημα ανεβαίνει. Αυτό στο Γενικό Συμβούλιο της ΕΔΑ ο ίδιος ο Πασαλίδης το αναφέρει. «Παράλληλα οι εργαζόμενοι και οι συνεπείς συνδικαλιστικοί παράγοντες, αφού ξεκαθάρισαν τον προσανατολισμό τους στο θέμα της ενότητας, συνέχισαν τις προσπάθειές τους για να εξασφαλιστεί η δημοκρατική λειτουργία των συνδικάτων, για να γίνουν τα συνδικάτα οι εστίες της ενότητας όλων των εργαζομένων, οι μοχλοί της κινήσεώς τους.» Τώρα το να λέει ο αυτός ότι εμείς καλούμε τους Μακρήδες, προσπαθούμε να συνεργαστούμε μαζί τους, γιατί τους ονομάζουμε καταπιεζόμενους, είναι ολίγον τι δημαγωγία. Εμείς τονίζουμε ότι σκοπός της πάλης του Δημοκρατικού Συνδικαλιστικού Κινήματος, δεν είναι η αντικατάσταση των διοικήσεων, είναι η αποκατάσταση της δημοκρατικής λειτουργίας των συνδικάτων. Και τις διοικήσεις να τις εκλέγουν μόνοι τους οι εργάτες ελεύθερα, να τους εκλέγουν, να τους αντικαθιστούν, να τις ελέγχουν. Τα συνδικάτα να είναι τέτοια, που τα θέλουν οι ίδιοι οι εργάτες. Αυτό είναι μια διατύπωση παρμένη από την ίδια τη Γενική Συνομοσπονδία της Γαλλίας, και είναι απόλυτα σωστή. Και δεν ικανοποιεί τις σεχταριστικές απόψεις ούτε του Βλαντά ούτε του Γούσια ούτε του Ζαχαριάδη.

Φυσικά τονίστηκε στην εισήγηση, το ξανατονίζω κι εγώ ότι η δουλειά μας στα συνδικάτα συναντάει μεγάλες δυσκολίες, που δημιουργούν ευνοϊκό έδαφος για να εμφανιστούνε λαθεμένες απόψεις, και προς το σεχταρισμό, όπως αποχώρηση, διάσπαση, εγκατάλειψη μερικών αγώνων, εν ονόματι των γενικών απεργιών, μικρή αλλά επαναστατική συνομοσπονδία, αλλά και προς τα δεξιά, προς τη συνθηκολόγηση, σαν κι αυτή την περίπτωση που αναφέρεται στην εισήγηση με τους κεραμοπλινθοποιούς. Η δουλειά στα συνδικάτα είναι ένας από τους πιο σοβαρούς τομείς, γιατί μόνο αν ανεβάσουμε τους απεργιακούς αγώνες των εργαζομένων, θα δημιουργήσουμε το κλίμα, την ατμόσφαιρα για να κινητοποιήσουμε και τ’ άλλα στρώματα των εργαζομένων. Ένα δυνατό, ενιαίο μετωπικό οργανωμένο εργατικό κίνημα, θα γίνει το βάθρο αλλά και η αποφασιστική κινητήρια δύναμη, για τη συσπείρωση των λαϊκών δυνάμεων, σ’ ένα πατριωτικό δημοκρατικό μέτωπο.

Σύντροφοι, θα μπορούσα κι εγώ όπως ο καθένας να μιλήσω και ν’ αντικρούσω τα όσα είπαν οι Βλαντάς και ο Γούσιας ή και τα όσα έγραψε ο Πολύδωρος στο γράμμα του, νομίζω όμως πως δεν πρέπει να βοηθήσουμε αυτούς που θέλουν να κάνουν την Ολομέλειά μας να ασχοληθεί με παρελθοντολογία, με τυμβωρυχία και με τόσο υψηλά πολιτικά, φιλοσοφικά και θεωρητικά νοήματα, όπως είναι τα παλούκια και τα ξεβρακώματα του Βλαντά, ή τα όσα αναφέρει στο γράμμα του ο Πολύδωρος. Θα ’θελα μονάχα να πω μερικά λόγια για μερικές ευθιξίες που εκδηλώνουν μερικοί σύντροφοι. Πραγματικά σ. πολύ το τράβηξαν και πολύ γίνηκε η προσπάθεια δυσφήμισης των στελεχών του κόμματος σ’ όλα αυτά τα χρόνια. Και χτυπάει άσχημα κάθε χαρακτηρισμός. Πρέπει να προσέχουμε πραγματικά στους χαρακτηρισμούς. Αλλά από αυτού και πέρα έχει κι ορισμένα όρια. Όχι εν ονόματι των μη χαρακτηρισμών να κρύβουμε τις αρρώστιες. Όχι σαν τις χωριάτισσες που έχουν κοπέλα για παντρειά, και λένε, αμάν να μην το δει το κορίτσι μου ο γιατρός αν αρρωστήσει, γιατί δε θα το πάρει κανένας. Καλύτερα να το δει ο γιατρός, να βρει την αρρώστια του ο γιατρός παρά να πεθάνει άρρωστο.

Κλείνοντας το λόγο μου θέλω να τονίσω πως σήμερα ένα είναι το ερώτημα που ορθώνεται μπροστά μας. Είναι σε θέση το ΚΚΕ να δώσει τη δυνατή ώθηση που χρειάζεται για την ανάπτυξη και το δυνάμωμα της ενωμένης πάλης του λαού, πάλης για τη βελτίωση των όρων της ζωής και ενάντια στην εξαθλίωση, πάλης για την πραγματοποίηση της πιο πλατιάς πατριωτικής δημοκρατικής ενότητας που θα εξασφαλίσει και θα επιταχύνει την πολιτική εξέλιξη προς την εθνική δημοκρατική αλλαγή προς την αποκατάσταση της εθνικής ανεξαρτησίας; Όλα τα γεγονότα που αναλύονται στην εισήγηση, η ενότητα που παρουσίασε το κόμμα μας το ανεβασμένο πολιτικό επίπεδο, που χαρακτηρίζει τις συζητήσεις της Ολομέλειας, η πίστη και η αφοσίωση που δείχνουν οι κομμουνιστές της Ελλάδας, όλα αυτά αποτελούν εγγύηση ότι το κόμμα μας είναι σε θέση να εκπληρώσει αυτά τα τιμητικά του καθήκοντα υπό τον απαράβατο όρο όμως ότι θα τηρήσει σωστά τις μαρξιστικές-λενινιστικές αρχές και θ’ αποκρούσει κάθε απόπειρα παλινόρθωσης του κακού παρελθόντος και των φορέων του. Και κάθε απόπειρα διατήρησης μέσα στις γραμμές του ΚΚΕ φραξιονιστικών ομάδων εν ονόματι της συνύπαρξης του μόντους βιβέντι όπως βγήκε μια μόδα τώρα να λέγεται. Αυτό το λέω γιατί έκανα μερικές παρατηρήσεις στους λόγους ορισμένων απ’ αυτούς που επιτίθενται στην 6η Ολομέλεια. Όλοι τους έβαλλαν ενάντια στη Βάρκιζα, στο Λίβανο, στην Καζέρτα, αλλά όταν καθορίζουν ευθύνες με μεγάλη λεπτότητα και προσοχή ξέχασαν τον Πορφυρογέννη. Ο Πορφυρογέννης έχει βάλει την υπογραφή του και στο Λίβανο και στην Καζέρτα. (Διαμαρτύρεται ο Πορφυρογέννης). Είναι λιγάκι, σε σκέψη μπαίνει αυτό το πράγμα. Αυτή η αμνησία η γενική είναι κάπως αξιοπρόσεχτη. Δεν πρέπει λοιπόν, μόντους βιβέντι να κάνουμε εδώ, το κόμμα μας δε θα μεταβληθεί σε ομοσπονδία φραξιονιστικών ομάδων. Θα μείνει κόμμα μαρξιστικό-λενινιστικό, γιατί μόνο σαν τέτοιο θα μπορέσει να φέρει στο νικηφόρο τέρμα το δύσκολο, μα ευγενικό του αγώνα. Και το κόμμα μας που ενσαρκώνει τους πόθους και τους πόνους του λαού μας, θα δικαιώσει πλέρια την εμπιστοσύνη με την οποία το περιβάλει ο λαός μας, και μοναδική φιλοδοξία κάθε ηγετικού στελέχους, κάθε κομμουνιστή, είναι να συμβάλει, να προσφέρει τα πάντα, για να εκπληρώσει με επιτυχία την τιμητική του αποστολή το κόμμα μας.

Εκδοση: ΚΕ του ΚΚΕ, Η 7η ΠΛΑΤΙΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ 18–24 Φλεβάρη 1957. Εισηγήσεις–Αποφάσεις–Ομιλίες–Πρακτικά, "Σύγχρονη Εποχή", Αθήνα 2011, σελ. 297–307.

Ο Κώστας Θέος (καθιστός αριστερά) με το προεδρείο της Ενωτικής ΓΣΕΕ