Στις 26 Αυγούστου 1743 γεννιέται ο μεγάλος Γάλλος φυσικός Αντώνιος Λαυρέντιος Λαβουαζιέ. Θεμελιωτής της νεότερης χημείας, διατύπωσε την αρχή της αφθαρσίας της ύλης, ανέλυσε τα στοιχεία που αποτελούν το νερό κλπ.
Σάββατο 26 Αυγούστου 2023
Σάββατο 19 Αυγούστου 2023
Μερίδιο στην εκμετάλλευση των πόρων της Σελήνης διεκδικεί η Ρωσία με το «Λούνα-25»
ΚΟΥΡΣΑ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΟΝ ΝΟΤΙΟ ΠΟΛΟ ΤΗΣ ΣΕΛΗΝΗΣ
Δευτέρα 14 Αυγούστου 2023
Παράξενο μαθηματικό φαινόμενο διέπει τους αριθμούς γύρω μας
ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ ΜΠΕΝΦΟΡΝΤ
Αν κανείς ζητούσε να δει έναν κατάλογο με τον πληθυσμό των χωρών του κόσμου, θα περίμενε να δει αριθμούς που το πρώτο ψηφίο τους θα ήταν τυχαίο, δηλαδή θα είχε την ίδια πιθανότητα να είναι 1, 2, 3, ...9. Επειδή στο δεκαδικό σύστημα τα ψηφία εξαιρούμενου του μηδενός είναι 9, η πιθανότητα αυτή θα ήταν περίπου 11,1%. Την ίδια τυχαιότητα θα περίμενε κανείς και σε έναν πίνακα με τα μήκη των ποταμών της Υδρογείου, τα ύψη των βουνών, τον αριθμό των θανάτων ή των γεννήσεων, τις τιμές των μετοχών ή τους αριθμούς που περιέχονται σε ένα τυχαίο τεύχος ενός περιοδικού.
Δευτέρα 7 Αυγούστου 2023
Ανθρώπινο είδος με μικρό εγκέφαλο ίσως έθαβε τους νεκρούς του, έλεγχε τη φωτιά και χάραζε σχέδια
Καλλιτεχνική απεικόνιση του ανθρώπου ναλέντι (Homo naledi) |
Στα εκατομμύρια χρόνια της εξέλιξης του ανθρώπου, ο εγκέφαλός του τριπλασιάστηκε σε μέγεθος και η συμπεριφορά του έγινε εκθετικά πιο περίπλοκη, ιδιαίτερα απ' όταν άρχισε να σχηματίζει πολυμελείς ομάδες με κοινωνική οργάνωση. Οι πρώιμοι ανθρωπίδες (μέλη της οικογένειας του ανθρώπου) κατασκεύαζαν μόνο απλά πέτρινα εργαλεία. Αργότερα, πρόγονοί μας με μεγαλύτερο εγκέφαλο εφηύραν πιο εξεζητημένα εργαλεία και ανέπτυξαν πιο προχωρημένες στρατηγικές για την επιβίωσή τους.
Δευτέρα 31 Ιουλίου 2023
Νέα προσπάθεια της Ινδίας για ομαλή προσσελήνωση και εξερεύνηση της Σελήνης
ΑΠΟΣΤΟΛΗ «ΤΣΑΝΤΡΑΓΙΑΝ-3»
Στις 14 Ιούλη εκτοξεύτηκε επιτυχώς από το διαστημοδρόμιο στη Σριχαρικότα, με τη βοήθεια ενός πυραύλου LVM3, η νέα μη επανδρωμένη αποστολή της Ινδίας προς τη Σελήνη. Η «Τσαντραγιάν-3» είναι η τρίτη ινδική αποστολή εξερεύνησης της Σελήνης και επιδιώκει να πετύχει την πρώτη ομαλή προσσελήνωση για την Ινδία και στη συνέχεια την εξερεύνηση της επιφάνειας του φεγγαριού με ρόβερ, καθώς η προηγούμενη παρόμοια αποστολή «Τσαντραγιάν-2» συνετρίβη, έχοντας άδοξο τέλος. Ωστόσο, το τμήμα της αποστολής εκείνης, που παρέμεινε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, ώστε να αποτελέσει ενδιάμεσο σταθμό αναμετάδοσης προς τη Γη των πληροφοριών από την άκατο και το ρόβερ, παραμένει σε λειτουργική κατάσταση και θα χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση που το τροχιακό τμήμα της τρέχουσας αποστολής παρουσιάσει πρόβλημα.
Κυριακή 9 Ιουλίου 2023
Η βαριά χρήση κάνναβης συνδέεται με τη σχιζοφρένεια
Μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Μάη στο επιστημονικό περιοδικό «Psychological Medicine» δίνει νέα στοιχεία που συνδέουν τη βαριά χρήση κάνναβης με την εκδήλωση σχιζοφρένειας, ιδιαίτερα στους νεαρούς άνδρες. Αναντίρρητα η βαριά χρήση κάνναβης ξεκινά συνήθως από την ελαφριά, «ψυχαγωγική» χρήση της κάνναβης και των παραπροϊόντων της, που σε αρκετές περιπτώσεις οδηγεί σε χρήση και διαφορετικών ναρκωτικών ουσιών (ηρωίνη κ.τ.λ.).
Τρίτη 28 Μαρτίου 2023
ChatGPT: Συνέπειες της ανάπτυξης της Τεχνητής Νοημοσύνης στον καπιταλισμό
Η έρευνα γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) παρουσιάζει ραγδαία πρόοδο τα τελευταία χρόνια. Δεν λείπουν βέβαια οι φωνές που επικεντρώνουν στις αδυναμίες της ΤΝ απέναντι στην ανθρώπινη νοημοσύνη, τονίζοντας ότι ακόμη απέχει πολύ από το να την πλησιάσει, ή επικεντρώνουν στη διαφορετικότητα της ΤΝ από την ανθρώπινη νοημοσύνη.
Κυριακή 12 Μαρτίου 2023
Μαρί Κιουρί
Το θηλυκό ισοδύναμο του Προμηθέα, που άλλαξε τον κόσμο!
Λίγες μέρες μετά από την ιστορική επέτειο της 8ης Μάρτη, την αφιερωμένη στους σκληρούς αγώνες των εργατριών και εργατών για ίσα μεροκάματα, ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς, λιγότερες ώρες εργασίας, και στις κινητοποιήσεις για διεκδίκηση της ισοτιμίας, της ελευθερίας και της χειραφέτησης των γυναικών, αφιερώνω αυτό το κείμενο σε μια μεγάλη αγωνίστρια.
Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2022
Σε χωματερές οι τεράστιες φτερωτές των ανεμογεννητριών
Η «πράσινη ανάπτυξη» έχει κίνητρο το κέρδος και στο όνομα της προστασίας του περιβάλλοντος οδηγεί στη ρύπανση του περιβάλλοντος και τη σπατάλη πόρων
Οι κεφαλαιοκράτες και οι κυβερνήσεις τους που πλασάρουν την «πράσινη ανάπτυξη» και τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), εφόσον νοιάζονται, όπως λένε, για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή δεν θα έπρεπε να έχουν κάνει μια ολιστική μελέτη για όλη τη διάρκεια ζωής των τεχνικών μέσων των ΑΠΕ, τα οποία σπέρνουν σε στεριά και θάλασσα σε όλο τον κόσμο;
Πέμπτη 16 Ιουνίου 2022
Νέες ανακαλύψεις για τον θαυμαστό αρχαίο αστρονομικό υπολογιστή
Οταν ένα αντικείμενο μεγέθους μεγάλου λεξικού από τα ευρήματα που ανασύρθηκαν από το ναυάγιο έξω από τα Αντικύθηρα, το 1900, άνοιξε από μόνο του στα δύο, ύστερα από μήνες έκθεσής του στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας, αποκάλυψε μπρούντζινα λεπτεπίλεπτα γρανάζια και έφερε τον σύγχρονο κόσμο αντιμέτωπο με μια απίστευτη ανακάλυψη.
Τετάρτη 15 Ιουνίου 2022
Το θαυμαστό μηχάνημα της αρχαιότητας
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ
Εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα, η επιστήμη επιστρέφει πάλι και πάλι, εξοπλισμένη με τα νέα όπλα της γνώσης, στη μελέτη του πιο αταίριαστου ανάμεσα στα αρχαιολογικά ευρήματα ηλικίας 2.100 ετών, του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, κομμάτια του οποίου ανασύρθηκαν το 1901 από αρχαίο ναυάγιο έξω από τα Αντικύθηρα.
Τρίτη 14 Ιουνίου 2022
Ο πρώτος υπολογιστής
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ
Το 1901, σφουγγαράδες από τη Σύμη ανέσυραν από ναυάγιο ρωμαϊκού πλοίου στα Αντικύθηρα τα υπολείμματα ενός περίπλοκου μπρούτζινου μηχανισμού με γρανάζια. Από τότε, το αινιγματικό εύρημα, που έγινε γνωστό ως ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, αποτέλεσε το επίκεντρο του ενδιαφέροντος, επιστημόνων και μη, από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο.
Κυριακή 1 Αυγούστου 2021
Κυριακή 4 Ιουλίου 2021
Μαρία Κιουρί
“Το φόρεμά της είναι σκούρο με ελάχιστο ντεκολτέ, τα χέρια της φαγωμένα από τα οξέα, είναι γυμνά. Δεν τα στολίζει ούτε μια βέρα. Ολόγυρά της στραφτοκοπούν στα πλατιά ντεκολτέ τα ωραιότερα διαμάντια της αυτοκρατορίας. Περιεργάζεται με αληθινή ευχαρίστηση τα βαρύτιμα κοσμήματα και παρατηρεί με έκπληξη ότι και οι άντρας της που είναι συνήθως τόσο αφηρημένος, έχει κι αυτός τα μάτια καρφωμένα στα κολιέ και στα αδαμαντοκόλλητα περιδέραια.
Τετάρτη 30 Ιουνίου 2021
Οι πραγματικοί φοβητσιάρηδες της «ψηφιακής εποχής»
Μέσα στα πολλά που γράφονται στον αστικό Τύπο για το ΚΚΕ, με αφορμή το Συνέδριό του και σε μια απελπισμένη προσπάθεια να το απαξιώσουν, είναι ότι το Κόμμα δεν μπορεί τάχα να παρακολουθήσει την «ψηφιακή επανάσταση», «αποστρέφεται την τεχνολογία», «η εποχή το ξεπερνά», είναι «αναχρονιστικό» και άλλα παρόμοια. Τα γράφουν αυτά με αφορμή την ανάλυση του Κόμματος για το πώς οι νέες τεχνολογίες αξιοποιούνται από το κεφάλαιο και τις κυβερνήσεις του ως εργαλείο μείωσης της τιμής της εργατικής δύναμης και έντασης της εκμετάλλευσης (π.χ. με την τηλεργασία).
Τρίτη 29 Ιουνίου 2021
Θεωρίες συνωμοσίας, COVID-19, αυθεντίες και επιστημονική αλήθεια
Μετά από εκατομμύρια νεκρούς και εκατοντάδες εκατομμύρια κρούσματα σε όλο τον κόσμο, ακόμη και σήμερα υπάρχουν άνθρωποι που αμφισβητούν την ύπαρξη της πανδημίας COVID-19 κι άλλοι, που θεωρούν ότι πρόκειται για διεθνή συνωμοσία, «για να μας βάλουν τσιπάκια» με τα εμβόλια, ή ότι η πανδημία οφείλεται στα δίκτυα 5G. Μπορεί να είναι λιγότεροι απ' ό,τι πριν από έναν χρόνο, αλλά υπάρχουν άνθρωποι που δεν εμβολιάζονται για τέτοιους λόγους.
Δευτέρα 21 Ιουνίου 2021
«Θέατρο πολέμου» το διαδίκτυο και η τεχνολογία
Κράτη και μονοπώλια κατασκευάζουν, αξιοποιούν, υποκλέπτουν ή «φυτεύουν» κενά ασφαλείας, σε έναν ανελέητο πόλεμο στον κυβερνοχώρο
Με τον κυβερνοχώρο να αναδεικνύεται ραγδαία σε «θέατρο πολέμου» ανάμεσα σε ανταγωνιστικά ιμπεριαλιστικά κέντρα, οι κυβερνοεπιθέσεις κλιμακώνονται την τελευταία δεκαετία, ως ένα υβριδικό όπλο για να πληγούν τα αντίπαλα συμφέροντα.
Κυριακή 14 Μαρτίου 2021
Άλμπερτ Αϊνστάιν
...Ο «θείος Αλβέρτος», μέσα από τη ζωή και το έργο του, μπορεί να μας εμπνεύσει στον αγώνα για το πανεπιστήμιο και την κοινωνία που ανταποκρίνεται στις αγωνίες και τις ανάγκες μας.
Αυτά τα δύο ζητήματα άλλωστε δεν είναι καθόλου άσχετα μεταξύ τους. Ο αγώνας για την επιστημονική πρόοδο είναι άμεσα συνυφασμένος τόσο με τον αγώνα για τον προσανατολισμό και τον τρόπο αξιοποίησης της επιστήμης στη σημερινή καπιταλιστική κοινωνία όσο και με τον αγώνα για την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής-κομμουνιστικής κοινωνίας, στο πλαίσιο της οποίας η επιστήμη θα τεθεί στην υπηρεσία των διευρυνόμενων λαϊκών αναγκών. Στις μέρες μας άλλωστε «βγάζει μάτι» το γεγονός ότι το καπιταλιστικό κέρδος βάζει τη σφραγίδα του στην κατεύθυνση ανάπτυξης της ίδιας της επιστήμης, αλλά και στην αναντιστοιχία ανάμεσα στις δυνατότητες που δημιουργεί αυτή η ανάπτυξη και στην πραγματικότητα που βιώνει ο λαός.
Πέμπτη 7 Ιανουαρίου 2021
Για το μύθο της επιστημονικής ουδετερότητας
Από τις πρώτες μέρες της πανδημίας η διαχείρισή της από την κυβέρνηση στηρίχτηκε πολιτικά με το ιδεολόγημα της επιστημονικής ουδετερότητας, ότι η επιστήμη είναι κάτι ουδέτερο, αταξικό, αίρεται πάνω από πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές. Ο «ρόλος της κυβέρνησης είναι να ακούει τους ειδικούς», «να ακολουθεί τις οδηγίες τους ώστε να βγούμε από το τούνελ».