10ο Συνέδριο του ΚΚΕ

Συνέρχεται το 10ο Συνέδριο του ΚΚΕ (15-20/5/1978). Η Ολομέλεια της νέας ΚΕ του Κόμματος εκλέγει στις 21 Μάη ως Γενικό Γραμματέα τον Χαρίλαο Φλωράκη.

Το 10ο Συνέδριο

Το 1978, συνήλθε το 10ο Συνέδριο του ΚΚΕ, το πρώτο νόμιμο Συνέδριο, μετά από 27 χρόνια παρανομίας και 25 χρόνια αναγκαστικής προσφυγιάς. Ηδη είχε επέλθει από τον Ιούλη του 1974 η πολιτική μεταβολή και η κατάκτηση μετά από πολύχρονους αγώνες της εργατικής τάξης της νόμιμης δράσης του Κόμματός της.

Ας δούμε σε συντομία τα γεγονότα.

Με την πολιτική αλλαγή, στις 23 Ιούλη του 1974, το συμβιβασμό χούντας και αστικών πολιτικών δυνάμεων, με τις ευλογίες των Αμερικανών και της ντόπιας άρχουσας τάξης (έφεραν τον Καραμανλή ως μεσσία), μπήκαμε στην περίοδο που αποκαλέστηκε «μεταπολίτευση». Το Κόμμα, αν και παράνομο, κάνει δημόσια την εμφάνισή του, μοιράζοντας κομματικό υλικό και με συνέντευξη του Α΄ Γραμματέα της ΚΕ, Χαρίλαου Φλωράκη. Κατακτά ντεφάκτο τη νομιμότητά του, στηριγμένο στις βαθιές ρίζες μέσα στην εργατική τάξη και το λαό. Στην Ελλάδα αναπτύσσεται το αντιιμπεριαλιστικό κίνημα (αγώνες για να φύγει η Ελλάδα από το ΝΑΤΟ, για να φύγουν οι βάσεις και ο 6ος Στόλος, κλπ.), με το Κόμμα επικεφαλής της λαϊκής πάλης, ενώ αναπτύσσονται αγώνες του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, των αγροτών, της νεολαίας, με κατακτήσεις, παρά τις δύσκολες πολιτικά συνθήκες από την άποψη του συσχετισμού. Το κόμμα της ΝΔ, του Καραμανλή, παίρνει απόλυτη πλειοψηφία στις εκλογές του 1974. Στις εκλογές του 1977, η ΝΔ κερδίζει πλειοψηφία και ξανασχηματίζει κυβέρνηση, με τη διαφορά ότι το λαϊκό κίνημα βρίσκεται σε άνοδο. Το ΚΚΕ κερδίζει ποσοστό σχεδόν διπλάσιο απ' ό,τι η «Ενωμένη Αριστερά» το 1974.

Ολο αυτό το χρονικό διάστημα γίνεται πάλη για ξεκαθάρισμα των κορυφαίων συνδικαλιστικών οργανώσεων από τους εργατοπατέρες και τον κυβερνητικό συνδικαλισμό, παίρνονται πρωτοβουλίες από πρωτοβάθμια σωματεία για συντονισμό της πάλης, (χαρακτηριστική προσπάθεια ταξικού συντονισμού συνδικάτων ήταν τα ΣΑΔΕΟ), ενώ ταυτόχρονα γίνεται προσπάθεια ενοποίησης κλαδικών σωματείων, στην κατεύθυνση εξασφάλισης ταξικής συνδικαλιστικής ενότητας δράσης, για την ανατροπή του συσχετισμού δυνάμεων και το διώξιμο των εργατοπατέρων συνδικαλιστών που κυριαρχούσαν από την περίοδο του εμφυλίου πολέμου ακόμη, στις Ομοσπονδίες, στα Εργατικά Κέντρα και τη ΓΣΕΕ. Αλλωστε, η κυριαρχία αυτών των δυνάμεων στις ηγεσίες των συνδικάτων, των εργοδοτικών και κυβερνητικών, είναι πάντα ένας καλός μοχλός ταξικού συμβιβασμού, εδραίωσης του αστικού κοινοβουλευτικού καθεστώτος, και ενίσχυσής του. Και η ΝΔ δε θα τον άφηνε ανεκμετάλλευτο, διατηρώντας αυτές τις δυνάμεις με κάθε τρόπο στις ηγεσίες των συνδικαλιστικών οργανώσεων της εργατικής τάξης.

Αυτή, λοιπόν, την περίοδο αναπτύσσονται αγώνες για τη βελτίωση της θέσης των εργαζομένων, για δημοκρατία στους τόπους δουλιάς και ενάντια στον απεργοκτόνο νόμο 330 του υπουργού Εργασίας Λάσκαρη, ο οποίος καυχιόταν ότι κατάργησε την πάλη των τάξεων. Το φοιτητικό κίνημα, ανάμεσα στις διεκδικήσεις για βελτίωση των σπουδών, παλεύει για αποχουντοποίηση των ΑΕΙ. Αναπτύσσονται αγώνες από τους μαθητές και τους σπουδαστές των τεχνικών σχολών, ιδιαίτερα ενάντια στη μεταρρύθμιση της ΝΔ στην τεχνική εκπαίδευση.

Σ' αυτά τα χρόνια, υπήρχαν συνθήκες ανόδου του αντιιμπεριαλιστικού κινήματος και των αγώνων της εργατικής τάξης. Με αβαθές ίσως περιεχόμενο και στόχους, με αδύνατα τα πολιτικά χαρακτηριστικά του μετά και τα 27 χρόνια βαθιάς παρανομίας του ΚΚΕ, αλλά οι διαθέσεις των μαζών ήταν ανεβασμένες. Και αν και αδύνατα ιδεολογικοπολιτικά μπολιασμένες οι λαϊκές συνειδήσεις, εντούτοις οι εργατικοί συνδικαλιστικοί αγώνες αναπτύσσονται.

Σ' αυτές τις συνθήκες, συνήλθε το 10ο Συνέδριο του ΚΚΕ. Το Συνέδριο έβαλε καθήκοντα στις νέες πλέον συνθήκες και έκανε τροποποιήσεις στο Πρόγραμμα που ψήφισε το 9ο Συνέδριο. Απάλειψε το καθεστώς της «νέας δημοκρατίας», που ανταποκρινόταν, όπως τονίστηκε στο Συνέδριο, μόνο στην περίοδο της δικτατορίας, διατήρησε την ενιαία επαναστατική διαδικασία με τα δύο στάδια επαναστατικών μετασχηματισμών και καθόρισε το Πρόγραμμα, τόσο στο πρώτο στάδιο, με το καθεστώς της «δημοκρατίας του λαού», όσο και στο σοσιαλισμό. 

Το πρόγραμμα της δημοκρατίας του λαού ήταν στόχοι πάλης για τη συσπείρωση όλων των δυνάμεων που είχαν συμφέρον από την εφαρμογή του, αφού αυτό το καθεστώς «θα στρέφεται ενάντια στο διεθνή ιμπεριαλισμό και την ντόπια μονοπωλιακή ολιγαρχία και στους εκφραστές των συμφερόντων τους σ' όλους τους τομείς της ζωής της χώρας μας». Το Συνέδριο καθόρισε ότι «για την πραγματοποίηση του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού επαναστατικού μετασχηματισμού της χώρας επιβάλλεται να περάσει η εξουσία από τα χέρια της ντόπιας μονοπωλιακής ολιγαρχίας στα χέρια των αντιιμπεριαλιστικών αντιμονοπωλιακών δημοκρατικών δυνάμεων και να εγκαθιδρυθεί μια αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή δημοκρατία, μια δημοκρατία του λαού». 

Το συνέδριο ψήφισε, επίσης, μια σειρά αποφάσεις για τη δουλιά του Κόμματος στο συνδικαλιστικό κίνημα, στο χωριό, στους ΕΒΕ, στους επιστήμονες, στη νεολαία, στις γυναίκες, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, για την κοινοβουλευτική δουλιά, που βελτίωναν αποφασιστικά τη δράση του Κόμματος στις συγκεκριμένες συνθήκες στα διάφορα κινήματα και μέτωπα πάλης. 

Ταυτόχρονα, συζήτησε και πήρε απόφαση για την ανάπτυξη των γραμμών του Κόμματος, τον προσανατολισμό στην οικοδόμηση και για την αποφασιστική βελτίωση της ιδεολογικής δουλιάς. 

Και, τέλος, εξέλεξε τη νέα Κεντρική Επιτροπή και τη νέα Κεντρική Εξελεγκτική Επιτροπή.