Μια μέρα σαν τη σημερινή

01/08/1819

Γεννιέται ο Αμερικανός συγγραφέας Χέρμαν Μέλβιλ, δημιουργός του «Μόμπι Ντικ».

01/08/1831

Σε μια από τις πολλές ενδοαστικές συγκρούσεις για την εξουσία στο υπό σύσταση ανεξάρτητο ελληνικό αστικό κράτος, ο Μιαούλης (των «Συνταγματικών»), στριμωγμένος από τους Ρώσους και τις κυβερνητικές δυνάμεις του Καποδίστρια, καταστρέφει στον Πόρο τον ελληνικό στόλο.

01/08/1914

Αρχίζει ο Α’ Παγκόσμιος ιμπεριαλιστικός Πόλεμος. Αφορμή για την έκρηξη του πολέμου υπήρξε η δολοφονία του αρχιδούκα της Αυστροουγγαρίας Φραγκίσκου - Φερδινάνδου και της γυναίκας του από έναν Σέρβο εθνικιστή στις 28 Ιούνη 1914. Στη Σερβία στάλθηκε τελεσίγραφο, σύμφωνα με το οποίο η Αυστρία θεωρούσε απολύτως υπεύθυνη τη Σερβία και έθετε εντελώς απαράδεκτους όρους. Στη συνέχεια και χωρίς να λάβει υπόψη της την απάντηση της Σερβίας, κήρυξε πόλεμο εναντίον της, στις 28 Ιούλη 1914. Η δολοφονία του αρχιδούκα της Αυστροουγγαρίας δεν ήταν βεβαίως παρά το πρόσχημα του πολέμου, που ήταν αποτέλεσμα των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και έγινε για την ιμπεριαλιστική αναδιανομή του κόσμου, τον έλεγχο των πρώτων υλών και των αγορών, κοκ.

Αρχίζει ο Α’ Παγκόσμιος ιμπεριαλιστικός Πόλεμος

01/08/1919

Ύστερα από 133 μέρες σκληρών μαχών κατά της ιμπεριαλιστικής επέμβασης και της ντόπιας αντεπανάστασης η Σοβιετική Δημοκρατία της Ουγγαρίας καταλύεται.

01/08/1920

Η Λευκορωσία ανακηρύσσεται ανεξάρτητη Σοσιαλιστική Σοβιετική Δημοκρατία.

01/08/1921

Ο «Ριζοσπάστης» εκδίδεται με τον υπότιτλο «Όργανο του Σοσιαλιστικού Κόμματος και της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας».

01/08/1927

Οι κομμουνιστές της Κίνας πραγματοποιούν την πρώτη μεγάλη μάχη και πετυχαίνουν την πρώτη μεγάλη νίκη στον εμφύλιο πόλεμο κατά των αστών εθνικιστών («Κουομιντάνγκ»). Η 1η Αυγούστου θεωρείται έκτοτε και ως η επέτειος ίδρυσης του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού της Κίνας.

01/08/1929

Παρά τα τρομοκρατικά μέτρα της κυβέρνησης Βενιζέλου πραγματοποιούνται μια σειρά εκδηλώσεις στην Θεσσαλονίκη, την Αλεξανδρούπολη, την Κέρκυρα, τη Λάρισα, το Ηράκλειο, κ.α. κατά του Ιδιωνύμου και κατά του πολέμου. Η αστυνομία απαντά με αθρόες συλλήψεις (75 φυλακίζονται στις φυλακές Συγγρού, όπου μετά από απεργία πείνας, η κυβέρνηση αναγκάζεται να τους αφήσει).

01/08/1932,

Δολοφονείται, ο πρόεδρος του συνδικάτου Οικοδόμων, Χαρίτου Σταμπουλίδη, από μέλη της φασιστικής οργάνωσης ΕΕΕ, με την ανοχή της αστυνομίας, στα γραφεία του συνδικάτου.

 Η δολοφονία του Χαρίτου Σταμπουλίδη

01/08/1936

Ο Σοσιαλιστής Πρωθυπουργός της κυβέρνησης του Λαϊκού Μετώπου στη Γαλλία Λ. Μπλουμ ανακοινώνει πως η χώρα του θα παρέμενε ουδέτερη απέναντι στον Ισπανικό Εμφύλιο.

Αυτός που επλήγη βεβαίως ουσιαστικά από αυτή την κίνηση δεν ήταν παρά η «αδερφή» κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου στη Δημοκρατική Ισπανία, στην οποία απαγορεύτηκε η εξαγωγή όπλων, την ίδια στιγμή που οι δυνάμεις του Φράνκο είχαν την αμέριστη υποστήριξη της φασιστικής Ιταλίας και ναζιστικής Γερμανίας (αλλά και μιας σειράς μονοπωλιακών ομίλων «δημοκρατικών» χωρών).

01/08/1943

Αρχίζει τη λειτουργία της στο Περτούλι Θεσσαλίας η Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών του ΕΛΑΣ. Από τη σχολή αυτή αποφοίτησαν συνολικά έως την απελευθέρωση 1.260 ανθυπολοχαγοί του ΕΛΑΣ. 

Η Σχολή Αξιωματικών του ΕΛΑΣ

01/08/1944

Στις 1-2 Σεπτεμβρίου συνέρχεται στο Νεοχώρι Ευρυτανίας η Πανελλαδική Σύσκεψη του ΕΑΜ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνονται στους αντιπροσώπους, η συνολική δύναμη των εθνικοαπελευθερωτικών οργανώσεων (ΕΑΜ, Εργατικό ΕΑΜ, ΕΠΟΝ, Εθνική Αλληλεγγύη, κλπ.) καταγράφεται ως εξής: Αθήνα-Πειραιάς 250.000, Πελοπόννησος 300.000, Κεντρική & Δυτική Μακεδονία 450.000, Θεσσαλία 280.000, Ήπειρος 70.000, Στερεά-Εύβοια 170.000. Σύνολο: 1.520.000.

01/08/1951

Ανακοινώνεται επίσημα η ίδρυση της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ).Το πρακτικό της ίδρυσης της ΕΔΑ συνυπέγραψαν ο Δημοκρατικός Συναγερμός, το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδος, το κόμμα των Αριστερών Φιλελεύθερων (το οποίο και αποχώρησε από την ΕΔΑ το Δεκέμβρη του 1951), το Δημοκρατικό Ριζοσπαστικό Κόμμα. Λίγες μέρες αργότερα ανακοίνωσαν τη συμμετοχή τους η Ενωσις Δημοκρατικών Αριστερών και η Δημοκρατική Ενωσις. Δίχως να φαίνεται επίσημα, το πρακτικό της ίδρυσης της ΕΔΑ συνυπέγραφε και το Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας που από το 1947 είχε κηρυχτεί παράνομο όπως και το ΚΚΕ.

Σχετικά με την ίδρυση της ΕΔΑ, ο Β΄ Τόμος του Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ εκτιμά: «Η επιλογή του ΚΚΕ για τη δημιουργία της ΕΔΑ ήταν λαθεμένη, γιατί αποτελούσε σχήμα συμμαχίας πολιτικών δυνάμεων και όχι κοινωνικοπολιτικό μέτωπο πάλης. Η δημιουργία της αντανακλούσε δύο σημαντικά προβλήματα στην πολιτική του ΚΚΕ: 1. Τη λαθεμένη προγραμματική αντίληψη του Κόμματος που ακολουθούσε τη λογική των σταδίων και διαχώριζε το πρόγραμμα σε μίνιμουμ και μάξιμουμ, αντίληψη από την οποία απέρρεε και η λαθεμένη πολιτική συμμαχιών. 2. Την επίδραση των προβλημάτων στρατηγικής στην επεξεργασία και πρακτική για το συνδυασμό της παράνομης και της νόμιμης δουλειάς, έτσι ώστε η αυτοτελής οργάνωση και φυσιογνωμία του Κόμματος να εκφράζεται σε κάθε περίπτωση στο κίνημα, σε όλες τις μορφές της ταξικής πάλης.

Μέρος αυτής της πάλης είναι και να διεκδικεί το Κόμμα την ανοιχτή δημόσια αναγνώριση της δράσης του, ανεξάρτητα από το αν έχει νομιμοποιηθεί από το αστικό κράτος»

01/08/1973

Πεθαίνει ο παλαίμαχος κομμουνιστής και Πρόεδρος της Γερμανικής Λαοκρατικής Δημοκρατίας Βάλτερ Ούλμπριχτ.

01/08/1973

Αυτοκτονεί στο Σουργκούτ της Σιβηρίας ο Νίκος Ζαχαριάδης. Στο τελευταίο γράμμα της ζωή του, προς την καθοδήγηση του ΚΚΕ, ο Ν. Ζαχαριάδης θα υπογραμμίζει: «Στη ζωή μου, έκανα πολλά λάθη και στραβά. Ο αναμάρτητος πρώτος το λίθο βαλέτω. Ομως με κατηγόρησαν ότι πρόδωσα το ΚΚΕ και τον αγώνα και με διέγραψαν απ' το κόμμα... Το ΚΚΕ ήταν και παραμένει το κόμμα μου και κανένας δεν μπορεί να το χτυπήσει και να το λερώσει χρησιμοποιώντας το όνομά μου... Με το ΚΚΕ δεν είχα ούτε έχω ανοιχτούς λογαριασμούς. Ούτε μπορούσα ποτέ να 'χω». 

Αυτοκτονεί ο Νίκος Ζαχαριάδης

01/08/1981

Πεθαίνει ο μαθηματικός Λεωνίδας Αλάογλου, που διατύπωσε και το ομώνυμο θεώρημα.