«Δίκη των δωσιλόγων»

Ξεκινά στην Αθήνα, 21/2/1945, η πρώτη «δίκη των δωσιλόγων». Οι καταθέσεις και τα στοιχεία που αναδείχθηκαν στη διάρκεια της δίκης ήταν αποκαλυπτικά για την αλληλοσύνδεση - αλληλοϋποστήριξη των διαφόρων τμημάτων της αστικής τάξης (τόσο εκείνων που σχετίζονταν με τις δυνάμεις Κατοχής, όσο και εκείνων που σχετίζονταν με το βρετανικό κράτος), των ενόπλων σωμάτων που πρόσκεινταν σε αυτές, κλπ.

Οι περισσότεροι κατηγορούμενοι «έπεσαν στα μαλακά», ενώ και από αυτούς που καταδικάστηκαν σε θανατική ποινή ή ισόβια, σύντομα αμνηστεύτηκαν.

Η ατιμωρησία των συνεργατών των δυνάμεων Κατοχής ήταν αποτέλεσμα της στενής αλληλοσύνδεσής τους με τον υπόλοιπο αστικό κόσμο, στο κοινό τους μέτωπο κατά του ΚΚΕ και του ένοπλου λαϊκού κινήματος. Σε αυτό, η Ελλάδα δεν υπήρξε κάποια «εξαίρεση στον κανόνα.» Τουναντίον, η ατιμωρησία των δοσιλόγων και η επανένταξή τους στον αντικομμουνιστικό αγώνα μετά τον πόλεμο, υπήρξε διεθνές φαινόμενο.

 Ξένο σώμα!

Ο δοσιλογισμός της Κατοχής, πράγματι, είναι από τις πιο μελανές σελίδες στη νεότερη ιστορία της χώρας μας. Ξένο σώμα! Φαινόμενο έκτρωμα στον εθνικό κορμό. Στίγμα στον εθνικό μας βίο και πολιτισμό. Βεβήλωση στην τιμή, στις παραδόσεις, στις θυσίες του λαού μας. Πρότυπό του θα μπορούσε να έχει το ραγιαδισμό της Τουρκοκρατίας. (Αλλες, βέβαια, οι συνθήκες εκείνη την εποχή)! 

Από πολλές, ωστόσο, απόψεις αυτός τον ξεπέρασε. («Ανώτερης κλάσης» γαρ). Τον άφησε «παρασάγγας» πίσω.

Και όμως, μέχρι σήμερα, η Ιστορία (αν και πέρασε από τότε μισός αιώνας και παραπάνω) απέφυγε να ασχοληθεί μαζί του. Δεν καταπιάστηκε με το πρόβλημα. Δεν το εξέτασε, δεν το ανέλυσε. Για να καταλήξει στα ανάλογα συμπεράσματα. Στις σωστές εκτιμήσεις και στα αναγκαία διδάγματα. Για φρονηματισμό και διαπαιδαγώγηση. Αλλά και «προς γνώσιν και συμμόρφωσιν». Ωστε αυτά να έμπαιναν και στα σχολεία. Να γίνουν μαθήματα. Εγινε το αντίθετο.

 

Οι τρεις Κουίσλιγκ της Κατοχής (από αριστερά):

Γεώργιος Τσολάκογλου,

Κωνσταντίνος Λογοθετόπουλος,

Ιωάννης Ράλλης

Ενοχη σιωπή

Εννοούμε την επίσημη Ιστορία. Της Αρχουσας Τάξης. Οπως τη γράφουν οι ταγοί της: Π. Κανελλόπουλος, Γ. Παπανδρέου, Κ. Τσάτσος, Κ. Καραμανλής, Σπ. Μαρκεζίνης. Κι οι πιστοί υπηρέτες της. Αυτή ούτε ήθελε ούτε μπορούσε να το κάνει. Σ' ένα βαθμό κάτι αναγνώρισε. Γενικά πρόβαλε άρνηση. Οι λόγοι σοβαροί, ευνόητοι, σεβαστοί. Δε συνέφερε! (Το ταξικό συμφέρον, βλέπεις). Εξάλλου, έχει επίγνωση της ενοχής της και των ευθυνών της. Γι' αυτό προτιμά το «πέπλο» της σιωπής!.. Αν έπραττε, ως όφειλε, διαφορετικά. Αν δεχόταν να «λάμψει» η αλήθεια. Κι αν αποδεχόταν τα αυτονόητα. Ισως σήμερα να ήταν κάπως διαφορετική και η στάση αυτών που εναλλάσσονται στο «πηδάλιο» της εξουσίας. Δηλαδή, όχι τόσο «σκληρή» στο λαό. Στον «πολίτη». 

Ως «είθισται» να τον αποκαλούν. (Και να τον «κλίνουν» σε όλες τις πτώσεις). Ούτε τόσο «υποτελής» (έως χαμερπής) στον ξένο αφέντη. Γιάνκη ή Φράγκο.