Η Πανελλαδική Δημοκρατική Ενωση Γυναικών (ΠΔΕΓ) ιδρύθηκε τον Οκτώβρη του 1948 στην Ελεύθερη Ελλάδα. Η ίδρυσή της ήταν αναγκαία μετά τη διάλυση της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Γυναικών (ΠΟΓ) το 1947. Στην ιδρυτική σύσκεψη πήραν μέρος γυναίκες στελέχη από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, το Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, το Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας, το ΝΟΦ (Εθνικοαπελευθερωτικό Μέτωπο των Σλαβομακεδόνων) και τη Δημοκρατική Νεολαία Ελλάδας.
Η Δημοκρατική Νεολαία Ελλάδας ήταν οργάνωση της νεολαίας στην Ελεύθερη Ελλάδα και είχε τη δική της συμβολή στον αγώνα του ΔΣΕ.
Η ΠΔΕΓ ανέλαβε να οργανώσει, να συνενώσει και να κατευθύνει τον αγώνα των γυναικών σε ολόκληρη την Ελλάδα για τη λευτεριά, την ανεξαρτησία, την ειρήνη και τη δημοκρατία. Η Α' Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της ΠΔΕΓ συνήλθε στην Ελεύθερη Ελλάδα την 1 Μάρτη 1949 με τη συμμετοχή 825 γυναικών - αντιπροσώπων από όλη την Ελλάδα. Η απόφαση της Συνδιάσκεψης εξόπλισε την ΠΔΕΓ, με την επιμονή για διαφωτιστική δουλειά στις γυναίκες, ώστε η δράση της να γίνει ακόμα πιο αποτελεσματική.
Μετά την ήττα του ΔΣΕ και το πέρασμά του στις Λαϊκές Δημοκρατίες και την ΕΣΣΔ, η ΠΔΕΓ συνέχισε την αποστολή και τη δράση της στις νέες πια συνθήκες.
Συνέβαλε σημαντικά στην οργάνωση της ζωής των πολιτικών προσφύγων. Με την ιδιαίτερη δουλειά της στις γυναίκες φρόντισε για τη διαπαιδαγώγηση και την προσαρμογή τους στις συνθήκες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
Η ΠΔΕΓ ήταν μέλος της Παγκόσμιας Δημοκρατικής Ομοσπονδίας Γυναικών (ΠΔΟΓ).
Η ίδρυση της ΠΔΕΓ αναφέρεται σε ρεπορτάζ της εφημερίδας «Μαχήτρια», οργάνου της ΠΔΕΓ. Σήμερα αναδημοσιεύουμε από την εφημερίδα «Μαχήτρια», της 16ης του Νοέμβρη 1948, αριθ. φύλλου 5, ρεπορτάζ από την ίδρυσή της. Επίσης, αναδημοσιεύουμε από την εφημερίδα του ΔΣΕ «Προς τη Νίκη» ρεπορτάζ από ομιλίες αντιπροσώπων γυναικών στην 1η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της ΠΔΕΓ. Ρεπορτάζ που αναδεικνύει τον ανεπανάληπτο ηρωισμό, συνέπεια και ευθύνη του καθήκοντος, αλλά και χαρακτηριστικά στοιχεία κομμουνιστικής διαπαιδαγώγησης χρήσιμα στην πάλη του σήμερα.
***
Από το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Μαχήτρια»
«ΚΑΡΠΟΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΜΑΣ
Η ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΘΑ ΕΝΟΠΟΙΗΣΕΙ ΚΑΙ ΘΑ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΕΙ ΤΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ
Στο μεγάλο χωριάτικο δωμάτιο με το στενόμακρο τραπέζι, τους πάγκους αραδιαστά βαλμένους 42 γυναίκες ακούνε προσεχτικά!
Είναι 25 του Οκτώβρη βράδυ και γίνεται δω η ιδρυτική σύσκεψη για την Πανελλαδική Δημοκρατική Ενωση Γυναικών. Και είναι οι 42 αυτές γυναίκες αντιπρόσωπες από χιλιάδες άλλες γυναίκες, από τον ΔΣΕ, από κόμματα και οργανώσεις, από χωριά και επαρχίες.
Είναι δω η αξιωματικός και η μαχήτρια, η γιατρός και η δικηγορίνα, η αγρότισσα και η εργάτρια, η μαθήτρια, η νοικοκυρά. Είναι Ρουμελιώτισσες και Θεσσαλές, Μακεδονοπούλες και Ηπειρώτισσες. Και είναι πολλές αλλά έχουν ένα όνομα. Είναι η αγωνίστρια γυναίκα.
Δυνατή, καθαρή ακούγεται η φωνή της Βάγιας Βρανά. Φέρνει στις μπαρουτοκαπνισμένες μαχήτριες του ΔΣ, στις γυναίκες της Λεύτερης Ελλάδας το χαιρετισμό των σκλαβωμένων αδελφών τους στις πόλεις που πριν λίγο καιρό άφησε και πήρε το δρόμο του βουνού. Φέρνει ακόμα την πρόταση των γυναικών του ΔΣΕ για τη δημιουργία μιας Πανελλαδικής Δημοκρατικής Ενωσης γυναικών. Μιλάει για τους σκοπούς της Ενωσης και καταλήγει:
"Την Πανελλαδική Ενωση δεν τη φτιάχνουμε μόνο εμείς που είμαστε σήμερα εδώ. Τη φτιάχνει το αίμα από τις εκατοντάδες συντρόφισσές μας που πέσαν για τη λευτεριά. Τη δημιουργούν οι χιλιάδες μαχήτριες που αυτή την ώρα στο χαράκωμα χτυπάνε τον εχθρό. Αυτές που σκάβουν το οχυρό και τρέχουν με τη ζαλίγκα. Αυτές που μέσα στη φριχτή τρομοκρατία της πόλης τοιχοκολλούν τον Τύπο της λευτεριάς, παλεύουν και τραγουδώντας αντικρίζουν το εχτελεστικό απόσπασμα".
Αμέσως μετά μίλησε η συν. Ηρώ Μπαρτζιώτα, αντιπρόσωπος του ΚΚΕ.
"...Η γυναίκα, είπε, έχει παράδοση στον πόλεμο. Ατομικά όμως και μεμονωμένα. Μόνο τώρα η γυναίκα παίρνει μαζικά μέρος στον πόλεμο και παλεύει δίπλα στον άντρα μαχητή. Εκτιμιέται απ' όλους, γίνεται αξιωματικός, πολιτικός επίτροπος, ανδραγαθεί στη μάχη. Θα πρέπει να είμαστε αισιόδοξες για το μέλλον γιατί ξέρουμε πώς ξεκινήσαμε, πού φτάσαμε με την πάλη μας και πώς τώρα με τη δουλειά μας, με την Ενωσή μας θα συμβάλουμε πιο αποφασιστικά για να 'ρθει γρήγορα η νίκη".
ΜΙΛΑΝΕ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ
Και οι μαχήτριές μας που ακούνε για τη δράση των γυναικών πανελλαδικά ενθουσιάζονται. Η μία μετά την άλλη ζητάνε να μιλήσουν.
Αναθυμάται η Οπη, υπεύθυνη της 107 Ταξιαρχίας, την πρώτη γυναικεία σύσκεψη το Φλεβάρη. Λίγες ήσαν τότε οι γυναίκες και τώρα... χιλιάδες...
Μιλάει η Ελένη Μασούρα για τη δουλειά στην 14 Ταξιαρχία που είναι υπεύθυνη. Και η Ρίτα Λαζαρίδου από την 16 Ταξιαρχία λέει:
Την είδηση για την ίδρυση της ΠΔΕΓ με ενθουσιασμό τη δέχτηκαν οι μαχήτριές μας και σε συνελεύσεις εκλέξανε τις αντιπροσώπους τους...
Στην αφομοίωση των συναγωνιστριών μας, στη μεγαλύτερη απόδοσή τους στον πόλεμο πολύ βοηθάει η ξεχωριστή γυναικεία δουλειά.
Οι μαχήτριές μας έχουν μεγάλη αλλαγή, καταλήγει η Ρίτα.
Αυτό όμως, συν. Ρίτα, φαίνεται και με μια ματιά που θα ρίξει κανείς δω μέσα στο δωμάτιο αυτό της σύσκεψης, στα 42 αυτά γυναικεία πρόσωπα.
Θα μπορούσε να βρει κανείς πριν λίγα χρόνια κορίτσια σαν την 16χρονη Βάσω Πολυάδου της 108 Ταξιαρχίας;
Τραυματίστηκε στο δρόμο η Βάσω καθώς ερχόταν στη σύσκεψη. Ολοι της είπαν να γυρίσει πίσω, να πάει στο Νοσοκομείο. Η μικρή όμως Βάσω δεν ήθελε. Και ήρθε στη σύσκεψη. Το χέρι της είναι πρησμένο, την πονάει φοβερά αλλά δες την τι ήσυχη, γελαστή που κάθεται!
Και αντίκρυ σ' αυτήν κάθεται η στρουμπουλή Κωνσταντινιά του 589 Τάγματος που πάντα μιλάει τόσο θαρρετά, τόσο όμορφα, τόσο παραστατικά.
Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΑΦΖ
Μέσα σε χειροκροτήματα και συνθήματα "ενότητα - αδελφοσύνη" πήρε το λόγο η συν. Βέρα του Κ.Σ. της ΑΦΖ (αντιφασιστικό μέτωπο Σλαβομακεδόνισσας γυναίκας), μιλάει για τις εκατοντάδες γυναίκες της ΑΦΖ που είναι σήμερα μαχήτριες του Δ.Σ., για τις χιλιάδες γυναίκες που δουλεύουν τραυματιοφορείς και στα συνεργεία. Και μετά τη Βέρα οι άλλες Σλαβομακεδόνισσες αντιπρόσωπες της ΑΦΖ στο Στρατό, και στη Λαϊκή Εξουσία...».
***
Από το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Προς τη Νίκη»
«ΠΡΕΠΕΙ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ ΝΑ ΦΤΑΣΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΠΡΟΟΟΡΙΣΜΟ ΜΑΣ - ΜΙΑ ΗΡΩΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ
Ομιλία της συν. Θεανώς Πανάγου, βοηθού Π.Ε. Τάγματος του ΚΓΑΝΕ, για τη γυναικεία δουλειά.
Δεκαοχτώ κοπέλες φτάσαμε στο χώρο της Συνδιάσκεψης σαν αντιπρόσωποι των μαχητριών του Κλιμακίου και των γυναικών της Νότιας Ελλάδας.
Φτάσαμε ύστερα από 26 ολόκληρες μέρες πορεία, μέσα στα χιόνια και τις παγωνιές, αντιμετωπίζοντας θαρραλέα τους εχθρικούς κλοιούς και τις ενέδρες και παρακάμπτοντας τα ναρκοπέδια.
Ξεκινήσαμε από το Καρπενήσι. Απ' την πρώτη κιόλας μέρα, στον αυχένα του Καρπενησιού, μας έπιασε χιονοθύελλα. Εμείς, όμως, είχαμε πάρει τη μεγάλη απόφαση να φτάσουμε εδώ πάνω, στη Λεύτερη Ελλάδα, στην καθορισμένη ημερομηνία και γι' αυτό αψηφούμε κάθε κίνδυνο. Με τα όπλα μας και φορτωμένες τους γυλιούς με τις σφαίρες και τις χειροβομβίδες ανεβαίνουμε τις ανηφοριές και κατεβαίνουμε τις απότομες κατηφοριές.
Το χιονόνερο που πέφτει πάνω μας σε λίγα λεφτά φαίνεται σωστό κρύσταλλο.
Τα μάτια δεν φαίνονται από τα παγωμένα στρώματα που 'χαν στοιβαχτεί το ένα πάνω στο άλλο, γύρω στις κόγχες. Τα μαλλιά μας είναι σκεπασμένα με κρύσταλλα. Ολόκληρες είχαμε μετατραπεί σε κινούμενα παγωμένα φαντάσματα.
ΝΑ ΦΤΑΣΟΥΜΕ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ
Σ' αυτές τις δύσκολες στιγμές αποφασίζουμε ν' αφήσουμε πολλά πράγματά μας και να κρατήσουμε μόνο τα ρούχα που φορούσαμε και τα όπλα μας. Ο σκοπός μας είναι ένας: "Να φτάσουμε στην καθορισμένη ημερομηνία".
Υστερα από 5 μέρες πορεία σε μια μονάδα μας έδωσαν ένα μουλάρι. Πόσο μας ανακούφισε! Το ονομάσαμε Φρειδερίκη και φτιάξαμε στίχους προς τιμή του.
Ομως τ' Αγραφα δεν χωρατεύουν. Ούτε οι βουνοκορφές του Κόζιακα και της Πίνδου. Τα χιονένια ανεμοσουρίσματα σε πολλές μεριές ξεπερνάν τα 3 μέτρα. Εκεί πια ήταν το πρόβλημα πώς θα περνούσαμε εμείς και πώς θα βγάζαμε και τη Φρειδερίκη μας.
Πρώτη η ομαδάρχισσά μας, η Βασίλω Μπακόλα μπαίνει μέσα στα χιόνια ως τους ώμους και τα τσαλαπατάει με τα πόδια.
-- Τα χιόνια, κορίτσια, δεν μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν αυτά, έλεγε η Βάγια.
Η φράση αυτή είχε γίνει για μας σύνθημα.
-- Οι βροχές δεν μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν αυτές.
-- Οι παγωνιές δεν μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν αυτές.
-- Οι αυχένες δεν μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν αυτοί.
Μ' αυτό το σύνθημα περνάμε τα υψώματα, τα ποτάμια με τα παγωμένα νερά που 'φταναν ως τη μέση των κοριτσιών, τις κακοτοπιές. Προχωράμε γρήγορα, πολλές φορές κάνουμε πορεία 30 ώρες συνέχεια για να φτάσουμε την καθορισμένη ημερομηνία στο χώρο της Συνδιάσκεψης.
Σε 2 χιλιόμετρα υψόμετρο χάσαμε 2 ζώα που μόλις μας είχαν δώσει. Είχαν βουτηχτεί και κόλλησαν ολόκληρα μέσα στα χιόνια. Ετσι, οι γυλιοί μας ξαναφορτώνονται μες στο σκοτάδι στην πλάτη μας και συνεχίζουμε το δρόμο με ένα σκοπό. "Να φτάσουμε οπωσδήποτε στον προορισμό μας".
ΕΣΠΑΣΑΝ ΤΟΝ ΚΛΟΙΟ ΤΟΥ ΕΧΘΡΟΥ
Ενα μέρος από την αντιπροσωπεία μας που 'ρχεται από την Ανατολική Θεσσαλία περικυκλώθηκε από μοναρχοφασιστική δύναμη στο χωριό Ανθρακιά των Χασίων. Και μέσα στη νύχτα σπάει τον κλοιό και την άλλη μέρα συναντιέται μαζί μας.
Ολες μαζί συνεχίζουμε τώρα την πορεία μας. Στο δρόμο, στις στάσεις βρεμένες, παγωμένες, ετοιμαζόμασταν κιόλας για τη Συνδιάσκεψη. Είχαμε ξεκινήσει από το χαράκωμα και δεν είχαμε προφτάσει να ετοιμάσουμε τις ομιλίες μας. Ακόμα, σε ένα χωριό παίξαμε και σκετς, που 2 κοπέλες της αντιπροσωπείας μας ετοίμασαν. Γράψαμε και τραγούδια, χορεύαμε λαϊκούς χορούς για να ζεσταθούμε. Στο Ρουμελιώτικο σκοπό "Αντάριασε στον Παρνασσό" όλες μαζί φτιάξαμε ένα τραγουδάκι που χορεύεται κιόλας σε ρουμελιώτικο τσάμικο.
Ανέβηκα στ' Αγραφα, ψηλά στο Καρπενήσι
στη Βίνιανη, στο Μαραθιά, στο Στένωμα, στη βρύση
στης Μαυρομάτας το χωριό, στ' Αϊ Γιάννη τη ραχούλα
κι ακούω τουφέκια να λαλούν, κανόνια να βροντάνε
Για τραβηχτείτε σύγνεψα από τα κορφοβούνια
κι ανοίξτε τα τηλέφωνα και τα ταχυδρομεία
Να μάθει όλος ο ντουνιάς για τη μεγάλη νίκη
Το Καρπενήσι έπεσε και ο λαός γιορτάζει.
Ο Γιώτης και ο Διαμαντής μ' όλα τα παλικάρια
σαρώσανε το φασισμό και πιάσαν τους προδότες.
Το Καρπενήσι λεύτερο και ο λαός γιορτάζει.
Νιώθουμε μεγάλη χαρά και συγκίνηση, που οι μαχήτριες και οι γυναίκες της Βόρειας Ελλάδας έφεραν δώρα στην Α' Πανελλαδική Συνδιάσκεψή μας για τις ξένες. Λυπόμαστε που δεν μπορέσαμε να φέρουμε κι εμείς κάτι. Η πορεία ήταν δύσκολη και δεν μπορούσαμε τίποτα να κουβαλήσουμε. Δωρίζουμε στην Α' Πανελλαδική μας Συνδιάσκεψη το τραγουδάκι που φτιάξαμε για το Καρπενήσι και υποσχόμαστε όλες εμείς, οι μαχήτριες και γυναίκες της Νότιας Ελλάδας, να πολεμήσουμε και να δουλέψουμε για να γίνει το συνέδριο της ΠΔΕΓ στην Αθήνα. Θα 'ναι αυτό το δώρο μας».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου