Επιλογή γλώσσας

Σάββατο 29 Ιανουαρίου 2022

Ανοιχτή επιστολή σχετικά με το Ψήφισμα του ΚΚ Ισπανίας


 ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ

Αναφορικά με την αντιπαράθεση των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ με τη Ρωσία

Τις τελευταίες μέρες οξύνεται η αντιπαράθεση των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ με τη Ρωσία. Οι κινήσεις μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων σε όλη την περιοχή από τη Βαλτική έως τη Μαύρη Θάλασσα συνοδεύονται και από διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε αυτές τις δυνάμεις. Διαπραγματεύσεις που έχουν και στοιχεία «μυστικής διπλωματίας» και στις οποίες ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ επιδιώκουν να παρουσιαστούν ως «προστάτες» της «κυριαρχίας» της Ουκρανίας, της δήθεν «κυρίαρχης επιλογής» της να επιλέξει συμμαχίες, καθώς και ως «προστάτες» της εδαφικής της ακεραιότητας από τη «ρωσική επιθετικότητα».

Από τη μεριά της, η Ρωσία εκτιμά πως το θέμα δεν είναι απλώς η Ουκρανία, αλλά οι γενικότερες «εγγυήσεις ασφάλειάς» της από τις ΗΠΑ, καθώς και το ΝΑΤΟ, το οποίο διαρκώς επεκτείνεται προς τα σύνορά της. Ετσι η εγκατάσταση στην Ανατολική Ευρώπη, έως και σε πρώην σοβιετικά εδάφη ΝΑΤΟικών αντιβαλλιστικών πυραύλων περιορίζει τις δυνατότητές της να απαντήσει σε τυχόν πρώτο πυρηνικό χτύπημα από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ.

Το ΚΚΕ και άλλα Κομμουνιστικά και Εργατικά Κόμματα παρακολουθούν τις εξελίξεις. Το Κόμμα μας τοποθετήθηκε με Ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του, που δημοσιεύτηκε στον «Ριζοσπάστη» στις 22/1/22, ανάλογα έπραξαν μια σειρά άλλων κομμάτων.

Στις συνθήκες που επικρατούν στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα, δεν είναι εύκολη η κοινή τοποθέτηση γύρω από ανάλογα ζητήματα. Για να γίνει κατορθωτό κάτι τέτοιο, είναι, πρώτα απ' όλα, αναγκαία η διευκρίνιση των διαφορετικών προσεγγίσεων που υπάρχουν, και σε αυτήν την κατεύθυνση βοηθά η ανοιχτή επιστολή του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ σχετικά με Ψήφισμα που πρότεινε το ΚΚ Ισπανίας και αφορά τις παραπάνω εξελίξεις.

Ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει σήμερα αυτήν την ανοιχτή επιστολή.

***

Σύντροφοι,

Στις 24/1/2022 πήραμε την πρόταση του ΚΚ Ισπανίας σχετικά με Ψήφισμα που προτείνει για υπογραφή.

Το κείμενο αυτό, παρά το γεγονός ότι εμφανίζεται να προωθεί μια «φιλειρηνική γραμμή», στην ουσία αποτελεί κείμενο αθώωσης του ιμπεριαλισμού, διαστρέβλωσης της πραγματικότητας, διάχυσης αυταπατών στους λαούς, υποκρισίας.

Κι αυτό γιατί:

1. Το συγκεκριμένο κείμενο παραπέμπει όλες τις πρόσφατες επικίνδυνες εξελίξεις σχετικά με τις σχέσεις των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ με τη Ρωσία, στην επιθετική ρητορική των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, των «γερακιών του Πενταγώνου», όπως γράφει. Με αυτόν τον τρόπο επιδεικτικά αγνοεί τις πραγματικές αιτίες των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και πολέμων, που βρίσκονται στη σφοδρή σύγκρουση των μονοπωλίων, των αστικών τάξεων και των συμμαχιών τους, για τις πρώτες ύλες, τους δρόμους μεταφοράς, τα μερίδια των αγορών.

2. Με τον τρόπο αυτό το κείμενο του ΚΚ Ισπανίας σπέρνει αυταπάτες πως μπορούν οι ιμπεριαλιστές να διαχωρίζονται σε «γεράκια» και σε «περιστέρες», σε «φιλοπόλεμους» και σε «ειρηνιστές», και σε τελική φάση πως μπορεί να υπάρξει κι ένας δήθεν «ειρηνικός» ιμπεριαλισμός. Ομως ο ιμπεριαλισμός δεν είναι μόνο η επιθετική εξωτερική πολιτική, αλλά ο ίδιος ο μονοπωλιακός καπιταλισμός, με όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που έχει περιγράψει ο Λένιν και ισχύουν και σήμερα στο ακέραιο.

3. Το κείμενο του ΚΚ Ισπανίας εστιάζει στις ευθύνες των ΗΠΑ, που όπως σημειώνεται «απειλούν με "σκληρή απάντηση"» και «έχουν στρατιωτικοποιήσει την Ανατολική Ευρώπη». Την ίδια ώρα, όμως, αποφεύγεται κάθε αναφορά στην ίδια την ΕΕ, λες και αυτή δεν υπάρχει. Κι όμως, πριν 30 χρόνια η ΕΟΚ μετατράπηκε με τη Συμφωνία του Μάαστριχτ σε ΕΕ, με τη στήριξη σε πολλές περιπτώσεις, όπως στην Ελλάδα, όχι μόνο των συντηρητικών και των σοσιαλδημοκρατικών πολιτικών δυνάμεων, αλλά και των δυνάμεων του οπορτουνισμού. Η ΕΕ συμμετέχει ως αυτοτελής καπιταλιστικός πόλος στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, προωθεί τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, οργανώνει στρατιωτικές και αστυνομικές επεμβάσεις σε άλλες χώρες. Η ΕΕ, παρά τις σοβαρές αντιθέσεις που έχει και με τις ΗΠΑ και οι οποίες κατά καιρούς εκδηλώνονται, την ίδια ώρα για την προώθηση των συμφερόντων των ευρωπαϊκών μονοπωλίων διατηρεί στρατηγική συνεργασία με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, στο οποίο, άλλωστε, συμμετέχουν και οι περισσότερες χώρες της. Είναι βαθιά λαθεμένη η εκτίμηση του κειμένου του ΚΚ Ισπανίας, πως το ΝΑΤΟ είναι απλώς ένα «εργαλείο των ΗΠΑ για να διατηρήσουν την κυριαρχία τους στην Ευρώπη».

4. Το κείμενο του ΚΚ Ισπανίας αποσιωπά τις ευθύνες των κυβερνήσεων των χωρών της ΕΕ, απουσιάζει κάθε αναφορά σε αυτές. Κι όμως η συντηρητική κυβέρνηση της ΝΔ στην Ελλάδα, για την προώθηση των συμφερόντων της αστικής τάξης, προωθεί τη στρατηγική συμφωνία με τις ΗΠΑ, που έχει μετατρέψει την Ελλάδα σε μια μεγάλη στρατιωτική βάση, ορμητήριο σε βάρος άλλων λαών. Οπως αποσιωπάται και η ευθύνη της συμμαχικής κυβέρνησης της σοσιαλδημοκρατίας με την «αριστερά» στην Ισπανία, η οποία συμμετέχει ανελλιπώς στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, τόσο ενάντια στην Κούβα, όσο και στους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ, με πρόσφατο παράδειγμα την αποστολή πολεμικού πλοίου στον ΝΑΤΟικό στόλο που κατευθύνεται στη Μαύρη Θάλασσα, ετοιμάζοντας παράλληλα την αποστολή και άλλων στρατιωτικών μέσων. Είναι υποκριτικό το ΚΚ Ισπανίας να μας καλεί να υπογράψουμε ένα κείμενο δήθεν «υπέρ της ειρήνης» και την ίδια ώρα το ίδιο να συμμετέχει σε μια κυβέρνηση χώρας του ΝΑΤΟ, που προωθεί αυτά τα ιμπεριαλιστικά πολεμικά σχέδια. Δεν ξεχνάμε πως ανάλογα έδρασαν και άλλες δυνάμεις του ευρωκομμουνισμού, συμμετέχοντας σε κυβερνήσεις των χωρών του ΝΑΤΟ στην Ιταλία και στη Γαλλία όταν αυτό βομβάρδιζε τον λαό της Γιουγκοσλαβίας.

5. Το κείμενο του ΚΚ Ισπανίας αγνοεί πλήρως πως η σημερινή Ρωσία δεν είναι η ΕΣΣΔ, αλλά μια ισχυρή καπιταλιστική δύναμη, που έχει «κληρονομήσει» ένα ισχυρό πυρηνικό οπλοστάσιο, το οποίο εκσυγχρονίζει, και η οποία βρίσκεται σε σφοδρό ανταγωνισμό με τις άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις για την προώθηση των συμφερόντων των ρωσικών μονοπωλιακών επιχειρήσεων, και όχι του ρωσικού λαού. Η καπιταλιστική Ρωσία ενεργά συμμετέχει στους διεθνείς ανταγωνισμούς για τα κέρδη των λίγων, την εκμετάλλευση των πολλών και έχει μεγάλη σημασία η λενινιστική θέση πως «ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα, βίαια μέσα».

6. Το κείμενο του ΚΚ Ισπανίας προβάλλει το «θολό» και πρακτικά εξωπραγματικό αίτημα πάλης για τη «διάλυση του ΝΑΤΟ». Πώς αλήθεια θα γίνει αυτή η «διάλυση», αν σε κάθε χώρα δεν δυναμώσει η πάλη για την έξοδο της κάθε χώρας από το ΝΑΤΟ και από κάθε ιμπεριαλιστική συμμαχία όπως είναι η ΕΕ; Πώς μια τέτοια έξοδος θα εξασφαλιστεί και δεν θα είναι ενσωματωμένη σε αστικούς σχεδιασμούς, όπως ήταν παλαιότερα η προσωρινή αποχώρηση της Ελλάδας και της Γαλλίας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ; Είναι φανερό πως το αίτημα της «διάλυσης του ΝΑΤΟ», χωρίς την πάλη σε κάθε χώρα για την απεμπλοκή από τα ιμπεριαλιστικά σχέδια, την αποδέσμευση από το ΝΑΤΟ και κάθε ιμπεριαλιστική συμμαχία, είναι «στάχτη στα μάτια» των λαών. Επιπλέον, μόνο η πάλη για την εργατική - λαϊκή εξουσία μπορεί να εγγυηθεί πως η έξοδος από τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, όπως είναι το ΝΑΤΟ και η ΕΕ, μπορεί να εξασφαλίσει τα εργατικά - λαϊκά συμφέροντα.

7. Το κείμενο του ΚΚ Ισπανίας καλεί σε «ένα νέο Σύστημα Ανθρώπινης Ασφάλειας, που θα δώσει πραγματική απάντηση στα πραγματικά προβλήματα που προκαλούν την ανασφάλεια: Φτώχεια, πείνα, ανισότητα, ανεργία, έλλειψη βασικών δημόσιων υπηρεσιών, ασθένειες, κλιματική αλλαγή ή το τεράστιο οπλοστάσιο των όπλων μαζικής καταστροφής». Τέτοιο σύστημα, όσο κυριαρχούν οι νόμοι της αγοράς, ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής, δεν μπορεί να υπάρξει. Είναι σπορά αυταπατών η προώθηση τέτοιων ουτοπικών απόψεων, πως μπορεί να υπάρξει ένας πιο «ανθρώπινος» καπιταλισμός. Το ΚΚΕ υποστηρίζει την επικαιρότητα και αναγκαιότητα της ανατροπής του βάρβαρου εκμεταλλευτικού καπιταλιστικού συστήματος. Η μόνη εναλλακτική λύση για τους λαούς είναι ο σοσιαλισμός!

Από τα παραπάνω γίνεται σαφές γιατί το ΚΚΕ δεν μπορεί να υπογράψει το συγκεκριμένο ψήφισμα του ΚΚ Ισπανίας, που σπέρνει αστικές απόψεις περί «ειρήνης» καθώς και λαθεμένες οπορτουνιστικές αντιλήψεις.

Το Κόμμα μας, σε συντονισμό και με άλλα Κομμουνιστικά και Εργατικά Κόμματα στις χώρες τους και διεθνώς, θα συνεχίσει την πάλη του:

  • Ενάντια στις στρατιωτικές βάσεις του θανάτου, που σπέρνουν στη χώρα μας οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, ενάντια στις ευρωατλαντικές ασκήσεις, όπως οι Defender Europe, Atlantic Resolve και άλλες, που περικυκλώνουν τη Ρωσία.
  • Θα συνεχίσει να αντιτάσσεται στις ιμπεριαλιστικές αποστολές και σχεδιασμούς τόσο του ΝΑΤΟ όσο και της ΕΕ, των αστικών κυβερνήσεων.
  • Θα συνεχίσει να μάχεται ενάντια στις δήθεν «αμυντικές συμφωνίες» με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία, καθώς και τις άλλες «συμμαχίες» της αστικής τάξης, όπως αυτή με το κράτος του Ισραήλ, που δολοφονεί τον λαό της Παλαιστίνης.
  • Θα συνεχίσει να καταψηφίζει στη Βουλή και να αντιτάσσεται στους πολεμικούς εξοπλισμούς, που δεν είναι για τις ανάγκες της «εθνικής άμυνας» όπως ψευδώς ισχυρίζονται τα κόμματα της αστικής τάξης, αλλά για τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, επεμβάσεις και πολέμους.
  • Θα δυναμώσει την πάλη του για να επιστρέψουν στη χώρα μας όλα τα τμήματα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων που βρίσκονται εκτός συνόρων, σε ιμπεριαλιστικές αποστολές.
  • Θα παλεύει για τη διαμόρφωση των προϋποθέσεων για τη συγκρότηση της Κοινωνικής Συμμαχίας της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, που μπορεί να συγκρουστεί με τα μονοπώλια, τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς. Για να βγει η Ελλάδα από τις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, με την ισχυρή εγγύηση που μπορεί να παρέχει η εργατική εξουσία.
  • Θα δυναμώσει τη διεθνιστική του αλληλεγγύη, τον προλεταριακό διεθνισμό. Συμβάλλοντας ακόμα πιο αποφασιστικά στον συντονισμό της δράσης και της πάλης των λαών της περιοχής μας, όλης της Ευρώπης, αλλά και σε διεθνές επίπεδο, σε όλες τις ηπείρους, ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και τους πολέμους, ενάντια στον εξοντωτικό αποκλεισμό κατά της Κούβας, τις καπιταλιστικές οικονομικές κρίσεις, τη φτώχεια και την ανεργία, για την ειρήνη και ευημερία των λαών όλου του κόσμου, για την αμοιβαία επωφελή οικονομική - πολιτική - πολιτιστική συνεργασία των λαών των χωρών μας, για τη νέα κοινωνία του σοσιαλισμού - κομμουνισμού.

8 σχόλια:

  1. «Η εμφάνιση του διηπειρωτικού πυραύλου έκανε παρελθόν το σχετικό στρατηγικό άτρωτο των ΗΠΑ. Αλλαξε ο στρατηγικός συσχετισμός δύναμης, προς όφελος του σοσιαλιστικού στρατοπέδου» (Α. Γκρομίκο - Μπ. Πονομαριόφ στο: «Η ιστορία της εξωτερικής πολιτικής της ΕΣΣΔ»). Οι εξελίξεις διέψευσαν με τραγικότητα αυτές τις εκτιμήσεις (στη φωτογραφία συγκρότημα πυραύλων «S300»)
    Το Κόμμα μας μελετά την Ιστορία, τόσο τη δική του, όσο και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Ξεκινά από την αφετηρία πως οι κομμουνιστές, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε όλον τον κόσμο, πρέπει με κριτική ματιά να μελετήσουν την Ιστορία (και αυτή των διεθνών σχέσεων του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους), για να αντλήσουν χρήσιμα συμπεράσματα για το παρόν και το μέλλον του κομμουνιστικού κινήματος. Παρακάτω θα αναφερθούμε σε ορισμένα από αυτά, που βέβαια δεν ήταν κάποια λάθη της εξωτερικής πολιτικής της ΕΣΣΔ, αλλά θεωρητικά λάθη ή λάθη στις εκτιμήσεις του ΚΚ της Σοβιετικής Ενωσης, που στη συνέχεια επηρέασαν και την εξωτερική πολιτική της ΕΣΣΔ.

    «Ειρηνική συνύπαρξη» και διαίρεση των αστικών δυνάμεων

    Το ΚΚΕ, μετά από μελέτη της Ιστορίας της ΕΣΣΔ, έχει εκτιμήσει πως «η γραμμή της "ειρηνικής συνύπαρξης", όπως αναπτύχθηκε τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, ως ένα βαθμό στο 19ο (Οκτώβρης 1952) και κυρίως στο 20ό Συνέδριο του KKΣE (1956), αναγνώριζε την καπιταλιστική βαρβαρότητα και επιθετικότητα για τις ΗΠΑ και την Αγγλία, για ορισμένα τμήματα της αστικής τάξης και των αντίστοιχων πολιτικών δυνάμεων στα δυτικοευρωπαϊκά καπιταλιστικά κράτη, όχι όμως ως σύμφυτο στοιχείο του μονοπωλιακού καπιταλισμού, του ιμπεριαλισμού. Eτσι επέτρεψε την καλλιέργεια ουτοπικών αντιλήψεων ότι είναι δυνατόν ο ιμπεριαλισμός να αποδεχθεί μακροπρόθεσμα τη συμβίωση με δυνάμεις που έσπασαν την παγκόσμια κυριαρχία του»1. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=9533994 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αντεπανάσταση «από τα μέσα και τα πάνω»

      Σαφώς και η ανατροπή του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ έγινε από «τα μέσα και τα πάνω», με την έννοια πως αυτή η εξέλιξη προωθήθηκε από την ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ενωσης (ΚΚΣΕ).

      Στην πράξη οι δυνάμεις του οπορτουνισμού, που είχαν κυριαρχήσει στην ηγεσία του ΚΚΣΕ, έπαιξαν προδοτικό ρόλο για την υπόθεση του σοσιαλισμού, καθοδήγησαν τη διαδικασία της αντεπανάστασης. Εκφράζοντας έτσι εκείνες τις κοινωνικές δυνάμεις που σταδιακά είχαν εμφανιστεί στο εσωτερικό της σοβιετικής κοινωνίας, ελέγχοντας σταδιακά τις δομές της σοβιετικής εξουσίας και του ΚΚ, επιδιώκοντας την επιστροφή στον καπιταλισμό.

      Οι δυνάμεις του οπορτουνισμού, έχοντας κυριαρχήσει στο ΚΚΣΕ, τη δεκαετία του 1980 μεθοδικά έριξαν «τόνους λάσπης» στην ηρωική ιστορική διαδρομή των μπολσεβίκων, ξεκινώντας από το πρόσωπο του Στάλιν, ενώ στη συνέχεια πέρασαν στην αμαύρωση κάθε πτυχής της σοβιετικής κοινωνίας.

      Ωστόσο, δεν τολμούσαν ανοιχτά να μιλήσουν για επιστροφή στον καπιταλισμό, για την εκτεταμένη ιδιωτικοποίηση, την εμπορευματοποίηση της Υγείας, της Παιδείας, των κοινωνικών υπηρεσιών, της αφαίρεσης των ιστορικών κατακτήσεων, τη διάλυση της ενιαίας χώρας. Για όλα αυτά, δηλαδή, που θα ακολουθούσαν και τα οποία σχεδίαζαν με όχημα την περεστρόικα.

      Έντυναν το «αφήγημά» τους με τα συνθήματα της «ανανέωσης του σοσιαλισμού», της «περισσότερης δημοκρατίας», της «διαφάνειας», της «συμμετοχής». Επιπλέον, εμφάνιζαν τα οικονομικά «εργαλεία» της καπιταλιστικής παλινόρθωσης ως πανάκεια για την επίλυση των ελλείψεων, που παρατηρούνταν και ήταν αποτέλεσμα των μεταρρυθμίσεων, που από τη δεκαετία του '60 αδυνάτισαν τον κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας.

      Ετσι, είναι χαρακτηριστικό πως στον απολογισμό της απερχόμενης ΚΕ προς το 28ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ (2 - 13 του Ιούλη 1990) εκθειάζονταν με καλυμμένο τρόπο τα δήθεν «πλεονεκτήματα» της καπιταλιστικής οικονομίας. Σημειωνόταν συγκεκριμένα: «Στις συνθήκες της αγοράς ανοίγεται η δυνατότητα ουσιαστικά να αποκαλυφθούν οι ανάγκες και να βρεθούν οι τρόποι της αποτελεσματικής ικανοποίησής τους». Ακόμη, διαβεβαίωναν πως με την αγορά «οι εργαζόμενοι γίνονται πραγματικοί νοικοκύρηδες των μέσων παραγωγής και των αποτελεσμάτων της εργασίας τους».

      Οι οπορτουνιστικές δυνάμεις, για να δικαιολογήσουν τις επιλογές τους, έκαναν τη λαθροχειρία να επικαλούνται τη «Νέα Οικονομική Πολιτική» (ΝΕΠ), που εφαρμόστηκε από τον Λένιν μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου και η οποία συνιστούσε μια πολιτική προσωρινών εκχωρήσεων προς τον καπιταλισμό, αποσιωπώντας πως αυτές οι υποχωρήσεις ήταν προσωρινές και επιβάλλονταν από τις ειδικές συνθήκες εκείνης της εποχής (καταστροφές του πολέμου, τεράστιο ποσοστό μικροκαλλιεργητών κ.ά.), κατάσταση που βέβαια δεν είχε καμία σχέση με αυτή της Σοβιετικής Ενωσης της δεκαετίας του '80. https://www.902.gr/eidisi/arthra/281222/el-vagenas-i-katalixi-tis-therapeias-toy-sosialismoy-me-ton-kapitalismo Καλή χώνεψη να έχουν.. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    2. Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΜΕΤΩΠΩΝ

      Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του φασισμού, στα μέσα της δεκαετίας του 1930, το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα επιδίωξε τη συμμαχία με τη σοσιαλδημοκρατία (βλ. 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς, 1935). Έτσι, σε μια σειρά χώρες σχηματίστηκαν «Λαϊκά Μέτωπα» που στην περίπτωση της Ισπανίας και της Γαλλίας κατάφεραν να κερδίσουν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και να σχηματίσουν κυβέρνηση.

      Στην Ισπανία το Λαϊκό Μέτωπο συγκροτήθηκε -με πρωτοβουλία των κομμουνιστών- στις 15 Γενάρη 1936. Σ’ αυτό έλαβαν μέρος το Κομμουνιστικό και το Σοσιαλιστικό Κόμμα, η Δημοκρατική Αριστερά, η Αριστερά της Καταλονίας κ.ά. κόμματα, καθώς και η ενιαία Γενική Ένωση Εργαζομένων (που, όπως και στη Γαλλία, προήλθε από τη συγχώνευση της αντίστοιχης ταξικής και ρεφορμιστικής Συνομοσπονδίας). Στις εκλογές της 16ης Φλεβάρη και 4ης Μάρτη 1936 το Λαϊκό Μέτωπο κέρδισε οριακή πλειοψηφία έναντι του Εθνικού Μετώπου που είχαν συγκροτήσει μια σειρά συντηρητικά αστικά κόμματα (47,03% έναντι 46,48%). Πρώτος πρωθυπουργός της κυβέρνησης του Λαϊκού Μετώπου έγινε ο Μ. Αθάνα (του Σοσιαλιστικού Κόμματος), που στη συνέχεια (10 Μάη) εκλέχτηκε πρόεδρος κι αντικαταστάθηκε στην πρωθυπουργία από τον Σ. Κ. Κιρόγα (της Δημοκρατικής Αριστεράς).

      Αμέσως ενεργοποιήθηκαν ζυμώσεις μεταξύ των τμημάτων εκείνων της ισπανικής αστικής τάξης που προσανατολίζονταν πλέον στην επιβολή ανοιχτής, φασιστικής δικτατορίας. Το Κομμουνιστικό Κόμμα, που διέβλεπε αυτήν την εξέλιξη, ζητούσε επίμονα από την κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου να προβεί στην εκκαθάριση των σωμάτων ασφαλείας και του στρατού από τα φασιστικά στοιχεία και να οπλίσει την εργατική τάξη. Η απάντηση της κυβέρνησης, ωστόσο, ήταν κατηγορηματική. «Αφήστε το στρατό ήσυχο, μην μπάζετε την πολιτική στο στρατό», έλεγαν. Όσον αφορά δε τον εξοπλισμό της εργατιάς -ως το αποτελεσματικότερο μέσο για τη συντριβή ενός ενδεχόμενου φασιστικού πραξικοπήματος εν τη γενέσει του- η εντολή που δόθηκε δεν έδινε πολλά περιθώρια παρερμηνείας: «Όποιος δώσει όπλα στους εργάτες θα παραπεμφθεί στο στρατοδικείο!». Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Ντολόρες Ιμπαρούρι (η θρυλική Πασιονάρια) «και σαν αυτόπτης μάλιστα μάρτυς […] πολλοί ηγέτες του Λ.Μ. [σ.σ. Λαϊκού Μετώπου] κινήθηκαν, αν και χωρίς επιτυχία, για να εμποδίσουν ακόμα και την απελευθέρωση των “30.000”, δηλαδή των κρατουμένων από την εξέγερση των Αστουριών του Οκτώβρη του 1934, που αποτελούσαν και το βασικό προεκλογικό σύνθημα του Λ.Μ.»35.

      Τελικά η στρατιωτική φασιστική κίνηση εκδηλώθηκε στις 17-18 Ιούλη 1936, μ’ επικεφαλής το στρατηγό Φ. Φράνκο. Η αναποφασιστικότητα, αναβλητικότητα, έως και τάση συμβιβασμού με τους φασίστες από τη μεριά της κυβέρνησης του Λαϊκού Μετώπου επέδρασαν καταλυτικά στην αρχική προέλαση των κινηματιών. Με την έκρηξη της στάσης «ο Κιρόγα παραιτήθηκε και ο Αθάνα έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Μαρτίνεζ Μπάριο (αρχηγό της Δημοκρατικής Συμμαχίας), στην κατεύθυνση συμβιβασμού με τους φασίστες στασιαστές, δηλαδή υποταγής σε αυτούς. Ένα έντονο κύμα λαϊκής οργής απέτρεψε αυτό το σχέδιο. Έτσι στις 19 Ιούλη κυβέρνηση σχημάτισε ο Χοσέ Γκιράλ του Αριστερού Δημοκρατικού Κόμματος. Όμως οι τρεις μέρες που χάθηκαν σε άσκοπες συζητήσεις για το αν θα έπρεπε να εξοπλιστεί ο λαός ή όχι έδωσαν στους φασίστες τη δυνατότητα να καταλάβουν 23 πόλεις»36. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    3. Στις 4 Σεπτέμβρη 1936 σχηματίστηκε και πάλι νέα κυβέρνηση υπό το Σοσιαλιστή Λάργκο Καμπαλέρο (στην οποία μετείχαν για πρώτη φορά όλα τα κόμματα του Λαϊκού Μετώπου -μεταξύ αυτών και το ΚΚ- ενώ στη συνέχεια εντάχτηκαν επίσης το Βασκικό Εθνικό Κόμμα κι εκπρόσωποι της αναρχικής CNT). Κρίσιμο θέμα διαπάλης στη φάση αυτή του αγώνα κατά του Φράνκο: Η συγκρότηση τακτικού στρατού. «Τόσο οι σοσιαλιστές όσο και οι αναρχικοί», σημειώνει ο Θ. Παπαρήγας, «αντιδρούν στη δημιουργία τακτικού στρατού. Οι αναρχικοί κατηγορούν τους κομμουνιστές σαν …αντεπαναστάτες επειδή το προτείνουν. Η ανίερη αυτή συμμαχία σοσιαλιστών-αναρχικών έχει σαν αποτέλεσμα την πτώση της Μάλαγα (8 Φλεβάρη 1937), όπου οι φρανκικές δυνάμεις επιτίθενται ακριβώς με τον τρόπο που είχαν προβλέψει και λεπτομερώς “προπεριγράψει” οι κομμουνιστές».37

      Όσον αφορά τις διεθνείς διαστάσεις του ισπανικού εμφυλίου, ενώ θα περίμενε κανείς το «αδελφό» Λαϊκό Μέτωπο της Γαλλίας, υπό τον επίσης Σοσιαλιστή πρωθυπουργό Λ. Μπλουμ, να είναι το πρώτο που θα έσπευδε σε βοήθεια της Δημοκρατικής Ισπανίας, συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Στη Γαλλία ανήκε η διπλωματική πρωτοβουλία για τη διεθνή απομόνωση της Δημοκρατικής Ισπανίας που πραγματοποιήθηκε μέσ’ από την πολιτική της δήθεν «μη επέμβασης». Ήταν δε η πρώτη χώρα που έκλεισε τα σύνορά της, στερώντας από τους μαχητές κατά του φασισμού κάθε δυνατότητα να προμηθευτούν όπλα και πολεμοφόδια μέσω του γαλλικού εδάφους. Το γεγονός αυτό υπήρξε καταλυτικό π.χ. στην πτώση της συνοριακής πόλης του Ιρούν (λίγες μόνο μέρες αφότου είχαν κλείσει τα γαλλοϊσπανικά σύνορα), όπου οι εργάτες των ορυχείων αναγκάστηκαν -ελλείψει πυρομαχικών- να πολεμούν με δυναμίτη και πέτρες τις στρατιές του Φράνκο οι οποίες είχαν στη διάθεσή τους τανκς κι αεροπλάνα (που τους είχε προμηθεύσει η ναζιστική Γερμανία). Το εμπάργκο τελικά ίσχυσε μόνο για την κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου. Αμερικανικά και βρετανικά μονοπώλια έκαναν χρυσές δουλειές με τον Φράνκο38, ενώ Γερμανία και Ιταλία συνέδραμαν τους Ισπανούς ομοϊδεάτες τους, τόσο σε πολεμικό υλικό όσο και σε άνδρες (με 16.000 και 50.000 στρατιώτες αντίστοιχα). Η μόνη χώρα που στάθηκε στο πλευρό του αγωνιζόμενου ισπανικού λαού ήταν η Σοβιετική Ένωση.39

      Σε κουφά αυτιά έπεσαν επίσης οι επανειλημμένες εκκλήσεις της Κομμουνιστικής Διεθνούς προς τη Σοσιαλιστική Διεθνή για την ανάληψη κοινής δράσης υπέρ της Δημοκρατικής Ισπανίας. Ο Ντιμιτρόφ (ΓΓ της ΚΔ) απευθύνθηκε ξανά και ξανά γι’ αυτό το ζήτημα στον ομόλογό του Μπρούκερ (στις 3 Ιούνη 1937, στις 26 Ιούνη 1937, στις 17 Ιούλη 1937 κ.ο.κ.), για να λάβει πάντοτε την ίδια απάντηση, πως, δηλαδή, «ο Πρόεδρος της ΣΔ [σ.σ. Σοσιαλιστικής Διεθνούς] “δεν έχει πλήρεις εξουσίες” για να πάρει πρωτοβουλία». Δεν ήταν βεβαίως θέμα «αρμοδιοτήτων», αλλά καθαρά πολιτικής ουσίας. «Μόλις γίνονται γνωστές οι επαφές των δύο Διεθνών το καλοκαίρι του 1937, το Εργατικό Κόμμα [της Βρετανίας] παρεμβαίνει κι αφαιρεί τις εξουσιοδοτήσεις του από την ηγεσία της ΣΔ. Δεν ήταν, όμως, το μόνο πρόβλημα. Στην Ολλανδία και την Τσεχοσλοβακία, τα σοσιαλιστικά κόμματα απειλούν με αποχώρηση από τη ΣΔ αν οι επαφές συνεχιστούν. Τα πράγματα παίρνουν ιδιαίτερα σοβαρή τροπή στο Βέλγιο, έδρα της ΣΔ, όπου μια ομάδα σοσιαλιστών ηγετών φέρεται να δηλώνει ότι “προτιμά τη ναζιστική Γερμανία από την ΕΣΣΔ”». Την ίδια στιγμή, διάφοροι επιφανείς ηγέτες της διεθνούς σοσιαλδημοκρατίας, όπως οι Άντλερ, Άτλι και Σκέβελενς, επισκέπτονταν τη Δημοκρατική Ισπανία εκφωνώντας βαρύγδουπους, υποκριτικούς λόγους. «Σύντροφοι», διαβεβαίωνε ο Σκέβελενς απευθυνόμενος στη γαλλοβελγική ταξιαρχία, «σας ορκίζομαι ότι θα πάρετε όπλα!».40 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    4. Αρχές του 1939 οι διεθνείς πιέσεις προς την κυβέρνηση του ισπανικού Λαϊκού Μετώπου (επικεφαλής της οποίας ήταν από τις 17 Μάη 1937 ο Σοσιαλιστής Χ. Νεγκρίν) έγιναν ακόμα πιο ασφυκτικές. Στις 10 Φλεβάρη, με τη διαμεσολάβηση των Βρετανών, οι δυνάμεις του Φράνκο κατέλαβαν τη νήσο Μινόρκα (η παράδοση μάλιστα έγινε πάνω στο βρετανικό θωρηκτό «Devonshire»), ενώ στις 14 Φλεβάρη η γαλλική κυβέρνηση αξίωσε με τελεσίγραφο την παράδοση της Μαδρίτης. Στις 27 Φλεβάρη, Γαλλία και Βρετανία αναγνώρισαν τη φασιστική Ισπανία διακόπτοντας τις διπλωματικές τους σχέσεις με την κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου. Το ίδιο έπραξαν και μια σειρά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, όπως το Εργατικό Κόμμα του Βελγίου. Στις 4-5 Μάρτη εκδηλώθηκε πραξικόπημα μ’ επικεφαλής το ηγετικό στέλεχος των Σοσιαλιστών Χ. Μπεστέιρο και το συνταγματάρχη Σ. Κασάντο. Με κεντρικό σύνθημα «κυβέρνηση χωρίς τους κομμουνιστές» οι Μπεστέιρο και Κασάντο σχημάτισαν μια «Εθνική Χούντα Άμυνας» η οποία, υπό το πρόσχημα της «έντιμης ειρήνης», άνοιξε τις πύλες της ισπανικής πρωτεύουσας στα φασιστικά στρατεύματα. Η Μαδρίτη έπεσε στις 28 Μάρτη 1939. Τρεις μέρες αργότερα -κι ενώ συντρίβονταν και οι τελευταίοι θύλακες αντίστασης- οι σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις της Σκανδιναβίας αναγνώρισαν «de jure» το φασιστικό καθεστώς.

      Ούτε όμως στη Γαλλία το Λαϊκό Μέτωπο41 απέτρεψε την πορεία προς το φασισμό και τον πόλεμο. Σε διεθνές επίπεδο, η κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου έπαιξε πρωταγωνιστικό ενεργό ρόλο στην υπονόμευση -κι εν τέλει την ήττα- του αγώνα του ισπανικού λαού κατά του φασισμού (όπως είδαμε ήδη πιο πάνω). Η πολιτική του λεγόμενου «κατευνασμού», δηλαδή της συνεννόησης και συμβιβασμού με τις δυνάμεις του Άξονα (με κορυφαία έκφραση τη Συμφωνία του Μονάχου - βλ. στη συνέχεια), που ακολούθησε, εφαρμόστηκε επίσης από τις δυνάμεις του Λαϊκού Μετώπου. Η Βουλή του 1939-1940, της περιόδου δηλαδή κατά την οποία η Γαλλία οδηγήθηκε στην εντυπωσιακή ήττα και συνθηκολόγηση με τη ναζιστική Γερμανία (σε μόλις 6 βδομάδες), δεν ήταν άλλη από τη Βουλή που αναδείχτηκε το 1936 μέσ’ από την εκλογική νίκη του Λαϊκού Μετώπου.

      Αλλά και στο εσωτερικό, η κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου υπήρξε το λιγότερο ανεκτική προς τις δυνάμεις του φασισμού. Ενδεικτική είναι η περίπτωση της φασιστικής οργάνωσης «Cagoule» που το 1937 έγινε γνωστό ότι σχεδίαζε τη διενέργεια πραξικοπήματος και την επιβολή φασιστικής δικτατορίας στη Γαλλία. Έως τότε, η εν λόγω οργάνωση είχε προβεί σε μια σειρά δολοφονίες (κομμουνιστών, Ιταλών αντιφασιστών που είχαν καταφύγει στη Γαλλία κλπ.), βομβιστικές ενέργειες και δολιοφθορές (π.χ. σε φορτία που προορίζονταν για τη Δημοκρατική Ισπανία), ενώ προμηθευόταν όπλα από τη φασιστική Ιταλία. Παρόλ’ αυτά, η αστυνομία του Σοσιαλιστή υπουργού των Εσωτερικών του Λαϊκού Μετώπου M. Dormoy συνέλαβε μόλις 71 εξ αυτών κι «έκλεισε» την υπόθεση. Όλοι τους αποφυλακίστηκαν το 1939, παραμονές του πολέμου. Την ίδια χρονιά, η γαλλική βουλή έθεσε εκτός νόμου το Κομμουνιστικό Κόμμα (με πρωτοβουλία μάλιστα του Σοσιαλιστικού Κόμματος, σύμφωνα με τον Χ. Λαρούζ), ενώ στη συνέχεια έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στο στρατηγό Φ. Πετέν και τη δωσιλογική κυβέρνηση του Βισί (στο νότιο τμήμα της Γαλλίας, που έως τα τέλη του 1942 δεν ήταν μεν υπό ναζιστική κατοχή, αλλά ουσιαστικά υπήρξε δορυφόρος του Άξονα).42 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    5. Η ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ

      Στην πορεία προς το Β΄ Παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό Πόλεμο (1939-1945), η διεθνής σοσιαλδημοκρατία υπήρξε συνεπέστατη στην άρνησή της να μετέχει σε οποιαδήποτε πρωτοβουλία των κομμουνιστών για την αποτροπή του. Η Σοσιαλιστική Εργατική Διεθνής αρνήθηκε να λάβει μέρος, τόσο στο Διεθνές Αντιπολεμικό Συνέδριο του Άμστερνταμ (1932) όσο και των Βρυξελών (1935), απαγορεύοντας μάλιστα τη συμμετοχή στα μέλη της υπό την απειλή κυρώσεων.

      Τουναντίον, η Συμφωνία του Μονάχου (1938)43, που χαιρετίστηκε από τις άρχουσες τάξεις όλου του κόσμου ως η «ειρήνη της εποχής μας»44 , έγινε δεκτή μ’ ενθουσιασμό και τυμπανοκρουσίες: «Η 2η Διεθνής, πιστό όργανο της παγκόσμιας αστικής τάξης, χαιρέτησε κι αυτή την “ειρήνη” του Μονάχου. Το αγγλικό εργατικό κόμμα συμμετέσχε στην προδοσία και είναι χαρακτηριστικό ότι οι δύο “Ιστορίες” του κόμματος… τόσο αυτή που εκδόθηκε στα 1946 όσο και η άλλη του 1950 δεν αναφέρουν λέξη για το Μόναχο». Ο ηγέτης της γαλλικής σοσιαλδημοκρατίας και πρωθυπουργός του Λαϊκού Μετώπου Λ. Μπλουμ διαβεβαίωνε από τη μεριά του: «Τώρα μπορούμε να κοιμηθούμε πάλι ήσυχοι». Το ίδιο το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Γαλλίας «τάχτηκε σχεδόν ομόφωνα υπέρ της ολέθριας πολιτικής του Μονάχου». Από τους 149 βουλευτές του στο γαλλικό κοινοβούλιο, μόνο ένας καταψήφισε μαζί με τους κομμουνιστές την κατάπτυστη συμφωνία. Γάλλοι και Βρετανοί σοσιαλδημοκράτες δε βρήκαν λέξη να πουν κατά της συμπαιγνίας των αρχουσών τάξεων των χωρών τους με τις φασιστικές κυβερνήσεις της Γερμανίας και της Ιταλίας σε βάρος της Τσεχοσλοβακίας. Ταυτόχρονα υπήρξαν οι καλύτεροι κήρυκες της συνθηκολόγησης με τον Χίτλερ, δείχνοντας ανοχή προς στις βλέψεις της ναζιστικής Γερμανίας, «βλέποντας» ως τελικό στόχο την ίδια τη Σοβιετική Ένωση. Παρόμοια στάση κράτησαν και τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Πολωνίας και της Ουγγαρίας. Ακόμα και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Τσεχοσλοβακίας υιοθέτησε την πολιτική της συνθηκολόγησης, καλώντας μάλιστα ανοιχτά το λαό ν’ αποδεχτεί τις απαιτήσεις των Ναζί. Μόνο αργότερα και όταν πλέον «διαπίστωσαν την ισχυρή αντίδραση της εργατικής τάξης ενάντια στη συναλλαγή του Μονάχου, τα κόμματα της 2ης Διεθνούς άρχισαν να εκδηλώνουν τη συνηθισμένη τους αντίθεση στα λόγια (όχι στην πράξη)».45

      Το γεγονός, βέβαια, όπου η σοσιαλδημοκρατία ξεσπάθωσε πλήρως με αντικομμουνιστικό μένος, μη διστάζοντας να ευθυγραμμιστεί και να γίνει σύμμαχος του φασισμού, ήταν ο σοβιετοφινλανδικός πόλεμος (30 Νοέμβρη 1939-12 Μάρτη 1940). Με το Β΄ Παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό Πόλεμο να έχει ήδη ξεκινήσει (1 Σεπτέμβρη 1939) και τη φασιστική στρατιωτική μηχανή να προελαύνει συνεχώς ανατολικά, η σοβιετική κυβέρνηση πρότεινε τον Οκτώβρη του ίδιου χρόνου στη Φινλανδία τη σύναψη Συμφώνου Αμοιβαίας Βοήθειας. Η φινλανδική κυβέρνηση (ένας συνασπισμός μεταξύ του Σοσιαλδημοκρατικού και του Εθνικού Προοδευτικού Κόμματος)46 απέρριψε την πρόταση αυτή. Κατόπιν η σοβιετική κυβέρνηση πρότεινε στη Φινλανδία να μετατοπιστούν βορειότερα τα σοβιετοφινλανδικά σύνορα στον ισθμό της Καρελίας, επειδή απείχαν μόλις 32 χιλιόμετρα από το Λένινγκραντ, αφήνοντάς το έτσι εκτεθειμένο σε περίπτωση επίθεσης. Σε αντάλλαγμα η Σοβιετική Ένωση ήταν διατεθειμένη να παραχωρήσει στη Φινλανδία έκταση διπλάσιου μεγέθους στην περιοχή της Καρελίας. Ταυτόχρονα ζητούσε με μίσθωση μια μικρή έκταση στην είσοδο του Φιννικού Κόλπου, για να οργανώσει εκεί ναυτική βάση. Ωστόσο η κατά βάση σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση της Φινλανδίας, που υπολόγιζε στη στήριξη τόσο των «δημοκρατιών» (Βρετανίας, Γαλλίας και ΗΠΑ) όσο και των δυνάμεων του Άξονα, οδήγησε τις διαπραγματεύσεις σε ναυάγιο.https://www.komep.gr/m-article/07cefc4a-f42a-11e9-95d7-3ed1504937da/ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    6. Στην Αστούρια όμως η απεργιακή πάλη πήρε οξύτερη μορφή και μετεξελίχθηκε σε ένοπλη εξέγερση των ανθρακωρύχων, με τη συμμετοχή των «Εργατικών και Αγροτικών Αντιφασιστικών Εθνοφρουρών» και της «Ενωσης των Αδελφών Προλετάριων», που καθοδηγούνταν από το ΚΚ Ισπανίας και τη Σοσιαλιστική Νεολαία αντίστοιχα. Ενοπλα σώματα ανθρακωρύχων κυρίευσαν τα οπλοποιεία του Οβιέδο (πρωτεύουσας της Αστούριας) και της Τρουβίας, και οι εργατικές και αγροτικές μάζες συγκρότησαν τη δική τους «Κόκκινη Φρουρά».

      Η «Πράβντα», αναφερόμενη στην εξέγερση, έγραψε: «Ολες οι πληροφορίες αναφέρουν πως οι εργατικές μάζες της Αστούριας με τα όπλα στα χέρια βάζουν σαν σκοπό να τελειώσουν μια για πάντα με την κυριαρχία του συγκροτήματος των κεφαλαιοκρατών και γαιοκτημόνων και να εγκαθιδρύσουν τη δική τους επαναστατική κυβέρνηση των εργατών και αγροτών».

      Στην πραγματικότητα όμως, παρά τις ανεβασμένες μορφές πάλης που χρησιμοποιούσε το εργατικό κίνημα στην Αστούρια, οι πολιτικοί φορείς που καθοδηγούσαν την εξέγερση δεν διέθεταν επαναστατική στρατηγική. Το ΚΚΙ, στο πλαίσιο της πολιτικής του αντιφασιστικού μετώπου και έχοντας ήδη συμπράξει με το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ισπανίας, δεν επεδίωκε την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας.

      Τελικά τα κυβερνητικά στρατεύματα, με την υποστήριξη της Αεροπορίας και του Πυροβολικού, μετά από πολυήμερες και σκληρές μάχες κατέπνιξαν την εξέγερση. Χιλιάδες ήταν οι νεκροί και οι τραυματίες εργάτες, ενώ πάνω από 30 χιλιάδες εργάτες ρίχτηκαν στις φυλακές.

      Βλ. περισσότερα:

      -- Κώστας Σκολαρίκος, «Ευρωκομμουνισμός»: Θεωρία και στρατηγική υπέρ του κεφαλαίου, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 2015, σελ. 155 - 215

      -- «Ριζοσπάστης», 9-10/2/2019https://www.rizospastis.gr/story.do?id=11104245 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    7. Σήμερα οι Σοσιαλφασίστες της Ισπανίας στηρίζουν την ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ που σφάζει το λαό συμμετέχει σε ΝΑΤΟ Ε.Ε στέλνει στρατό στην Ουκρανία και ταυτόχρονα ...καλεί σε αγώνα.... κάτω απο την σημαία του Ρωσικού Ιμπεριαλισμού. Φράνκο Χίτλερ και Μουσολίνι μπροστά σε αυτή την αθλιότητα μοιάζουν αγγελούδια... ΑΛΗΤΕΣ ΣΟΣΙΑΛΦΑΣΙΣΤΕΣ ΔΟΛΟΦΟΝΟΙ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή

Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου