Ιδρύεται το ΝΑΤΟ

Ιδρύεται, 4/4/1949, ο ιμπεριαλιστικός συνασπισμός ΝΑΤΟ (Βορειοατλαντικό Σύμφωνο). Το ιδρυτικό του συνυπέγραψαν στην Ουάσιγκτον οι υπουργοί εξωτερικών των ΗΠΑ, της Μ. Βρετανίας, της Ιταλίας, του Βελγίου, του Καναδά, της Δανίας, της Ισλανδίας, του Λουξεμβούργου, της Νορβηγίας, της Ολλανδίας και της Πορτογαλίας.

Το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου βρήκε τον κόσμο να αλλάζει ραγδαία και η νίκη των λαών συνοδεύεται με χτυπήματα στον ίδιο τον ιμπεριαλισμό.

Η ΕΣΣΔ, σηκώνοντας το κύριο βάρος του πολέμου, έγινε για τους λαούς σύμβολο που οδηγούσε την πάλη τους, αλλά και δύναμη που τους ωθούσε σε αυτό που η ίδια οικοδομούσε, τον σοσιαλισμό.

Στις 12 Μάη 1945, τρεις μόλις μέρες μετά την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας και την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών, ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, όλος αγωνία, τηλεγραφούσε στον Αμερικανό Πρόεδρο Χάρι Τρούμαν:

«Η ευρωπαϊκή κατάστασις με ανησυχεί πάρα πολύ... Πολύ σύντομα η στρατιωτική ισχύς μας θα σβήσει στην ηπειρωτική Ευρώπη, εκτός από μέτριες δυνάμεις που θα παραμείνουν για την κατοχή της Γερμανίας. Τι θα συμβεί εν τω μεταξύ από την πλευρά της Ρωσίας;... Δοκιμάζω πολύ ζωηρά ανησυχία από την εσφαλμένη ερμηνεία που δίνουν στις αποφάσεις της Γιάλτας, από τη συμπεριφορά των στην Πολωνία, από τη συντριπτική των υπεροχή στα Βαλκάνια, εκτός από την Ελλάδα, από τις δυσκολίες που δημιουργούν στο ζήτημα της Βιέννης, από το συνδυασμό της ισχύος των στα κατεχόμενα ή ελεγχόμενα από αυτούς εδάφη, με τη χρησιμοποίηση της κομμουνιστικής τακτικής σε τόσα μέρη του κόσμου και, κυρίως, από τη δυνατότητα που έχουν να διατηρούν επί μακρόν τεράστιες στρατιές εν εκστρατεία. Ποία θα είναι η κατάστασις ύστερα από ένα ή δύο χρόνια;

Οι αμερικανικές ή βρετανικές στρατιές θα έχουν τότε διαλυθεί, οι Γάλλοι δεν θα έχουν ακόμη οργανωθεί αρκετά και δεν θα διαθέτομε παρά λίγες μεραρχίες, κατά το πλείστον γαλλικές, ενώ η Ρωσία θα είναι ελεύθερη να διατηρεί 200 ή 300 εν ενεργεία.

(...) Ο στρατηγός Αϊζενχάουερ πρέπει να λάβει όλα τα δυνατά μέτρα για να προλάβει νέα ομαδική έξοδο των γερμανικών πληθυσμών όταν οι Μοσχοβίτες πραγματοποιήσουν την τεράστια προέλασή των προς το κέντρο της Ευρώπης...

Σε λίγο θα είναι εύκολο στους Ρώσους να προχωρήσουν, εάν θέλουν, ως τις ακτές της Βορείου Θαλάσσης και του Ατλαντικού».

Τον Αύγουστο του 1945, αν και ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος ουσιαστικά έχει τελειώσει (ήδη στις 9 του Μάη είχε υπογραφεί η άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας, ενώ και η Ιαπωνία ετοιμαζόταν να υπογράψει ανάλογη συνθήκη), οι Αμερικανοί, προπαγανδίζοντας την αναγκαιότητα να δοθεί «η χαριστική βολή» στην Ιαπωνία, δοκιμάζουν την ατομική βόμβα όχι σε στρατιωτικούς στόχους, αλλά στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι.

Το γεγονός και μόνο ότι η Ιαπωνία είχε ήδη ηττηθεί, αλλά και ότι οι δύο ατομικές βόμβες δεν έπεσαν σε στρατιωτικούς στόχους, έκανε φανερό ότι άλλος ήταν ο σκοπός που οι ΗΠΑ έριξαν τις βόμβες.

Η διαμόρφωση του αντιχιτλερικού συνασπισμού (ΕΣΣΔ, ΗΠΑ, Αγγλία), μετά την επίθεση της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ, ήταν ένας προσωρινός συμβιβασμός των ιμπεριαλιστικών αυτών κρατών με τον σοσιαλισμό.

Και είχε έρθει η ώρα να λάβει τέλος. Κανείς εξάλλου δεν ξεχνούσε πως η προετοιμασία της ιμπεριαλιστικής Γερμανίας για πόλεμο στηρίχτηκε στα κεφάλαια των άλλων ιμπεριαλιστικών κρατών (Αγγλίας, ΗΠΑ, Γαλλίας), των αντιπάλων της στον πόλεμο, με στόχο την επίθεση στην ΕΣΣΔ και την καταστροφή του πρώτου στον κόσμο σοσιαλιστικού κράτους και το μοίρασμά του, όπως και το ξαναμοίρασμα άλλων εδαφών, ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κράτη.

Ετσι, με τη ρίψη των βομβών στην Ιαπωνία, πραγματικός σκοπός ήταν να τρομοκρατήσουν την ΕΣΣΔ, τη νεοσύστατη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα, τον αγώνα του εργατικού κινήματος στις καπιταλιστικές χώρες για κοινωνική απελευθέρωση, ουσιαστικά να σταματήσουν την ιστορία της κοινωνικής εξέλιξης προς τα μπρος και, αν μπορούσαν, να την «αντιστρέψουν».

Σε ρόλο παγκόσμιου χωροφύλακα

Στις 5 Μάρτη 1946, ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, παρουσία του Χάρι Τρούμαν, μιλώντας στο Φούλτον του Μιζούρι των ΗΠΑ, σημείωνε ανάμεσα στα άλλα:

«Από το Στετίνο στη Βαλτική μέχρι την Τεργέστη στην Αδριατική ένα σιδηρούν παραπέτασμα έχει απλωθεί κατά μήκος της ηπείρου (...). Η απειλή μιας νίκης της τυραννίας βαραίνει πάνω στη στέγη κάθε σπιτιού, πάνω στο κεφάλι κάθε ανθρώπινου πλάσματος. Η πείρα μου από τον πόλεμο μου έδειξε ότι οι Ρώσοι δεν σέβονται παρά μόνο τη βία (...). Η στενή συμμαχία αγγλόφωνων λαών, η οργανωμένη αεροπορική και ναυτική συνεργασία των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας αποτελούν τη μόνη οδό των ελευθεριών μας (...). Μαζί, αδελφικά ενωμένοι θα είμαστε οι κύριοι του μέλλοντος...».

Λίγα χρόνια αργότερα, ο ίδιος, μιλώντας στις 31 Μάρτη 1949 στη Βοστόνη, ανέφερε τα εξής: «Είναι βέβαιον ότι η Ευρώπη θα είχε κομμουνιστικοποιηθεί... εάν δεν ευρίσκετο η ατομική βόμβα εις τας χείρας των Ηνωμένων Πολιτειών».

Ηδη από τον Μάρτη του 1947, ο Αμερικανός Πρόεδρος Τρούμαν είχε διακηρύξει μπροστά στα μέλη του Κογκρέσου το πολιτικό και στρατιωτικό δόγμα των ΗΠΑ, που θα μείνει στην Ιστορία με το όνομά του.

Για τη σημασία αυτού του δόγματος ο Χένρι Κίσινγκερ έγραψε:

«Αν οι Σοβιετικοί ηγέτες είχαν μελετήσει περισσότερο την αμερικανική ιστορία, θα καταλάβαιναν πόσο κίνδυνο έκρυβαν τα λόγια του Προέδρου.

Το Δόγμα Τρούμαν αποτέλεσε ένα ορόσημο επειδή, από τη στιγμή που πέταξε η Αμερική το γάντι της ηθικής, το είδος της Realpolitik που γνώριζε τόσο καλά ο Στάλιν, θα τελείωνε για πάντα και οι διαπραγματεύσεις για αμοιβαίες παραχωρήσεις δε θα είχαν πλέον καμιά θέση στις μεταξύ τους σχέσεις.

Από εδώ και πέρα, οι διαφορές μπορούσαν να λυθούν μόνο με μια αλλαγή των σοβιετικών σκοπών, την κατάρρευση του σοβιετικού συστήματος ή και με τα δύο μαζί».

Η ιδέα, λοιπόν, συγκρότησης μιας στρατιωτικοπολιτικής ιμπεριαλιστικής συμμαχίας, που ωρίμαζε ακόμη πριν από το τέλος του πολέμου, τώρα είχε ήδη μπει σε τροχιά υλοποίησής της.

Σε αυτό συνέβαλε επίσης το Σχέδιο Μάρσαλ. Από κοινωνικοπολιτική άποψη, το Σχέδιο Μάρσαλ αποσκοπούσε - πέραν της εδραίωσης της αμερικανικής κυριαρχίας - να εμποδίσει με οικονομικούς όρους το ξέσπασμα μιας επαναστατικής κρίσης στην Ευρώπη και να φράξει τον δρόμο σε εξελίξεις που υπερέβαιναν το καπιταλιστικό σύστημα.

Η προετοιμασία της ιμπεριαλιστικής συμμαχίας πήρε χρόνο γιατί απαιτούσε τη δημιουργία περιβάλλοντος που θα επέτρεπε την ύπαρξη και δράση της.

Στις 4 Μάρτη 1948 - ύστερα από βρετανική πρωτοβουλία που είχε εκδηλωθεί τον Γενάρη του ίδιου έτους - συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες, για να συζητήσουν τους όρους σύναψης συνθήκης αμοιβαίας βοήθειας, οι υπουργοί Εξωτερικών της Μ. Βρετανίας, της Γαλλίας, του Βελγίου, του Λουξεμβούργου και της Ολλανδίας.

Στις 17 Μάρτη 1948 υπογράφηκε η Συνθήκη των Βρυξελλών, με την οποία συγκροτήθηκε η «Δυτική Ενωση» των 5 προαναφερόμενων κρατών.

Στις 4 Απρίλη 1949, στην αίθουσα τελετών του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην Ουάσιγκτον, οι υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, του Βελγίου, του Καναδά, της Δανίας, της Ισλανδίας, του Λουξεμβούργου, της Νορβηγίας, της Ολλανδίας και της Πορτογαλίας (δικτατορία Σαλαζάρ) υπέγραψαν το Σύμφωνο του Βορείου Ατλαντικού και ίδρυσαν τον Οργανισμό του Βορειοατλαντικού Συμφώνου (North Atlantic Treaty Organization, ΝΑΤΟ).

Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Χάρι Τρούμαν, φρόντισε, με τον λόγο του, να στείλει μηνύματα προς πάσα κατεύθυνση για τη σημασία αυτού του Συμφώνου και για το ρόλο που θα έπαιζε μελλοντικά.

Αναφερόμενος, ανάμεσα στα άλλα, στην επιρροή του Συμφώνου σημείωσε ότι «δεν θα γίνει μόνο αισθητή εις την περιοχήν την οποία καλύπτει, αλλ' εις ολόκληρον τον κόσμον».

Και, για να γίνει ακόμη περισσότερο σαφές το νόημα των λόγων του, έδωσε ένα παράδειγμα:

«Με την εξουσιοδότησίν μου - είπε - και κατόπιν οδηγιών μου το υπουργείον Εξωτερικών απεσαφήνισε προσφάτως ότι η προσχώρησις των Ηνωμένων Πολιτειών εις το Σύμφωνον αυτό δε σημαίνει κατ' ανάγκην την χαλάρωσιν του αμερικανικού ενδιαφέροντος διά την ασφάλειαν και ευημερίαν άλλων περιοχών, ως η Εγγύς Ανατολή».

Με αυθεντικό ταξικό κριτήριο, ο Τσόρτσιλ συμπλήρωνε στην ομιλία του Μάρτη του '49 πως ο αντίπαλος είναι οι «14 άνδρες του Κρεμλίνου», οι οποίοι «έχουν την ιεραρχίαν των και εν είδος θρησκείας, της οποίας οι ιεραπόστολοι ευρίσκονται εις κάθε χώραν (σ.σ. εννοεί την κομμουνιστική ιδεολογία και τα Κομμουνιστικά Κόμματα) ως πέμπτη φάλαγξ, αναμένοντες την ημέραν καθ' ην, ως ελπίζουν, θα είναι οι απόλυτοι κύριοι των συμπατριωτών των και θα εξοφλήσουν παλαιούς λογαριασμούς. Εχουν την αθεϊστικήν θρησκείαν των και το κομμουνιστικόν δόγμα των της πλήρους υποταγής του ατόμου εις το κράτος. Οπισθεν τούτου ίσταται ο μεγαλύτερος στρατός εν τω κόσμω...».

Αναφερόμενος στην κατάσταση στην οποία βρισκόταν εκείνη τη στιγμή ο καπιταλιστικός κόσμος, ο Τσόρτσιλ τόνισε:

«Εχομεν ως κυριαρχούντα γεγονότα το περίφημον Σχέδιον Μάρσαλ υπέρ μιας νέας ενότητος της Δυτικής Ευρώπης και την στιγμήν αύτην το Ατλαντικόν Σύμφωνον (...). Υπό την πίεσιν του κομμουνισμού όλα τα ελεύθερα έθνη συνεσπειρώθησαν όσον ουδέποτε άλλοτε εις εν σύνολον (...). Ας προχωρήσομεν ομού εις την εκπλήρωσιν της αποστολής μας και του καθήκοντός μας, φοβούμενοι τον θεόν και ουδέν άλλο».

Η ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ

Το Φλεβάρη του 1952, με κυβέρνηση Πλαστήρα - Βενιζέλου η ελληνική Βουλή κυρώνει νόμο με τον οποίο η χώρα μπαίνει στο NATO.

Καταψηφίζουν οι βουλευτές της ΕΔΑ, ενώ ήδη το ΚΚΕ από την πολιτική προσφυγιά, έχοντας αντιταχτεί στη Συμφωνία για ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, καταγγέλλει το γεγονός της υπογραφής της, κάνοντας λόγο για πολεμοκάπηλα σχέδια των ιμπεριαλιστών στην περιοχή, καταγγέλλοντας ταυτόχρονα τη συμμετοχή των αστικών πολιτικών δυνάμεων σε αυτά. Την ίδια περίοδο εντάσσεται και η Τουρκία σ' αυτόν τον ιμπεριαλιστικό στρατιωτικοπολιτικό συνασπισμό.

Είναι η περίοδος κατά την οποία η αστική εξουσία της Ελλάδας πάσχιζε να ενισχυθεί και να θωρακιστεί, έχοντας την πείρα του πολέμου ενάντια στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, τον οποίο και νίκησε στρατιωτικά με την αποφασιστική συμβολή και ένοπλη συμμετοχή των Αμερικανών συμμάχων της.

Και παρά τη νίκη της απέναντι στο λαϊκό κίνημα, το στέριωμά της χρειαζόταν την οργανική της ένταξη σε στρατιωτικοπολιτικό ιμπεριαλιστικό οργανισμό. Εξάλλου, τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας ήταν σύνορα ανάμεσα στον καπιταλισμό και τον σοσιαλισμό, αφού και οι τρεις χώρες, Αλβανία, Γιουγκοσλαβία, Βουλγαρία, ανήκαν στις Λαϊκές Δημοκρατίες.

Το τι σήμαινε για τις ΗΠΑ η ένταξη της Ελλάδας και της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ το ομολόγησε, χωρίς περιστροφές, ο τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ντιν Ατσεσον, μιλώντας εκείνο το χρονικό διάστημα στην αμερικανική Γερουσία:

«Η εισδοχή των δύο χωρών δεν θα συντελέσει μόνο εις την ενίσχυσιν της ιδικής των ασφαλείας, αλλά και των άλλων χωρών του Συμφώνου, περιλαμβανομένης και της ιδικής μας. Αρκεί να ρίξωμεν ένα βλέμμα εις τον χάρτην, διά να ίδωμεν ποία είναι η στρατηγική σημασία των δύο χωρών διά την δυτικήν άμυναν:

Φρουρούν τας ανατολικάς προσβάσεις προς την Μεσόγειον, περιλαμβανομένων και των στενών της Ιταλίας, από την Μαύρην Θάλασσαν προς την Κεντρικήν Μεσόγειον. Επιπλέον, η Τουρκία πλευροκοπεί τας χερσαίας οδούς, αι οποίαι άγουν από την Ρωσίαν προς τας πλουσίας πετρελαιοπηγάς της Μέσης Ανατολής.

Είναι δε γνωστή η απόφασις της Ελλάδας και της Τουρκίας να διατηρήσουν την ελευθερίαν και ανεξαρτησίαν των και να αναπτύξουν περαιτέρω την δύναμίν των εις αποφασιστικόν φράγμα εναντίον του επιθετικού κομμουνισμού, ιδιαιτέρως εις την Μέσην Ανατολήν» (Κ. Μαρδά: «Η Ελλάδα στα δίκτυα των βάσεων», εκδόσεις «Καστανιώτη», σελ. 45).