Ο Ευγένιος Ντελακρουά γεννήθηκε κοντά στο Παρίσι στις 26 Απριλίου 1798 και έμεινε στην ιστορία των Τεχνών σαν ο μεγάλος ρομαντικός στη ζωγραφική και αναδείχτηκε ο μαχητικότερος εκπρόσωπός της και εκφραστής των προοδευτικών της τάσεων. Χαρακτηριζόταν από το φλογερό ταμπεραμέντο και τη δημιουργική του φαντασία.
Αρχικά είναι προσκολλημένος στον κλήρο και στη μοναρχία, ενώ αργότερα παίρνει φιλελεύθρη μορφή και μετά το 1829, εναντιώνεται ακόμη και στην αστική τάξη που τον γέννησε. Στην Αγγλία αντιδρά στη βιομηχανική επανάσταση, παρουσιάζει τάσεις επιστροφής στη φύση και απομάκρυνση από τις μεγάλες πόλεις. Τα όπλα του ενάντια στην εκμεταλλεύτρια τάξη είναι ο ασυμβίβαστος τρόπος ζωής και ένας επιθετικός θεϊσμός. Στη Γερμανία η διανόηση που αισθάνεται απογοητευμένη από τη στέρηση των δικαιωμάτων της στην πολιτική ζωή, εναντιόνεται με τη φυγή στην ουτοπία, το φανταστικό, το ασυνείδητο και μυστηριώδες, τα όνειρα.
Στη Γαλλία συγκρούονται τώρα αντιμαχόμενες καλλιτεχνικές τάσεις, ιδιαίτερα ρομαντικοί και κλασικιστές, δημιουργούνται φιλολογικά κόμματα και η κομματική πολιτική μεταφέρεται στην καλλιτεχνική ζωή. Εμφανίζεται ο μποεμισμός και η «τέχνη για την τέχνη» (Γκοτιέ, Σαντάλ) γιατί η αστική τάξη περιφρονεί και απορρίπτει κάθε νεοτερισμό που αυτή δεν μπορεί να καταλάβει. Έτσι οι ρομαντικοί απομονώνονται και η Τέχνη απομακρύνεται από το κοινό.
Η σημαντικότερη συμβολή του ρομαντισμού στην εποχή του και στην μετέπειτα εξέλιξη της Τέχνης, είναι η αναγνώριση της πνευματικής ζωής ως διαδικασίας με μεταβατικό χαρακτήρα. Δεν υπάρχουν πια απόλυτες παντοτινές αλήθειες και τα πάντα διέπονται από μια σχετικότητα. Η τέχνη δένεται τελικά περισσότερο με το παρόν και εκφράζει ό,τι σκέπτεται και ζει η εποχή της.
Το 19ο αιώνα αυτό που χαρακτηρίζει τις καλές τέχνες είναι το ενδιαφέρον στο εικαστικό προϊόν και λιγότερο στο θέμα, πράγμα που ξεκίνησε με τη μορφή του μανιερισμού και πήρε διαφορετικές διαστάσεις στα τέλη του αιώνα.
«Η Ελευθερία οδηγεί το Λαό»
«Γιορτή των ματιών»
Ο ίδιος ο Ντελακρουά αν και παραμένει αφηγηματικός ζωγράφος, απορρίπτει το λογοτεχνικό σκοπό της ζωγραφικής: «Η μεγαλύτερη αρετή ενός πίνακα πρέπει νάναι μια γιορτή των ματιών (προμήνυμα του ιμπρεσσιονισμού)… αυτό δεν θα πει πως ο λόγος δεν χρειάζεται».
Σε αντιθεση με τους ακαδημαϊκούς,, που τη μεγαλύτερη σημασία έδιναν στο σχέδιο, ο Ντελακρουά χρησιμοποιεί έντονο χρώμα και αρνείται το τελείωμα στη λεπτομέρεια: «Σε αντίθεση με την άποψη που επικρατεί, μπορώ να πω, πως το χρώμα έχει μυστηριακή και ίσως μεγαλύτερη επίδραση. Επιδρά χωρίς να το ξέρουμε».
Δέχτηκε επιδράσεις στη ζωγραφική του από το νεοκλασικισμό, την ιταλική αναγέννηση (Ραφαέλ), τον Ρούμπενς (καμένα χρώματα – στροβιλιζόμενες συνθέσεις), Ζερικό (δραματικές σκηνές), Κόνσταμπλ (μελέτη και πειραματισμός του χρώματος) και άλλους.
Στο επίκεντρο της ζωγραφικής του βρίσκεται ο άνθρωπος. Μέσα από τα ιστορικά θέματα (που ακόμη θεωρούντα πιο ξευγενισμένα) και τα λογοτεχνικά επικρατεί το προσωπικό πάθος της κάθε ανθρώπινης φιγούρας (τραγικό – ηρωικό) και μέσα από την κάθε φιγούρα ενσαρκώνετααι ο προσωπικός του κόσμος. Στο έργο του υπάρχει μια συνειδητή αναζήτηση του υποσεινήδητου, μια πλήρης αντίθεση στον ορθολογισμό του κλασικισμού. Συγκινείται απ’ οτιδήποτε μπορεί να προκαλέσει συναίσθημα: «Ο άνθρωπος έχει στο βάθος της ψυχής του συναισθήματα έμφυτα, που δε θα ικανοποιηθούν ποτέ από τα πραγματικά αντικείμενα. Και σε τέτοαι συναισθήματα θα δώσει μορφή και ζωή η φαντασία του ζωγράφου και του ποιητή».
Αν και θεωρείται ο εκπρόσωπος του ρομαντισμού στη ζωγραφική. Ο Νταλακρουά δεν ήθελε να τον αποκαλούν ρομαντικό. Αποστρεφόταν το ρομαντισμό του φεγγαρόφωτου και τον μποεμισμό. Από την άλλη μεριά, τον χαρακτήριζε ο μεγαλοαστικός τρόπος ζωής και πολλές φορές περιφρονούσε το κοινό (ιδιώματα τελικά, της ίδιας αντιφατικής φύσης του ρομαντισμού). «Θα μπορούσα να θεωρηθώ ρομαντικός», όπως λέει ο ίδιος, «αν ο ρομαντισμός μου είναι η ελεύθερη έκφραση των προσωπικών μου αισθημάτων, η ααποστροφή μου στις τυποποιημένες μορφές ζωγραφικής που διδάσκονται στα σχολεία και αντιπάθειά μου στις ακαδημαϊκές συνταγές».
Ο Ντελακρουά έχει αφήσει σημαντικό μέρος της δουλειά του με θέματα παρμένα από τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων. Ανάμεσα στα αριστουργήματά του βρίσκονται και οι πίνακες «Η Ελλάδα κάτω από τα ερείπια του Μεσολογγίου» και «Η σφαγή της Χίου» (1823), όπου εκφράζονται οι αντιλήψεις του για σειρά επίκαιρων γεγονότων, από τα δεινά των Ελλήνων υπό τον τουρκικό ζυγό, ως την άθλια πολιτική της Γαλλίας για τα Βαλκάνια.
Ο Ευγένιος Ντελακρούα πέθανε στις 13 Αυγούστου του 1863. Με το έργο του και με τις απόψεις του όπως τις εκθέτει στο ημερολόγιό του, ο Ντελακρουά συνέβαλε στο σπάσιμο του ακαδημαϊσμού και στο πέρασμα στο ρεαλισμό. Επιδράσεις από το έργο του δέχτηκαν κύρια οι ιμπρεσιονιστές και πολλοί σύγχρονοι ζωγράφοι (Μανέ, Ντεγκά, Βαν Γκονγκ, Σεζάν, Ρεντόν, Πικάσσο κ.ά.).
Θεωρείται ένας από τους σημαντικούς ζωγράφους που βοήθησαν στην εξέλιξη της τέχνης ως τις μέρες μας
Ριζοσπάστης 1980
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου