Ζούγκλα γεμάτη παγίδες

«Είναι στραβό το κλήμα, το τρώει και ο γάιδαρος»... «Γάντι» ταιριάζει αυτή η διαπίστωση για την κατάσταση που επικρατεί στους χώρους δουλειάς και αποτυπώνεται στην «πανδημία» εργατικών «ατυχημάτων», με επαναλαμβανόμενα «κρούσματα» βδομάδα τη βδομάδα. Μόνο τις τελευταίες έξι μέρες, άλλοι τρεις εργαζόμενοι έχασαν τη ζωή τους την ώρα της δουλειάς, σε ισάριθμα δυστυχήματα, που αποκαλύπτουν το «μακελειό» διαρκείας στους χώρους εργασίας.

Η διαχείριση της πανδημίας από κράτος και εργοδοσία, μαζί με τα αντεργατικά μέτρα που πάρθηκαν στο όνομα της αντιμετώπισής της, επιδεινώνουν συνολικά τους όρους δουλειάς, πολλαπλασιάζουν τις εστίες των «ατυχημάτων». Η απογείωση της «ευελιξίας», η δουλειά όπως, όσο και όποτε θέλει ο εργοδότης, διαμορφώνει καθεστώς ζούγκλας για τον εργαζόμενο, τον εκθέτει σε κάθε είδους κινδύνους.

Αυτά τα μέτρα είναι που βαθαίνουν την εκμετάλλευση και διευρύνουν τα κέρδη της εργοδοσίας, σε βάρος της υγείας, της ασφάλειας, ακόμα και της ζωής των εργαζομένων. Την ίδια στιγμή, πάλι με κριτήριο την ανταγωνιστικότητα και την καπιταλιστική κερδοφορία, τα μέτρα πρόληψης από εργατικά «ατυχήματα» πάνε περίπατο, μηχανήματα μένουν ασυντήρητα, ατομικά μέσα προστασίας δίνονται με το σταγονόμετρο ή και καθόλου.

Κι όταν οι εργαζόμενοι αγωνίζονται και διεκδικούν τα αυτονόητα, την κατοχύρωση δηλαδή μέτρων προστασίας μέσα από Συλλογικές Συμβάσεις, αναλαμβάνουν δράση οι εργοδοτικοί εκβιασμοί και η δαγκάνα των αντεργατικών νόμων όλων των κυβερνήσεων, που απαγορεύουν την απεργία, βάζουν εμπόδια στη συνδικαλιστική οργάνωση και στη συλλογική διεκδίκηση.

Δίπλα στα εργατικά «ατυχήματα», που ευθύνονται για δεκάδες νεκρούς και σακατεμένους κάθε χρόνο, εξελίσσεται και μια «παράλληλη πανδημία», που δεν είναι πάντα ορατή, για τον επιπλέον λόγο ότι δεν υπάρχει κανένας σύγχρονος μηχανισμός καταγραφής των επαγγελματικών ασθενειών που κάνουν θραύση.

Η αιτία τους είναι ίδια: Εντατικοποίηση, διαλυμένες εργασιακές σχέσεις, κατάργηση του σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας, έλλειψη και των πιο στοιχειωδών μέσων προστασίας των εργαζομένων. Για ένα μεγάλο ποσοστό των εργαζομένων, οι επαγγελματικές ασθένειες οδηγούν σε χρόνιες παθήσεις, πιο μόνιμες αναπηρίες, ακόμα και σε πρόωρους θανάτους.

Τέτοια φαινόμενα εντάθηκαν μέσα στην πανδημία, κυρίως με την τηλεργασία, που αποτελεί βασικό παράγοντα αύξησης του εργασιακού στρες, της ανασφάλειας, ακόμα και των κρουσμάτων κατάθλιψης μεταξύ των εργαζομένων, που στις διάφορες μελέτες καταγράφονται αυξημένα.

Διαπιστώνεται για παράδειγμα ότι ένα μεγάλο ποσοστό εργαζομένων (ένας στους τρεις) αισθάνονται μελαγχολία και απαισιοδοξία για το μέλλον, ή δηλώνουν συμπτώματα που σχετίζονται με το άγχος σε ποσοστά που αγγίζουν το 70%, με ψυχοσωματικές εκδηλώσεις που επηρεάζουν σε πιο μόνιμη βάση την επαγγελματική, οικογενειακή και κοινωνική ζωή.

Από τον φόρο αίματος στα κάτεργα της εργοδοσίας, μέχρι τα ψυχικά νοσήματα και τις επαγγελματικές ασθένειες που απειλούν ολοένα και περισσότερους, οι εργαζόμενοι αναμετριούνται καθημερινά με την εργασιακή ζούγκλα, που διαμορφώνουν οι εκατοντάδες αντεργατικοί νόμοι όλων των κυβερνήσεων, στο όνομα της καπιταλιστικής ανάπτυξης, «πράσινης» ή «μαύρης».

Αποκούμπι και πραγματική διέξοδος είναι η οργανωμένη δράση μέσα από τα συνδικάτα. Ο συλλογικός αγώνας για ΣΣΕ με κατοχυρωμένα δικαιώματα, για Επιτροπές Υγιεινής και Ασφάλειας στους χώρους δουλειάς κ.ο.κ. Είναι η πάλη για τις ανάγκες των εργαζομένων, ακόμα και για τα πιο στοιχειώδη που η εργοδοσία θεωρεί «υπέρογκο κόστος», όπως το να φεύγουν για δουλειά και να ξέρουν ότι θα επιστρέψουν στο σπίτι τους σώοι και αβλαβείς.